Ενίσχυση της Προστασίας των Αγγελοκαρχαριών στο Νότιο Αιγαίο – Συνοπτική Παρουσίαση (Layman’s report)

Οι καρχαρίες αποτελούν οργανισμούς ιδιαίτερης σημασίας όντας ανώτεροι θηρευτές και ακρογωνιαίοι λίθοι της δομής και της ισορροπίας των θαλάσσιων οικοσυστημάτων. 

Τα τρία είδη Αγγελοκαρχαριών (ρίνες) που εντοπίζονται στη Μεσόγειο και την Ελλάδα, η Ακανθορίνα (Squatina aculeata), η Ματορίνα (S. oculata) και ο Αγγελοκαρχαρίας (S. squatina), έχουν αξιολογηθεί ως Κρισίμως Κινδυνεύοντα (CR) στην Κόκκινη Λίστα Απειλούμενων Ειδών της Διεθνούς Ένωσης για την Προστασία της Φύσης (IUCN) λόγω σημαντικών μειώσεων των πληθυσμών τους, αλλά και εξαφάνισής τους σε τοπικό επίπεδο. Πρόσφατες καταγραφές από αγγελοκαρχαρίες στις Κυκλάδες και τα Δωδεκάνησα υποδεικνύουν ότι η περιοχή του Νοτίου Αιγαίου πιθανόν είναι πολύ σημαντική για τους πληθυσμούς τους στη Μεσόγειο. 

Σε αυτό το πλαίσιο, το πρόγραμμα «Ενίσχυση της Προστασίας των Αγγελοκαρχαριών στο Νότιο Αιγαίο» στοχεύει στον εντοπισμό σημαντικών περιοχών για τα τρία είδη, την υποβολή προτάσεων για τη βελτίωση του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου και τη διοργάνωση σεμιναρίων εκπαίδευσης για την κατάρτιση των αρμόδιων αρχών, των τοπικών φορέων και των αλιέων. 

Η προστασία των Αγγελοκαρχαριών είναι μείζονος σημασίας και το Αιγαίο αποτελεί ίσως από τις τελευταίες σημαντικές περιοχές για τους πληθυσμούς τους στη Μεσόγειο. 

Για τον εντοπισμό περιοχών με μεγάλη πιθανότητα εμφάνισης Αγγελοκαρχαριών, και λόγω έλλειψης δεδομένων, χρησιμοποιήθηκε ένα μοντέλο κατανομής (Distribution Model) και ένα μοντέλο χωρικής προτεραιοποίησης για τη διατήρηση ειδών και οικοτόπων (Spatial Prioritization Model), το οποίο στοχεύει στη δημιουργία μιας χωρικής ιεραρχίας περιοχών σύμφωνα με την αξία διατήρησής τους. Από τη διαδικασία μοντελοποίησης προέκυψαν τρεις κρίσιμες περιοχές για τα τρία είδη Αγγελοκαρχαριών: 1. η περιοχή του νησιωτικού συμπλέγματος των Κυκλάδων, 2. το νοτιοανατολικό τμήμα του Αιγαίου και, ειδικότερα, η ζώνη μεταξύ των νησιών Σάμου και Ρόδου, 3. οι ακτές της Βόρειας Κρήτης.

Σύμφωνα με τα ευρήματα της παραπάνω ανάλυσης, εκδόθηκε μια συνοπτική παρουσίαση (Layman’s report) που συμπεριλαμβάνει τα αποτελέσματα που προέκυψαν, καθώς και μια σειρά προτάσεων οι οποίες αποσκοπούν στη βελτίωση της διατήρησης και προστασίας των Αγγελοκαρχαριών στο Αιγαίο.

Πιο συγκεκριμένα προτείνεται:

• Ενίσχυση της εφαρμογής της νομοθεσίας της ΕΕ για την ελαχιστοποίηση της παράνομης αλιείας και πώλησης Αγγελοκαρχαριών.

• Κατάρτιση των ελεγκτικών αρχών για τη σωστή αναγνώριση των τριών ειδών.

• Καλύτερη παρακολούθηση και καταγραφή των εκφορτώσεων, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πλαίσιο.

• Ποιοτική αναβάθμιση και διαφάνεια δεδομένων για τους αγγελοκαρχαρίες από την αρμόδια εθνική αρχή.

Ο χάρτης παρουσιάζει τις περιοχές προτεραιότητας όπου η πιθανότητα εύρεσης αγγελοκαρχαριών ανέρχεται στο 90% (μπλε χρώμα), μαζί με τις υπάρχουσες θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές (ΘΠΠ) (ανοιχτό πράσινο χρώμα).

• Συζήτηση του ενδεχομένου επέκτασης του δικτύου Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών (ΘΠΠ), ώστε να συμπεριλάβει σημαντικές περιοχές για τους αγγελοκαρχαρίες, καθώς υπάρχει μικρή επικάλυψη με αυτές.

Βρείτε την συνοτπιτκή παρουσίαση εδώ.

_______________

Το πρόγραμμα υλοποιείται από την iSea, με τη συνεργασία της Shark Trust, την υποστήριξη του Angel Shark Project και τη χρηματοδότηση του Shark Conservation Fund