Εκεί που η Τέχνη κρύφτηκε στη Γεωργία

Γράφει η
Νίνα Σ. Διονυσίου
Phd Γεωπόνος

Το σύντομο αυτό κείμενο ξεκίνησε από ένα χθεσινό απογευματινό αστείο, σε ένα μίζερο κυλικείο. Να σε ένα από αυτά που συνηθίζουμε να κάνουμε μακροσκελή διαλείμματα εμείς οι αυτοαποκαλούμενοι παρανοϊκοί, που συχνάζουμε σε αυτά τα ανήλιαγα, απαρχαιωμένα, ετοιμόρροπα κτήρια που ονομάζονται Σχολές των Ελληνικών Πανεπιστημίων και Εργαστήρια. Στην Ελλάδα λοιπόν του σήμερα μια παρέα Ευρωπαϊστών επιστημόνων που αγχώνεται για το μέλλον της, αναζητά επιδοτήσεις, σχεδιάζει ιδέες για χρηματοδοτήσεις, συζητά γα τα ΕΣΠΑ, αστειεύεται, αυτοσαρκάζεται, τρολλάρει με την έρευνα που διεξάγει και φυσικά φιλοσοφεί. Και έτσι γεννιέται το ερώτημα για το τι είδους σχέση μπορεί να έχει η τέχνη με την επιστήμη γενικότερα και το περιβάλλον και τη γεωργία ειδικότερα. 

Η Τέχνη είναι η ικανότητα του ανθρώπου να εκφράζεται. Μέσα σε αυτή ο καλλιτέχνης συμπεριλαμβάνει συναισθήματα, ιδέες, αισθητικές, κουλτούρες, δεξιότητες. Η Τέχνη επίσης είναι έννοια λίγο πιο απροσδιόριστη, λίγο πιο ακανόνιστη, ενώ η Επιστήμη έχει περιορισμούς, κανόνες, αντικειμενικότητα και στηρίζεται στη λογική. Που τέμνονται άραγε; Μου ήρθε στο μυαλό η κουβέντα με έναν πολύτιμο φίλο, και καινούριο πανεπιστημιακό δάσκαλο που δεν του αρέσει καθόλου να συστήνεται με αυτή του την ιδιότητα, και που προσπάθησε να μου εξηγήσει την τέχνη πού κρύβεται στους αλγορίθμους. Την πολυπλοκότητα, τη συμμετρία, την τελειότητα και την ολοκλήρωση που περιέχεται σε αυτούς. Και ξαφνικά οι μαθηματικές εξισώσεις απόκτησαν κάποιο ενδιαφέρον…

Αναρωτήθηκα αν υπάρχει Τέχνη και στην Γεωργία, και ποιες έννοιες της τέχνης κρύβονται στο περιβάλλον. Και βρήκα πολλές τελικά. Την αρμονία των χρωμάτων των φυτών, των άνθεων, των καρπών , των γεωργικών εκτάσεων στις διάφορες εποχές του χρόνου. Την μουσικότητα των ήχων της φύσης, του θροΐσματος των φύλλων, των νερών που ρέουν. Τον ρυθμό και τον παλμό στις κινήσεις των φυτών με τον άνεμο. Τις συγχορδίες των ήχων που κάνουν τα έντομα όπως οι μέλισσες. Την απόλυτη συμμετρία στο σχήμα των φύλλων, των ανθών, και των καρπών. Τη νομοτέλεια που διέπει τις κοινωνίες των ζωικών οργανισμών. Την αρχιτεκτονική της κοινωνίας των μελισσών και του λειτουργικού τους «εξαγώνου» όταν η φύση γεωμετρεί. Την αιωνιότητα που κρύβεται στο έδαφος και στα μητρικά υλικά από τα οποία προέρχονται. Την γλυπτική στους γεωλογικούς σχηματισμούς.

Εκτός όμως από την παραπάνω ποιητική προσέγγιση του πόσο τέχνη περιέχεται στις επιστήμες του περιβάλλοντος και κάπου αλλού  τέμνονται αυτοί οι όροι. Διασταυρώνονται εκεί που υπάρχει δημιουργικότητα, πειραματική παρατήρηση, φαντασία και έμπνευση. Εκεί που επιστήμονες της γης και οι καλλιτέχνες είναι εξίσου δημιουργικοί, εφευρετικοί, έχουν ιδέες και οραματίζονται. Ίσως τελικά και στη ρήση του Γκαίτε ότι : «Η Επιστήμη και η Τέχνη ανήκουν σε όλον τον κόσμο, και μπροστά τους εξαφανίζονται όλα τα σύνορα».