Κατάσταση Πολιορκίας

Γράφει ο
Παναγιώτης Γρ. Σταμούλης
Παιδίατρος

«Αυτό που φοβάμαι περισσότερο είναι ο φόβος»
Michel de Montaigne

Έχει αρχίσει να γίνεται πια συνείδηση σε όλους μας ότι ο κόσμος όπως τον ξεραμε μέχρι πριν την πανδημία δεν θα είναι ο ίδιος. Επιτρέψτε μου, αγαπητοί αναγνώστες, να κάνω κάποιες διαπιστώσεις για την πραγματικότητα που διαμορφώνεται γύρω μας και η οποία, απ’ ό,τι φαίνεται, θα μας ακολουθεί για καιρό.

Η λαϊκή παροιμία λέει πως οι φίλοι στα δύσκολα φαίνονται. Πολύ περισσότερο η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), μια ένωση κρατών – μελών που φιλοδοξούσε μάλιστα, κατά ορισμενους να εξελιχθεί και σε Ομοσπονδία. Όμως, η ΕΕ της αλληλεγγυης και της ισοτιμίας (sic) των λαών αποδεικνύεται ανίκανη να τηρήσει ακόμη και την πιο στοιχειώδη αντίληψη για αλληλεγγύη, παρά τις μεγαλοστομίες. Η ΕΕ ουσιαστικά δεν υπάρχει εν τοις πράγμασι προσώρας. Κάθε χώρα είναι αφημένη στην μοίρα της να αντιμετωπίσει τα προβλήματα μόνη της. Αλληλεγγύη μεταξύ των δήθεν εταίρων δεν υπάρχει. Βοήθεια, έστω και συμβολική, δίνεται μόνο από την Κούβα, την Κίνα και την Ρωσία. Ας σημειωθεί ότι η Γερμανία, αυτός ο βρυκόλακας της ΕΕ, δεν επιτρέπει, όχι μόνο την έκδοση ενός ευρωομολόγου, το οποίο θα επιμεριστεί όσον αφορά το κόστος σε όλες τις χώρες αναλογικά, αλλά ούτε καν την εξαγωγή ιατρικού εξοπλισμού στις υπόλοιπες χώρες – εταίρους της. Η ΕΕ μοιάζει να καρτέρευσε σιωπηλά και το μόνο που περιμένουμε, κατά πάσα πιθανότητα, είναι η ληξιαρχική πράξη θανάτου της, εκτός, βεβαίως, εκπλήξεων.
Η παγκοσμιοποιημένη Οικονομία καταστρέφεται, τόσο σε παγκόσμιο όσο και σε εθνικό επίπεδο. Οι δείκτες του αμερικανικού χρηματιστηρίου χάνουν περίπου 30% ενώ έχουν εξαερωθεί από τις παγκόσμιες αγορές περίπου 27 τρις δολάρια. (Το παγκόσμιο ΑΕΠ είναι  περίπου 75 τρις δολάρια). Όλοι γνωρίζουν ότι θα απαιτηθεί μακρύς χρόνος έως οτου επιτευχθεί ανάκαμψη.

Η ήδη κατεστραμμένη από τα μνημόνια ελληνική Οικονομία διαλύεται. Το κράτος καλείται με αγωνία απ' όλες τις πλευρές –ακόμα κι απ’ αυτούς που ορκίζονταν στο όνομα της ιδιωτικής πρωτοβουλίας– να επιστρέψει. Οι πολίτες ζητούν επενδύσεις στη δημόσια υγεία για την αντιμετώπιση της πανδημίας, οι επιχειρήσεις ζητούν οικονομική διάσωση, όπως βεβαία και η τραπεζοκρατία, και κανείς, βεβαία, δεν κάνει τίποτα από την ιδιωτική πρωτοβουλία, η οποία ούτε θέλει, αλλά ούτε έχει την δυνατότητα να βοηθήσει. Αναρωτιέται κανείς αν αυτή η συνειδητοποίηση της αναγκαιότητας του κράτους θα διαρκέσει και, κυρίως, θα παράξει αποτέλεσμα.

Ανοιχτά σύνορα

Ένα άλλο θέμα που θα πρέπει να σκεπτόμαστε είναι τα ανοιχτά σύνορα και η είσοδος εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών –νομίμων και παρανόμων– στην χώρα κάτι που οπωσδήποτε θα επιδείνωνε το ήδη υπάρχον πρόβλημα. Αλήθεια, αυτοί οι οικουμενιστες της δεξιάς και της αριστεράς εξακολουθούν να θέλουν τα ανοιχτά σύνορα;

Εργασιακές σχέσεις

Αυτές επιδεινώνονται ραγδαία σε βάρος των εργαζομένων. Εισαγωγή, νέων ρυθμίσεων, όπως η αναστολή της σύμβασης εργασίας κατά την επιθυμία, βέβαια, του εργοδότη. Η εργασία εξ αποστάσεως, αλλά και άλλες ρυθμίσεις, είναι βέβαιο ότι θα εξυπηρετήσουν αυτό που λεμέ «επιχειρηματικότητα», δηλαδή, με αλλά λόγια το συμφέρον της εργοδοσίας.

Ατομισμός

Ο ατομικισμός ενισχύεται ακόμα περισσότερο σε βάρος της συλλογικοτητας, δηλαδή, ο σώζων εαυτόν σωθήτω. Αυτοί με τους οποίους διασταυρωνόμαστε στο δρόμο, αλλά και με τα αγαπημένα μας πρόσωπα, είναι πλέον απειλή για μας. Διαπιστώνω ότι η πανδημία αυτή δοκιμάζει πολύ την αλληλεγγύη μεταξύ των ανθρώπων. Ο φίλος, ο γείτονας, ο συγγενής που ασθενεί από κορόνοιο, δεν είναι ένοχος, δεν είναι κοινωνικά απόβλητος, αλλά είναι ένας ασθενής που χρειάζεται αυξημένο φροντίδα. Σίγουρα σε αυτή την μάχη θα χάσουμε πολλά, αλλά ας μην χάσουμε και την ανθρωπιά μας.

Υποταγή

Ολόκληρες κοινωνίες υποτάσσονται στις εξουσίες, χωρίς καμιά δημοκρατική άμυνα. Οι πολιτικές ελίτ διαχειρίζονται εν λευκώ τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων και οι οικονομικές ελίτ σχεδιάζουν από τώρα την εξακολούθηση της κυριαρχίας τους για μετά την κρίση. Σχεδόν κανένα κοινοβούλιο δεν εξέτασε και δεν ενέκρινε τα κάθε είδους μέτρα κατά της πανδημίας. Λες και οι κυβερνήσεις γνωρίζουν εξ ορισμού τα σωστά μέτρα. «Μα ακούμε τους ειδικούς» θα πουν οι πολιτικοί. Όμως όλοι ξέρουμε ότι υπάρχουν και άλλοι ειδικοί απ’αυτους που εμπιστεύονται οι πολιτικοί μας και οι οποίοι προτείνουν αλλά μέτρα. Δεν θα έπρεπε να εξεταστεί δημοκρατικά, στο μέτρο που επιτρέπει το επείγον της κατάστασης, αντιπροσωπευτικότερα η επιλεκταία επιλογή; Όχι μέσα σε κλειστά γραφεία, αλλά ενώπιον της κοινωνίας. Γιατί, πχ, η άποψη του κ. Τσιόδρα είναι πιο έγκυρη από αυτή των άλλων λομωξιολόγων / επιδημιολογων; Έγινε κάποια συζήτηση ενώπιον της κοινωνίας την οποία εξάλλου αφορά; Στο κάτω-κάτω υπάρχουν διάφοροι τρόποι αντιμετώπισης μιας επιδημίας πέρα από την οριζόντια εφαρμογή μιας καθολικής καραντίνας σαν αυτή που εφαρμόζεται στη χώρα μας. Τα παραδείγματα τέτοιων μεθόδων είναι πολλά και εφαρμόζονται με επιτυχία σε άλλες χώρες του κόσμου.

Και ο λαός;

Ο λαός, κυριολεκτικά σαν θηρίο στη φωλιά του –αφού όλοι μένουν στα σπίτια τους– υφίσταται το μεγαλύτερο πείραμα βιοπολιτικού ελέγχου στη νεότερη ιστορία. Πολλά από τα μέτρα έκτακτης ανάγκης που ληφθήκαν θα παραμείνουν, όπως προκύπτει από την ιστορική εμπειρία. Δυστυχώς, ο νέος ιός ηρθε για να μείνει, τουλάχιστον σύμφωνα με τους ειδικούς. Είμαστε σε πόλεμο και πολεμάμε συντεταγμένα τον «εχθρό», ο καθένας από το δικό του μετερίζι, αλλά και με το βλέμμα στραμμένο στον διπλανό του, τον συμμαχητή.

Αγώνας για επιβίωση

Προφανώς και τίποτα δεν θα είναι το ίδιο μετά τον κορωνοϊό. Κάτι χάθηκε, κάτι θα χαθεί από όλο αυτό που ζήσαμε μέχρι πριν από λίγες εβδομάδες. Οφείλουμε όλοι μας να οπλιστούμε με δύναμη, με θάρρος, με κουράγιο και να μην σβήσει η δίψα για ζωή. Ας θυμηθούμε, άλλωστε, ότι είμαστε στην άνοιξη, την εποχή που οργιάζει η ζωή, που ευωδιάζει η φύση, που σε καλεί να βγεις έξω, να χαρείς, να αναπνεύσεις καθαρό αέρα, να αναζωογονηθείς. Όμως, τώρα, ένας περίεργος ιός μας εξαναγκάζει να μετατρέψουμε την ζωή και τις χαρές που απλόχερα προσφέρει, σε καθημερινό αγώνα για επιβίωση.