Το ΕΣΥ …νοσεί!

Γράφει ο

Παν. Γρ. Σταμούλης

Παιδίατρος

Διευθυντής ΕΣΥ

Τούτη τη φορά επιθυμώ να επικοινωνήσω μαζί σας σαν γιατρός, εργαζόμενος για περισσότερα από 17 χρόνια στο ΕΣΥ, έχοντας την «τύχη» μα και την ατυχία συνάμα, να έρχομαι σε καθημερινά τετ-α-τετ με την ανέχεια, την αγωνία και την ταλαιπωρία του απλού πολίτη. 

Η φύση της δουλειάς μου είναι τέτοια που όλοι εμείς οι γιατροί και το νοσηλευτικό προσωπικό να είμαστε από τους πρώτους που ζουν από κοντά το μέγεθος της κρίσης που μαστίζει τον Έλληνα σήμερα. Και μάλιστα σε φάση της ζωής του που νοιώθει ανήμπορος, τόσο οικονομικά, όσο και ψυχικά μα και σωματικά. Και ψάχνει την υγειά του και την παρηγοριά του στο αποσαθρωμένο, πλέον, σύστημα της Δημόσιας Υγείας, το ΕΣΥ. Το οποίο νοσεί στον ίδιο βαθμό, όσο και οι ασθενείς που καλείται, με πενιχρά μέσα, να περιθάλψει.

Μετά από 27 χρόνια λειτουργίας του ΕΣΥ, η σημερινή κατάσταση που βιώνουν, τόσο τα Κέντρα Υγείας, όσο και τα νοσοκομεία, οι εργαζόμενοι σε αυτά και οι πολίτες του τόπου είναι επιεικώς απαράδεκτη. Παρά το γεγονός ότι το ΕΣΥ παραμένει ο βασικός πυλώνας περίθαλψης του λαού, την τελευταία δεκαετία παρακολουθούμε τη συστηματική απαξίωση του.

Στις πολιτικές που είχαν ως σκοπό την ικανοποίηση της πελατειακής δοσοληψίας, με μια ταυτόχρονη δόση νεποτισμού ήρθε, αναπόφευκτα, να προστεθεί και η υποχρηματοδοτηση του συστήματος, λόγω οικονομικής κρίσης. Αυτό το εκρηκτικό μείγμα είχε σαν αποτέλεσμα η παροχή δημόσιας Υγείας να καταντήσει ένα εξάμβλωμα με τεράστιες δυσμενείς κοινωνικές προεκτάσεις.

Τα προβλήματα του ΕΣΥ

Τα προβλήματα του ΕΣΥ που απειλούν με κατάρρευση το σύστημα υγείας είναι:

1. Η απομείωση του ιατρικού – νοσηλευτικού προσωπικού, με συνέπεια πολλές κλινικές να βγάζουν οριακά ή ανασφαλή, σε σχέση με το παρελθόν, προγράμματα εφημερίας και να υποβαθμίζεται η εκπαίδευση των ειδικευομένων, οι οποίοι τρέχουν και δεν φτάνουν για να βγει η δουλειά με λιγότερα άτομα, αλλά σε βάρος της ποιότητας σε σχέση με πριν.
2. Μισθολογική ταπείνωση των ιατρών ΕΣΥ έχοντας υποστεί, μέχρι στιγμής σφαγιαστικές απώλειες στις αποδοχές τους που εγγίζουν το 40%. Και αυτό συμβαίνει διότι κάθε περικοπή στις τακτικές αποδοχές των γιατρών αντανακλά αυτόματα και στις εφημερίες, οι οποίες αποτελούν υποχρεωτική και εξουθενωτική υπερωριακή εργασία, την οποία η πολιτεία αμείβει με τρόπο ευτελή και εξευτελιστικό.

Αυτοί, οι υποτελείς της τρόικα, που δήλωναν προεκλογικά ότι δεν θα θίξουν τα ειδικά μισθολόγια και τώρα τα κατακρεουργούν ανερυθρίαστα, αυτοί που χάρισαν 2 δις ευρώ στη Siemens, δε νομιμοποιούνται σήμερα να σφαγιάζουν τους μισθούς των γιατρών και ταυτόχρονα να δηλώνουν ότι το κάνουν με ...πόνο ψυχής

3. Τα δυο παραπάνω οδήγησαν σε σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης (burn out) ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, με συνέπεια συχνές γκρίνιες μεταξύ τους και με συνοδούς και πιθανότητα λαθών από πλημμελή παρακολούθηση ασθενών.

4. Η φυγή των αριστούχων ή και έμπειρων γιατρών δημιουργεί επικίνδυνα κενά και υποβαθμίζει την ποιότητα των υπηρεσιών υγείας. Οι πρώτοι φεύγουν γιατί δεν αντέχουν να εργάζονται χωρίς προοπτική και με μέτρια εκπαίδευση για 1400 ευρώ (μισθός και εφημερίες ειδικευομένου – ντροπή !). Φεύγουν μαζικά για άλλες χώρες. (17.000 ιατροί έφυγαν στη ξενιτιά, λόγω μνημονίων – αυτό κι αν είναι εθνοκάθαρση επιστημόνων με ευθύνη του κράτους!)
5. Η ατυχής νομοθεσία του ΕΣΥ που δεν άλλαξε για συντεχνιακούς λόγους.

Ο νομοθέτης βάζει, κακώς, στην ιδία μοίρα την εφημερία του παθολόγου/καρδιολόγου/χειρουργού σε μεγάλα νοσοκομεία Αθήνας/ Θεσσαλονίκης όπου εφημερεύουν 4 – 5 ειδικοί σε ένα 24ωρο με όλα τα επαρχιακά νοσοκομεία όπου εφημερεύει μόνο ένας ειδικός.

Τα πρέπει να γίνει

Για να οικοδομήσουμε ένα σωστό και λειτουργικό σύστημα Υγείας, χρειάζεται , πρωτίστως, αύξηση δαπανών για την υγεία, οργάνωση των μονάδων Υγείας από το αγροτικό ιατρείο , το Κέντρο Υγείας και τα νοσοκομεία με σύγχρονο και άρτιο εξοπλισμό, αλλά και με συμπλήρωση των κενών θέσεων ιατρικού, παραϊατρικού και διοικητικού προσωπικού, ώστε ο κάθε πολίτης να αισθάνεται ότι το κράτος του εξασφαλίζει αυτό το δημόσιο αγαθό και του παρέχει υψηλής ποιότητας υγειονομική περίθαλψη.

Απαιτούνται άμεσα ριζικές αλλαγές του υγειονομικού χάρτη της χώρας , ούτως ώστε να μπορέσει ο περιφερειακός σχεδιασμός να μην οδηγήσει στην αύξηση των ανισοτήτων σε περιφερειακή βάση. Η περιφέρεια χρήζει ιδιαίτερης σχεδίασης, λαμβανομένης υπόψη της δυσκολίας των νησιωτικών περιοχών και των ηπειρωτικών δύσβατων νομών. Οι περικοπές δεν πρέπει να γίνονται κάθετα χωρίς να ληφθεί υπόψη το γεωγραφικό ανάγλυφο της χώρας και τα προβλήματα που αυτό συνεπάγεται.

Οι απομακρυσμένες και νησιωτικές περιοχές δεν έχουν την πολυτέλεια άλλων περικοπών καθότι δεν υπάρχουν αλλά κοντινά νοσηλευτικά ιδρύματα ώστε να μπορέσουν να εξυπηρετήσουν τους ασθενείς όταν χρειάζονται δευτεροβάθμια περίθαλψη , όπως στην ηπειρωτική χωρά. Οι αεροδιακομηδές σαν λύση είναι οικονομικά ασύμφορες και όχι πάντα διαθέσιμες, είτε λόγω κακοκαιρίας, είτε λόγω φόρτου εργασίας. Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι τα Κέντρα Υγείας των νησιωτικών περιοχών έχουν τεράστιο φόρτο εργασίας τους καλοκαιρινούς μήνες αφού ο πληθυσμός του κάθε νησιού σχεδόν τετραπλασιάζεται. Η περαιτέρω μείωση, λοιπόν, της χρηματοδότησης τους, όχι μόνο δεν θα εξοικονομήσει πόρους, αλλά – μέσω της αύξησης των διακομιδών – θα διογκώσει τα έξοδα, χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη την δυσφήμηση της χώρας από διακομιδές ξένων τουριστών που θα μπορούσαν να είχαν αντιμετωπιστεί, αν υπήρχαν τα, προ μνημονιακών περικοπών, μέσα.

Κωμικοτραγικές εικόνες, όπως αυτές της μεταφοράς ασθενών με ιδιωτικά οχήματα προς τις υγειονομικές μονάδες, λόγω έλλειψης διαθεσίμου ασθενοφόρου από αυτές, με αποτέλεσμα η μεταφορά των ασθενών να γίνεται με επισφαλή και επικίνδυνο τρόπο, δυσφημίζοντας έτσι διεθνώς τη χώρα, πρέπει να εκλείψουν οριστικά.