Eπαναλαμβανόμενα περιστατικά αλίευσης Λευκών Καρχαριών στην Τυνησία

Δύο δυσάρεστα περιστατικά σημειώθηκαν πριν λίγες ημέρες στην Τυνησία, όπου 2 λευκοί καρχαρίες (Carcharodon carcharias) αλιεύθηκαν (ως παρεμπίπτοντα αλιεύματα), εκφορτώθηκαν και πωλήθηκαν στις τοπικές αγορές. Τα περιστατικά αυτά έρχονται να συμπληρώσουν 4 ακόμα αντίστοιχα περιστατικά τα οποία καταγράφηκαν το 2018, 2015, 2013, 2012 και 2009. Οι εκφορτώσεις λευκού καρχαρία παραβιάζουν τις συστάσεις της Γενικής Επιτροπής Αλιείας για τη Μεσόγειο (ΓΕΑΠ) για την προστασία τόσο του συγκεκριμένου είδους, όσο και άλλων ειδών καρχαριών και σαλαχιών που συμπεριλαμβάνονται στη Σύμβαση της Βαρκελώνης (Παράρτημα ΙΙ).

Ο λευκός καρχαρίας, Carcharodon carcharias (Linnaeus, 1758), αποτελεί ένα από τα πλέον εμβληματικά είδη των ωκεανών μας, καθώς και το μεγαλύτερο σε μέγεθος ψάρι-θηρευτή σε παγκόσμιο επίπεδο. Δυστυχώς, σύγχρονα διηγήματα, περιγραφές και ιστορίες που παρουσιάζονται συστηματικά σε ευρύ φάσμα των Μ.Μ.Ε. έχουν προσδώσει μια άκρως αρνητική φήμη όσον αφορά στο είδος, διαδίδοντας μια πλασματική εικόνα του λευκού καρχαρία ως ενός αδίστακτου και αδηφάγου θηρευτή.

Ο μεσογειακός πληθυσμός του λευκού καρχαρία εμπίπτει στην κατηγορία «Κρισίμως Κινδυνεύον» (critically endangered, CR) σύμφωνα με την Κόκκινη Λίστα των Απειλούμενων Ειδών της IUCN, εξαιτίας της δραματικής μείωσης του πληθυσμού του τα τελευταία 50 χρόνια στη Μεσόγειο, η οποία κυμαίνεται μεταξύ 52 έως και 96% σε μερικές περιοχές.

Παρότι στη Μεσόγειο το είδος δεν αποτελεί στόχο της αλιείας, καταλήγει συχνά ως παρεμπίπτον αλίευμα σε διάφορους τύπους αλιευτικών εργαλείων, όπως το παραγάδι, η τράτα βυθού και τα κυκλικά δίχτυα (γρι-γρι), τα οποία συνιστούν τη κύρια απειλή για τον ήδη μειωμένο πληθυσμό του. Αν και είναι πολύ πιθανό ότι τα συγκεκριμένα άτομα αλιεύτηκαν ως παρεμπίπτοντα, οι αλιείς υποχρεούνται, σε κάθε περίπτωση, να τα απελευθερώνουν ζωντανά.

Κρίνεται ιδιαιτέρως σημαντικό για τις αρμόδιες αρχές να εποπτεύουν τέτοια περιστατικά, λαμβάνοντας υπόψη το ισχύον καθεστώς προστασίας του συγκεκριμένου είδους, καθώς και το γεγονός ότι τέτοιου είδους μη στοχευμένες αλιεύσεις ενδέχεται να πυροδοτήσουν την ανάπτυξη του παράνομου εμπορίου. Κάτι τέτοιο θέτει σε κίνδυνο την επιβίωση του λευκού καρχαρία· ένα είδος το οποίο χαρακτηρίζεται από χαμηλό αναπαραγωγικό ρυθμό και ρυθμό ανάπτυξης,μακρά διάρκεια ζωής και είναι άκρως μεταναστευτικό.

Κάνουμε έκκληση στο κράτος της Τυνησίας να υιοθετήσει εγχώρια μέτρα για την προστασία του λευκού καρχαρία και των υπόλοιπων ειδών που εμπεριέχονται στον κατάλογο της Σύστασης του GFCM/42/2018/2, καθώς και να επιβάλει την εφαρμογή των μέτρων τα οποία δεν εφαρμόζονται επαρκώς μολονότι θα μπορούσαν να συμβάλουν σημαντικά στην προστασία και διατήρηση αυτού του εμβληματικού είδους. Καλούμε, επιπλέον, όλες τις Μεσογειακές χώρες να συνεργαστούν για την εφαρμογή των σχετικών αποφάσεων και νομοθεσιών. Παράλληλα, παραμένει η ανάγκη για εκπαίδευση και ενημέρωση των αλιέων, των εμπλεκόμενων φορέων και

των πολιτών σχετικά με τη σημασία και το καθεστώς προστασίας αυτού του μοναδικού θαλάσσιου είδους, το οποίο αποτελεί είδος «ομπρέλα» για την προστασία των Μεσογειακών οικοσυστημάτων.

Σχετικές νομοθεσίες για την προστασια του λευκού καρχαρία στη Μεσόγειο Παράρτημα ΙΙ της Συνθήκης σχετικά με το διεθνές εμπόριο στα απειλούμενα με εξαφάνιση είδη άγριας πανίδας και χλωρίδας (CITES) Παράρτημα ΙΙ της Σύμβασης για τη διατήρηση των αποδημητικών ειδών που ανήκουν στην

άγρια πανίδα — Σύμβαση της Βόννης Παράρτημα 1 του Κανονισμού (ΕΕ) 2019/1241 (Είδη τα οποία απαγορεύεται να αλιεύονται, να διατηρούνται επί του σκάφους, να μεταφορτώνονται, να εκφορτώνονται, να αποθηκεύονται, να πωλούνται, να εκθέτονται ή να προσφέρονται προς πώληση) Κανονισμός (ΕΕ) 2015/2102 Εκτελεστική απόφαση της Επιτροπής (EΕ) 2016/1251 

Άλβανία: Αλιευτική Νομοθεσία n.64/2012 

Ισραήλ: Προστατευόμενο είδος από το 2005 

Ιταλία: 1992, Νόμος για την προστασία της άγριας πανίδας n.150/1992.

Μαυροβούνιο: Επίσημη Εφημερίδα του Μαυροβουνίου No. 26/15

Μαυροβούνιο: Επίσημη Εφημερίδα του Μαυροβουνίου No. 76/06

Ισπανία: Βασιλικό διάταγμα 139/2011 Κατάλογος άγριων ειδών στο καθεστώς ειδικής

προστασίας και στον ισπανικό κατάλογο απειλούμενων ειδών

Σλοβενία: Διάταγμα για τα προστατευόμενα ελεύθερα είδη ζώων (UL RS 46/04)

Για περισσότερες πληροφορίες

iSea, Περιβαλλοντική Οργάνωση για την Προστασία των Υδάτινων Οικοσυστημάτων,

info@isea.com.gr

Το Δελτίο τύπου υποστηρίζεται από:

Albanian Center for Environmental Protection and Sustainable Development

All For Blue

Associació Lamna

Association Ailerons

Association Pour l’Etude et la Conservations des Sélaciens (APECS)

Associazione Isoetes, no-profit association

Blue World Institute of Marine Research and Conservation

CATSHARKS, Association for the study and conservation of elasmobranchs and its ecosystems

Requins et Des Hommes (DRDH)

Enalia Physis Environmental Research Centre

Ente Fauna Marina Mediterranea

Ichthyological Research Society of Turkey

Ilija Cetkovic, University of Montenegro - Institute of Marine Biology

Longitude 181

Marine and Environmental Research Lab Ltd. (MER Lab),

Marine biology in Libya

MedSharks

Mendil Hamza Med Anis, PhD Laboratoire Conservation et Valorisation des Ressources Marines,

Ecole Nationale Supérieure des Sciences de la Mer et de l'Aménagement du Littoral

Mersea Marine Conservation Consutling

Morigenos - Slovenian Marine Mammal Society

OceanCare

Project AWARE

Sami Mhenni, marine activist

Sea Shepherd Greece

SHARKPROJECT

Shark Trust

Sharks Educational Institute

Sharks in Israel

SUBMON

Tethys Research Institute

The Dolphin’s Voice e.V

The MECO (Mediterranean Elasmobranchs Citizen Observations) project,

Turkish Marine Research Foundation (TUDAV),

University of Calabria, Laboratory of Marine Zoology and Herpetology, Department of Biology,

Ecology and Earth Sciences

University of Patras, Department of Animal Production, Fisheries & Aquaculture