Δυο λόγια για την Ενεργειακή Εστία (τζάκι)

Η λέξη «εστία» σημαίνει «τζάκι», «παραγώνι» και γενικά δηλώνει τον τόπο όπου συγκεντρώνεται μία ομάδα ατόμων.  Στην αρχαία Ελλάδα, ο όρος σήμαινε τον τόπο γύρω από τον οποίο συγκεντρωνόταν η οικογένεια. Για το λόγο αυτό, η λέξη έχει το νόημα της «κατοικίας» και του «τόπου διαμονής». 

«Επιστρατεύοντας» λοιπόν την αρχαία ελληνική ονομασία εστία, μια και η λέξη που χρησιμοποιούμε στην καθομιλουμένη (τζάκι) είναι δανεισμένη από τους αγαπητούς μας γείτονες, θα προσπαθήσουμε να αναφερθούμε με δυό λόγια στην εστία του 21 αιώνα, την ενεργειακή εστία.

Ομοιότητες διαφορές με μία Εστία παλαιού τύπου

Εκ πρώτης όψεως, οι διαφορές, που παρουσιάζει μία εστία παλαιού τύπου σε σύγκριση με μία ενεργειακή  είναι σχεδόν μηδαμινές. Στην πραγματικότητα  όμως, η ενεργειακή εστία έχει μεγαλύτερη απόδοση και ρυπαίνει πολύ λιγότερο την ατμόσφαιρα, γιατί είναι κλειστή, με αποτέλεσμα να καίει τα περισσότερα από τα καυσαέρια, που απελευθερώνονται. Το μονοξείδιο (CO) λ.χ., αλλά και το διοξείδιο του άνθρακα (CO2) καίγονται πριν φύγουν στην ατμόσφαιρα, πριν δηλαδή ελευθερωθούν.

Αυτό, που χωρίζει μία κλασική – συμβατική εστία από μία νέου τύπου, ενεργειακή, είναι η μεγάλη διαφορά που έχουν σε απόδοση. Συγκεκριμένα, ο βαθμός απόδοσης μιας συμβατικής εστίας είναι περίπου 15%, ενώ ο αντίστοιχος μιας ενεργειακής κυμαίνεται μεταξύ 70 – 85%.

Κόστος αγοράς - εγκατάστασης

Για την αγορά και εγκατάσταση  τα χρήματα που...

απαιτούνται ξεκινούν από 2.000 και μπορεί να φτάσουν έως και 5.000 ευρώ. Εάν υποθέσουμε μια περίοδο λειτουργίας της θέρμανσης 4 μηνών και χρήση του συστήματος θέρμανσης 8 ώρες ανά ημέρα, με μέση μόνωση του σπιτιού και δείκτη απωλειών θερμότητας 125 W/m2, τότε χρειαζόμαστε περίπου 1800 ευρώ σε πετρέλαιο (με τιμή αγοράς 1,34 €/lt) και 840€ σε ξύλα (με τιμή αγοράς 140€/m3). Έχουμε δηλαδή ποσοστό εξοικονόμησης έως και 50%.

Σε ό,τι αφορά στην καύσιμη ύλη τα ξύλα στην αγορά πρέπει να  πωλούνται με το κυβικό μέτρο. Ένα κυβικό μέτρο ξύλα αντιστοιχεί σε παλέτα διαστάσεων 1 m x 1 m x 1 m και βάρους 500 – 600 Kg  τοποθετημένα χωρίς μεγάλα κενά  και κοστίζει περίπου 120-140 ευρώ ή δωρεάν από το κτήμα. (Το κτήμα έχει  το θετικό της σωματικής άσκησης και οικονομίας). 

Τι απαιτείται για την εγκατάσταση

Για την εγκατάστασή  σε ένα σπίτι δεν χρειάζεται να υπάρχει ήδη εστία. Μπορεί να κατασκευαστεί εξαρχής και σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει ο κατάλληλος χώρος για την τοποθέτηση της καμινάδας. Συνήθως, βλέπουμε να τοποθετούνται σε εξωτερικούς τοίχους. Η σωστότερη θέση είναι στο κέντρο ενός χώρου, για να διαχέεται ομοιόμορφα η θερμότητα.

Υλικά κατασκευής

Οι ενεργειακές εστίες  κατασκευάζονται συνήθως από χάλυβα ή από μαντέμι ή και από τα δύο, ενώ η καμινάδα είναι από ανοξείδωτο ατσάλι ή χτιστή. Στο εσωτερικό της εστίας τοποθετούνται πλάκες από πυρότουβλα ή άλλα πυρίμαχα υλικά, τα οποία αυξάνουν την απόδοσή της.

Σημαντικό είναι να εκπονείται μία ολοκληρωμένη μελέτη του χώρου και των αναγκών του σπιτιού. Με δεδομένο ότι οι ενεργειακές απαιτήσεις ενός οικήματος στο Καστελλόριζο ή στη Γαύδο είναι διαφορετικές σε σχέση με μία κατοικία στις Σποράδες, το πιθανότερο είναι ότι στη δεύτερη περίπτωση θα πετύχουμε γρηγορότερη απόσβεση, καθώς, όσο βαρύτερος είναι ο χειμώνας, τόσο περισσότερη ενέργεια απαιτείται για να διατηρούμε το σπίτι μας σε ικανοποιητική θερμοκρασία (περίπου 20 βαθμών Κελσίου).

Μπορεί να συνδεθεί με τα καλοριφέρ του σπιτιού μας;

Υπάρχουν αρκετές κατηγορίες ενεργειακής εστίας από τις οποίες κάποιες  έχουν την δυνατότητα να συνδέονται με το καλοριφέρ, την ενδοδαπέδια θέρμανση ή το fan coil (μοιάζει με το air condition και εκπέμπει ζεστό αέρα). Επίσης, είναι δυνατή η τοποθέτηση αεραγωγών για τη διάχυση του ζεστού αέρα σε όλο το χώρο. Σε αυτή την περίπτωση η διάχυση του ζεστού αέρα γίνεται με φυσική ροή (προτιμάται, άλλα εξαρτάται από την διαρρύθμιση της κατοικίας) ή με ένα είδος ανεμιστήρα, ο οποίος σε κάποιες εστίες του εμπορίου υπάρχει ήδη ενσωματωμένος, ενώ σε άλλα παρέχεται προαιρετικά.

Πώς καθαρίζονται και πόσο συχνά

Η καμινάδα του σπιτιού πρέπει να καθαρίζεται  μία φορά το χρόνο και πάντα ανάλογα με τη χρήση καλό είναι μα αποφεύγεται η χρήση της εστίας ως ψησταριάς γιατί δημιουργείται κίνδυνος πυρκαϊάς λόγω της συσσώρευσης λίπους στον καπνοδόχο. Ο καθαρισμός δεν διαφέρει σε τίποτα από τον καθαρισμό μιας συμβατικής. Όλες οι ενεργειακές εστίες διαθέτουν δοχείο συλλογής στάχτης στο κέντρο τους. Το δοχείο πρέπει να καθαρίζεται τακτικά ενώ ο χρόνος καθαρισμού εξαρτάται από τη συχνότητα χρήσης.

Τέλος μια συμβατική εστία μπορεί να μετατραπεί σε ενεργειακή με την τοποθέτηση ενός συστήματος τύπου “κασέτας” μικρότερη σε διαστάσεις, ώστε να χωρέσει στην ήδη υπάρχουσα.

ΦΑΔΑΚΗΣ Δ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ

ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ

ΕΛΕΓΚΤΗΣ ΔΟΜΗΣΗΣ 

ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΗΣ

Ε/ς στο κ.ε.κ. Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας / τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών

Τηλ.: 2424029155