Για την «αναδιάρθρωση της ακτοπλοΐας»

Γιώργος Τούσσας
Μέλος της ΚΕ και
ευρωβουλευτής του ΚΚE

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νησιώτες εργαζόμενοι, οι άνεργοι, οι μικροί αγρότες και επαγγελματοβιοτέχνες χρονίζουν και οξύνονται στις συνθήκες της καπιταλιστικής κρίσης.

Συνεπώς, κάθε συζήτηση δεν μπορεί να μην εξετάζει τις αιτίες αυτής της κατάστασης, δεν μπορεί να ξεπερνά το χαρακτήρα της αντιλαϊκής πολιτικής της κυβέρνησης ΝΔ - ΠΑΣΟΚ - ΔΗΜΑΡ, συνέχεια της πολιτικής των προηγούμενων κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, με δραματικά αποτελέσματα για την εργατική τάξη και τα άλλα...
λαϊκά στρώματα.

Η κατάσταση στα νησιά χαρακτηρίζεται:

• Από μαζική ανεργία και φτώχεια.

• Από το κύμα μετανάστευσης ανέργων - ιδιαίτερα νέων ανέργων - σε χώρες της Ευρώπης και σε άλλες ηπείρους.

• Από όξυνση του συνόλου των προβλημάτων που αφορούν στην Υγεία των λαϊκών οικογενειών,στην Παιδεία, στην Πρόνοια.

• Από την απαράδεκτη κατάσταση και τις μεγάλες ελλείψεις στη συγκοινωνιακή εξυπηρέτηση των νησιών (αυξήσεις - «φωτιά» πάνω από 300% στα ναύλα και δεκαπλασιασμός των επιδοτήσεων των 91 «άγονων γραμμών» από 12 εκατ. ευρώ το 2002 σε 125 εκατ. ευρώ το 2012,περίοδος εφαρμογής του αντιλαϊκού κανονισμού 3577/92 της ΕΕ).

• Από την αντιλαϊκή ΚΑΠ της ΕΕ, την άσχημη κατάσταση των μικρομεσαίων αγροτών και κτηνοτρόφων (π.χ. ελαιοπαραγωγοί και κτηνοτρόφοι Λέσβου, Ικαρίας, Σάμου, μαστιχοπαραγωγοί Χίου, κ.ά.).

• Από τα αδιέξοδα που αντιμετωπίζουν μικροί επαγγελματίες και έμποροι που ασχολούνται με τον Tουρισμό, λόγω της σκληρής λιτότητας, γενικότερα της πολιτικής που έκανε απαγορευτικές τις διακοπές των λαϊκών οικογενειών στη χώρα μας. Η διαρκής μείωση του λαϊκού εισοδήματος έχει εξαιρετικά αρνητικό αντίκτυπο στους αυτοαπασχολούμενους και τις μικρές επιχειρήσεις που υποφέρουν καθημερινά από την πίεση των μονοπωλίων και των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, που κατακλύζουν πλέον και τις περιφερειακές αγορές.

Αναπόφευκτη η ανισόμετρη ανάπτυξη στον καπιταλισμό

Οι προσδοκίες που καλλιεργούνται για την πολιτική της ΕΕ, τα κονδύλια του ΕΣΠΑ κ.λπ. Είναι ψεύτικες και αυτό έχει αποδειχθεί στην πορεία του χρόνου.

Η «πολιτική συνοχής» της ΕΕ, τα χρήματα τα οποία διαθέτει στις περιφέρειες από τον κοινοτικό προϋπολογισμό δεν έχουν στόχο την υλοποίηση έργων που να ικανοποιούν τις λαϊκές ανάγκες, αλλά, αντίθετα, κατευθύνονται σε έργα και υποδομές αναγκαίες για το κεφάλαιο και την κερδοφορία του, ενώ την ίδια στιγμή μέσα από τις περιβόητες συμπράξεις δημόσιου - ιδιωτικού τομέα προσφέρουν ζεστό χρήμα στους μονοπωλιακούς ομίλους.

Η πείρα της Ελλάδας, για παράδειγμα από την «πολιτική συνοχής» και τα ποικιλώνυμα ΜΟΠ, ΚΠΣ και το ισχύον ΕΣΠΑ, είναι χαρακτηριστική για το ποιος βγήκε ωφελημένος. Η ζωή έδωσε και συνεχίζει να δίνει απαντήσεις για το ποιον ωφέλησε και ωφελεί η ένταξη και η συμμετοχή της χώρας μας στη διακρατική αυτή ένωση του κεφαλαίου, την ΕΕ, τα μονοπώλια ή το λαό. Τα ίδια τα στοιχεία της ΕΕ είναι συντριπτικά.

Η πραγματικότητα επιβεβαιώνει τις θέσεις του ΚΚΕ και διαψεύδει κατηγορηματικά τα κόμματα του κεφαλαίου και του «ευρωμονόδρομου». Καμία «πολιτική συνοχής» της ΕΕ δεν μπορεί να περιορίσει,και πολύ περισσότερο να εξαλείψει, την ανισόμετρη ανάπτυξη, η οποία είναι το αναπόφευκτο αποτέλεσμα του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής που λειτουργεί με αποκλειστικό κριτήριο το κέρδος του κεφαλαίου και γι' αυτό αναπτύσσεται με αναρχία. Ο νόμος της ανισόμετρης καπιταλιστικής ανάπτυξης είναι αδυσώπητος και αυτό αποτυπώνεται στις σκληρές συνθήκες που βιώνουν και οι εργαζόμενοι κάτοικοι των νησιών.

Ο ταξικός χαρακτήρας του Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ 2007 - 2013 και 2014 - 2020),όπως και των προηγούμενων κοινοτικών αναπτυξιακών προγραμμάτων, είναι προφανής. Οι χρηματοδοτούμενες δράσεις πρέπει να υπακούν υποχρεωτικά σε γενικότερες αντιλαϊκές πολιτικές της στρατηγικής της ΕΕ «Ευρώπη 2020».

Προτεραιότητα στον προγραμματισμό της πολιτικής της κυβέρνησης ΝΔ - ΠΑΣΟΚ - ΔΗΜΑΡ και της ΕΕ στο πλαίσιο της κατ' ευφημισμόν «πολιτικής συνοχής» για τα νησιά, είναι το βαθιά αντιλαϊκό σχέδιο δράσης «για την αναδιάρθρωση της ελληνικής ακτοπλοΐας», το ξεπούλημα στους μονοπωλιακούς επιχειρηματικούς ομίλους των λιμανιών, των αεροδρομίων, χερσαίων και θαλάσσιων εκτάσεων και άλλων τομέων στρατηγικής σημασίας για την άμυνα της χώρας. Η κυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ - ΔΗΜΑΡ, οι δυνάμεις του «ευρωμονόδρομου» είναι δεσμευμένες στη στήριξη του εφοπλιστικού κεφαλαίου.

Το σχέδιο της κυβέρνησης

Το σχέδιο της τρικομματικής κυβέρνησης για «την αναδιάρθρωση της ελληνικής ακτοπλοΐας» - που δόθηκε ήδη από το ΥΕΝ στους εφοπλιστές (στα μέλη του ΣΕΕΝ) - περιλαμβάνει τρία κεφάλαια, «Ακτοπλοϊκό δίκτυο» - «Θεσμικό πλαίσιο» - «Αγορά Ακτοπλοΐας», με σαρωτικές αντιλαϊκές αλλαγές. Η τρικομματική συγκυβέρνηση, με βάση τον αντιλαϊκό κανονισμό 3577/92 της ΕΕ - «αρχές ελεύθερης κυκλοφορίας υπηρεσιών στις θαλάσσιες μεταφορές στο εσωτερικό των κρατών – μελών» (θαλάσσιες ενδομεταφορές «CABOTAGE») - διατηρεί τα αντιλαϊκά μέτρα των προηγούμενων κυβερνήσεων και προωθεί πρόσθετα, επικίνδυνα μέτρα, και συγκεκριμένα:

• Ολοκλήρωση της απελευθέρωσης της ακτοπλοΐας κατά το πρότυπο των τουριστικών πλοίων,συγκεντροποίηση του κεφαλαίου και δημιουργία μεγάλων ναυτιλιακών επιχειρηματικών ομίλων, με οδυνηρές συνέπειες για τους εργαζόμενους, τους μικρούς επαγγελματίες, τους φτωχούς αγρότες κατοίκους των νησιών και τους ναυτεργάτες.

• Δημοπράτηση ζωνών εκμετάλλευσης: Τεμαχίζεται το Δίκτυο Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών σε ζώνες εκμετάλλευσης. Σπάει ο ενιαίος χαρακτήρας του δικτύου των Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών και δεκάδες νησιά κινδυνεύουν να μπουν σε απομόνωση, με ανυπολόγιστες συνέπειες για τους εργαζόμενους, τους κατοίκους των νησιών. Οι εφοπλιστές - ανάδοχοι θα καθορίζουν τις τιμές των ναύλων και τη συχνότητα των δρομολογίων των πλοίων με κριτήριο τη διασφάλιση της κερδοφορίας τους και όχι τις λαϊκές ανάγκες. Είναι ανυπόστατος ο ισχυρισμός ότι «σε περίπτωση αδυναμίας του εφοπλιστή - αναδόχου να καλύψει εξ ιδίων μέσων τις ανάγκες, θα μπορεί να δραστηριοποιείται επικουρικά και περιστασιακά ο μειοδότης ή κάποιος νέος ανάδοχος για έκτακτες ανάγκες». Οι νησιώτες έχουν πια την απαιτούμενη πείρα από παρόμοιες δημαγωγικές εξαγγελίες των εφοπλιστών και του πολιτικού τους προσωπικού. Οι εφοπλιστές εξασφαλίζουν - εκ των προτέρων μέσα από την αστική νομοθεσία - τον τρόπο για τη μη εφαρμογή των συμβατικών τους υποχρεώσεων, αφήνοντας δεκάδες νησιά σε απομόνωση.

• Επιβολή «επίναυλου καυσίμου» και επιπρόσθετα δημιουργία μηχανισμού προστασίας των εφοπλιστών από τις διακυμάνσεις στις διεθνείς τιμές των καυσίμων με «ρήτρα καυσίμου», ώστε αυτόματα να αυξάνονται τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια των επιβατών και τα ναύλα των εμπορευμάτων.

• Κατάργηση του δεκάμηνου υποχρεωτικής δρομολόγησης των πλοίων και της ναυτολόγησης των ναυτεργατών.

• Χτύπημα ακόμα περισσότερο σε ό,τι έχει απομείνει για το δικαίωμα στη δουλειά των Ελλήνων ναυτεργατών, στις Συλλογικές Συμβάσεις, στα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα.

• Οργανικές συνθέσεις «safe manning» (ελάχιστη επάνδρωση) των πλοίων ανάλογα με το δρομολόγιο και εφαρμογή εταιρικού ναυτολογίου. Δηλαδή, δραστική μείωση των οργανικών συνθέσεων στην ακτοπλοΐα και απομάκρυνση των κλάδων Γενικών Υπηρεσιών (καμαρότων, μαγείρων κ.ά.).

• Πλήρης απελευθέρωση - κατάργηση των ορίων ηλικίας (30ετία) απόσυρσης όλων των τύπων πλοίων.

• Νέες φοροαπαλλαγές και αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των λιμενικών τελών.

• Χρηματοδοτήσεις - ενισχύσεις των εφοπλιστών με κονδύλια του ΕΣΠΑ και εθνικούς πόρους.

Οι λαϊκές ανάγκες απαιτούν ριζικές αλλαγές

Η αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης ΝΔ - ΠΑΣΟΚ - ΔΗΜΑΡ, όπως και των προηγούμενων κυβερνήσεων της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ, έχει επιφέρει συνολική υποβάθμιση των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών, κέρδη για το εφοπλιστικό κεφάλαιο και από την άλλη βάσανα στους εργαζόμενους,στους κατοίκους των νησιών και στους ναυτεργάτες.

Το ΚΚΕ υποστηρίζει ότι καμία περιφερειακή πολιτική δεν μπορεί να είναι φιλολαϊκή όσο η κεντρική πολιτική και η ανάπτυξη έχουν κριτήριο τα κέρδη της πλουτοκρατίας.

Η αντιμετώπιση των οξυμένων προβλημάτων των εργαζομένων, των λαϊκών στρωμάτων στα νησιά, δηλαδή, η εξασφάλιση αξιοπρεπούς μισθού και σύνταξης, δωρεάν υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας, η στήριξη της αγροτιάς, η ανάπτυξη του τουρισμού, η επίλυση του συγκοινωνιακού προβλήματος, ώστε να εξασφαλίζεται απρόσκοπτη τακτική συγκοινωνία ανάμεσα στα νησιά και την ηπειρωτική Ελλάδα και ανάμεσα στα νησιά, η αντιμετώπιση του προβλήματος της ενεργειακής επάρκειας, της υδροδότησης, των αναγκαίων υποδομών, απαιτούν ριζικές αλλαγές, απαιτούν ανάπτυξη που θα έχει κριτήριο την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών και όχι το κέρδος των καπιταλιστών.

Απαιτούν εργατική - λαϊκή εξουσία, κοινωνική ιδιοκτησία των συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής,κεντρικό σχεδιασμό, αποδέσμευση από την ΕΕ.

Σ' αυτή την κατεύθυνση μπορούν να διατεθούν οι αναγκαίοι πόροι, να δημιουργηθούν στα νησιά οι κατάλληλες υποδομές, να σχεδιαστεί φιλολαϊκή ανάπτυξη. Σ' αυτή την κατεύθυνση παλεύει το ΚΚΕ διεκδικώντας άμεσα:

• Κατάργηση των δανειακών συμβάσεων, των μνημονίων και των εφαρμοστικών νόμων που οδήγησαν σε εκτεταμένη φτώχεια το λαό μας.

• Αυξήσεις στους μισθούς και στις συντάξεις.

• Εφαρμογή και ανανέωση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας με αυξήσεις που αποκαθιστούν τις απώλειες των δύο τελευταίων χρόνων και αυστηρή τήρηση των όρων που προβλέπουν.

• Αποκλειστικά δημόσιο δωρεάν σύστημα Υγείας, Πρόνοιας, Παιδείας, κάλυψη των κενών θέσεων σε γιατρούς, νοσηλευτές, εκπαιδευτικούς.

• Στήριξη του αγροτικού εισοδήματος, της αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής και του λαϊκού τουρισμού στα νησιά.

• Κατάργηση του κανονισμού 3577/92 της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των σχετικών νόμων που απελευθερώνουν τις εσωτερικές θαλάσσιες μεταφορές.

• Καμία ιδιωτικοποίηση των λιμενικών υποδομών, χερσαίων και θαλάσσιων εκτάσεων.

• Ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες με ασφαλή - σύγχρονα πλοία, μείωση των εισιτηρίων κατά 50%, απρόσκοπτη, επαρκής σύνδεση των νησιών μεταξύ τους και με την ηπειρωτική Ελλάδα.

Γιώργος Τούσσας

Μέλος της ΚΕ και ευρωβουλευτής του ΚΚE