Τα «Παραμύθια των Ρομά» και οι ΤΣΙΓΓΑΝΕΣ [μύθοι, έθιμα, παραδόσεις]

Με την ευκαρία αυτού του στιγμιότυπου, ας θυμηθούμε δύο βιβλία με την συγγραφική συμμετοχή της Rita Spanouli

Το πρώτο με χρονολογία έκδοσης 1991 και τίτλο ΤΣΙΓΓΑΝΕΣ [μύθοι, έθιμα, παραδόσεις] σε κείμενα Μαρίας Παυλή - Κορρέ και Ρίτας Σπανούλη και φωτογραφίες της Κατερίνας Καλούδη και το νεότερο με τα παραμύθια των Ρομά, που γράφτηκε από τη Ρίτα Σπανούλη και το Γιώργο Λεπενιώτη.

_______

«Είμαι Τσιγγάνος», της είπε ο βασιλιάς, «σ' αυτόν τον τόπο έχω βαρεθεί τη ζωή μου. Εσύ που είσαι αγράμματη αλλά σοφή. Εσύ που είσαι πεντάφτωχη, αλλά έχεις ξάστερο και ακονισμένο μυαλό. Που δεν έχεις τίποτα, αλλά έχεις κέφι και καρδιά. Πες μου αν ξέρεις κάτι σημαντικό που να ξυπνήσει την ψυχή μου. Που να είναι στ' αλήθεια όμορφο, χωρίς η ομορφιά του να σκανδαλίζει. Κάτι που να έχει το μυστικό άρωμα της αρετής, χωρίς τη συνηθισμένη βλακεία της διδασκαλίας. Κάτι που να είναι αληθινά σοφό και απλό, χωρίς ωστόσο τυλιγμένο στα φανταχτερά κουρέλια της επιστήμης και της φιλοσοφίας. Κάτι που να είναι ευχάριστο σαν την καινούργια φιλενάδα αλλά όχι κουραστικό σαν τη σύζυγο. Ούτε βέβαια ανατριχιαστικό σαν την πεθερά. Κάτι που να σε μεθάει σαν το παλιό αγνό κρασί χωρίς να σου θολώνει το μυαλό. Κάτι που αρέσει στους πλούσιους όσο και στους φτωχούς, στους τίμιους όσο και στους κατεργάρηδες. Κάτι που να μη βάζει σε σκοτούρες τον βασιλιά και την κυβέρνηση. Ούτε και τον λαό σε αναταραχές. Κάτι που να γοητεύει. Ν' αποκοιμίζει μωρά στα γόνατα της γιαγιάς τους. Ν' αρέσει στ' αγόρια όσο και στα κορίτσια. Να το ακούνε με την ίδια ευχαρίστηση οι άντρες όσο και οι γυναίκες, οι σπουδασμένοι, οι μυαλωμένοι όσο και οι ασπούδαστοι και οι αγράμματοι, οι ονειροπαρμένοι. Κάτι που για το χατίρι του να παρατάνε στη μέση τη δουλειά τους οι νοικοκυρές. Να αποξεχνάνε τα κορίτσια τη βαρέλα τους στη βρύση. Να λησμονούν το ψωμί τους στον φούρνο. Να αφήνουν να καίγεται το φαγητό τους στη φωτιά. Κάτι που να μαγεύει τις γριές και τους γερόντους. Να ακούγεται με την ίδια ξενοιασιά τόσο τη νύχτα όσο και τη μέρα.»

Τότε όλοι τριγύρω σώπασαν. Κρατάνε την αναπνοή τους. Θάμασαν τη σοφία του βασιλιά. Αλλά από μέσα τους σκέφθηκαν: «Ζητάει κάτι ο βασιλιάς, κάτι που δεν υπάρχει!»

Η γριά Τσιγγάνα Ταμάρα χαμογέλασε. «Κατάλαβα», είπε, «βασιλιά, τι ζητάς, ζητάς, πολυχρονεμένε μου αφέντη, να σου πω ωραία παραμύθια». (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

• Αν θέλετε καλάθια, κοφίνια και πανεριά αναζητήστε τον Βασίλη στην έξοδο του λιμανιού, πίσω από την καντίνα του Νάστα.