Γράμμα από την Αγία Πετρούπολη, την αριστοκρατική πόλη των Τσάρων

Γράφει ο
Παν. Γρ. Σταμούλης
Παιδίατρος

«Ο κόσμος μας είναι ένα βιβλίο. Αυτός που δεν έχει ταξιδέψει, 
διάβασε μόλις μια σελίδα από αυτό»

ΑΓΙΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ

Μου το έλεγαν και δεν το πίστευα πως η Αγία Πετρούπολη είναι ίσως μια από τις ομορφότερες πόλεις του κόσμου. Μια πόλη βγαλμένη από παραμύθι. Είναι η πόλη με τα αυτοκρατορικά παλάτια, τις εντυπωσιακές εκκλησίες, τις λεωφόρους, τα παραμυθένια κανάλια και τα τοξωτά γεφύρια, τα πάρκα και τα μουσεία. Το όνειρο κάθε ταξιδιώτη που θέλει να χάσει το μυαλό του στο πέρασμα της αχανούς ιστορίας. Ένας τόπος γεμάτος από έντονες δονήσεις, που σε κάνει να αναπολείς και να φαντάζεσαι το ένδοξο παρελθόν μιας κραταιάς ρωσικής Αυτοκρατορίας.

Το ανυπέρβλητο μεγαλείο της Αγίας Πετρούπολης είναι ό,τι καλύτερο έχει να επιδείξει η Ρωσία στους κλασσικούς ρυθμούς και στις τέχνες σε όλες τις δυνατές εκφάνσεις. Λίγο από την βερολινέζικη πόλη του Βρανδεμβούργου. Κάτι από την αρχιτεκτονική του Βατικανού. Κάτι από την αρχαία Ελλάδα. Λίγο από την αυτοκρατορική αίγλη της Βιέννης και των Βερσαλλιών. Λίγο από Δυτική Ευρώπη. Με αυτό το σκεπτικό χτίστηκε η Αγία Πετρούπολη. Να μοιάσει λίγο έως πολύ στις ευρωπαϊκές μητροπόλεις και να γίνει η Πύλη της Ρωσίας στον δυτικό κόσμο.

Και αν η εντύπωση που αφήνει αρχικά στον επισκέπτη της είναι πως το έκανε με έναν υπερβολικό, επιτηδευμένο τρόπο, τελικά, η Αγία Πετρούπολη τα καταφέρνει: Χτίζει
βόλτα με την βόλτα, κανάλι με το κανάλι, τον δικό της ιδιαίτερο χαρακτήρα και γίνεται ένα παραμυθένιο μείγμα Δύσης και Ανατολής.

Λίγη ιστορία

Η πόλη των Τσάρων, η αριστοκρατική Αγία Πετρούπολη, μετρά τέσσερις αιώνες ζωής, μέσα στους οποίους πρόλαβε να ζήσει…  στα άκρα. Από την αίγλη της Αυτοκρατορίας μέχρι την πτώση των Τσάρων, από την ναπολεόντεια κατακτητική ανάσα μέχρι την απογείωση του κομμουνισμού και από την αρχιτεκτονική των παλατιών μέχρι την επικράτηση των σταλινικών κτηρίων με τα εκατοντάδες παράθυρα.

Όλα τα παραπάνω μπορεί κανείς να τα διακρίνει ακόμα στους δρόμους, στα προάστια, στο προστατευμένο ιστορικό κέντρο και στα νησάκια, που αποτελούν μια δημόσια έκθεση τριών αιώνων ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής, συγκεντρωμένων στην ίδ8α πόλη.

Μοιάζει απίστευτο, αλλά μόλις πριν τρεις αιώνες η Αγ. Πετρούπολη δεν ήταν τίποτε περισσότερο από ένας βάλτος. Η πόλη – όραμα του Μεγάλου Πέτρου ιδρύθηκε το 1703 και μέσα σε μια 10ετια έγινε η πρωτεύουσα της αχανούς Ρωσικής αυτοκρατορίας. Ήταν ο δρόμος για την δύση, ενός μεγάλου οραματιστή που ήθελε να κάνει την πόλη του μια από τις ωραιότερες όλου του κόσμου. Και τα κατάφερε.

Πέρα από την άψογη αρχιτεκτονική και τα ρομαντικά κανάλια, στην καρδιά της πόλης μπορεί κάποιος να θαυμάσει μουσεία παγκόσμιας κλάσης με το πιο διάσημο, βεβαίως , το μουσείο Ερμιτάζ. Το μουσείο αυτό αποτελείται από ένα σύνολο έξι κτηρίων, με μεγαλύτερο και εντυπωσιακότερο το Χειμερινό Ανάκτορο της Αγ. Πετρούπολης, πρώην οικία των Τσάρων για περίπου δυο αιώνες. Θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα μουσεία του κόσμου. Φιλοξενεί την μεγαλύτερη συλλογή πινάκων ζωγραφικής του πλανήτη και μερικοί μόνο από τους καλλιτέχνες των οποίων τα έργα φιλοξενούνται στο μουσείο είναι οι Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Μιχαήλ Άγγελος, Ραφαήλ, Τιτσιάνο, Ρέμπραντ, Ρενουάρ, Σεζάν, Μανέ, Μονέ, Πισάρο καθώς και Βαν Γκογκ, Ματίς, Γκογκέν και Ροντίν.

Οι τέχνες και τα γράμματα καλλιεργήθηκαν για χρόνια στην Αγ. Πετρούπολη, η οποία έχει συνδέσει το όνομα της με την ζωή των διάσημων συγγραφών Ντοστογιέφσκι, Πούσκιν και Τολστόι, αλλά και των φημισμένων μουσικών Τσαΐκόφσκι, Ραχμάνινοφ και Προκόφιεφ.

«Βενετία του Βορρά»

Η Αγ. Πετρούπολη εκτείνεται κατά μήκος και γύρω από τον ποταμό Νέβα ως την Βαλτική θάλασσα. Είναι κτισμένη επάνω σε ένα σύμπλεγμα μικρών νησιών, που χωρίζονται από φυσικά και τεχνητά κανάλια και επικοινωνούν μεταξύ τους με γέφυρες. Όπως αντιλαμβάνεστε, ολόκληρη η πόλη είναι μικρά και μεγάλα νησάκια που επικοινωνούν μεταξύ τους με δεκάδες γέφυρες μερικές από αυτές είναι πραγματικά έργα τέχνης. Εμπνευσμένη από το Άμστερνταμ και συγκρινόμενη με την Βενετία, η πόλη αυτή συνδυάζει κουλτούρα και αριστοκρατικότητα, το μοντέρνο με το παραδοσιακό, την ιστορία με τον σύγχρονο πολιτισμό.

Ο καλύτερος τρόπος να γνωρίσει κανείς τη μεγαλοπρέπεια και τον ρομαντισμό αυτής της πόλης είναι να ξεκινήσει την περιήγηση του με μια κρουαζιέρα στα κανάλια του ποταμού Νέβα.

Κανένας ίσως δεν κατάφερε να περιγράψει με λόγια τόσο κατάλληλα και αυθεντικά, την εικόνα της Αγ. Πετρούπολης, όσο ο Ρώσος ποιητής Αλεξάντερ Πούσκιν, που στο ποίημα του «Μπρούτζινος Καβαλάρης» εκφράζει την αγάπη του για τις αυστηρές αρμονίες της πόλης, τα κυρίαρχα νερά του Νέβα και τις γρανιτένιες όχθες του .

Είναι πραγματικά δύσκολο να αποτυπωθεί σε λέξεις όλη η αίγλη τούτης της γεμάτης ομορφιές και αξιοθέατα πόλης.  Μια πόλη – μπαμπούσκα, μέσα στην οποία βρίσκεις όλο και περισσότερα ψήγματα δυτικής αισθητικής. Ίσως οι φωτογραφίες που παραθέτω αποδώσουν καλύτερα το επικό μεγαλείο της Αγίας Πετρούπολης.

ΦΩΤΟ: © ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΤΑΜΟΥΛΗΣ