Γιατί κύριοι; Γιατί;

Γράφει ο Γιάννης Δημ. Τζώρτζης

Γενεύη  3.2.2010

Μόλις την περασμένη Κυριακή, σερφάροντας στο διαδίκτυο, έπεσα πάνω στην ιστοσελίδα της Ελληνικής Εταιρίας Προστασίας της Φύσης (ΕΕΠΦ), συντονιστή του προγράμματος ΓΑΛΑΖΙΕΣ ΣΗΜΑΙΕΣ για την Ελλάδα μας.

Με χοντρά γράμματα υπήρχε ανακοίνωση της Εταιρίας αυτής ότι βραβεύτηκαν 425 ελληνικές ακτές με γαλάζια σημαία για το 2009. Αμέσως έψαξα να διαβάσω τη λίστα με τις βραβευμένες παραλίες, με ένα χαμόγελο στα χείλη μου διότι ήμουνα βέβαιος ότι στη λίστα θάταν και οι όμορφες παραλίες του νησιού μας. Δυστυχώς το γέλιο μου πάγωσε. Η Σκόπελος δεν αναφερόταν στη λίστα. Απεναντίας απαρίθμησα 8 γαλάζιες σημαίες για παραλίες της Σκιάθου.

Απορημένος και θυμωμένος, έψαξα και βρήκα ποια κριτήρια πρέπει να καλύπτει μια ακτή για να βραβευτεί με γαλάζια σημαία. Διαπίστωσα λοιπόν ότι για να γίνει αυτή η βράβευση πρέπει η συγκεκριμένη ακτή να καλύπτει περίπου 30 κριτήρια του Διεθνούς Προγράμματος, που συνοψίζονται σε καθαριότητα, παροχή υπηρεσιών, πληροφορίες για περιβαλλοντική διαχείριση στην ακτή, δράσεις του διαχειριστή για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, πληροφορίες για την ασφάλεια επισκεπτών και λουομένων και  οπωσδήποτε η αθώα μικροβιολογική ανάλυση του θαλάσσιου νερού στη περιοχή κολύμβησης.

Ποιος όμως πρέπει να νοιαστεί για την γαλάζια σημαία; Αυτό το σημείο θέλω να τονίσω και να επιμείνω. Η πρωτοβουλία για τη χορήγηση της γαλάζιας σημαίας ανήκει αποκλειστικά στους ενδιαφερομένους απαντάει η ΕΕΠΦ. Δηλαδή δεν πάνε υπάλληλοι της εταιρίας αυτής και ελέγχουν με πρωτοβουλία τους όλες τις ακτές της Ελλάδας και όποιες καλύπτουν τα κριτήρια δίνουν τις γαλάζιες σημαίες. Οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να καταθέσουν αίτηση στη Εταιρία. Και τότε αμέσως γεννoύνται αμείλικτα ερωτήματα σε έναν Σκοπελίτη της ξενιτειάς: Η Σκόπελος γιατί δεν υπέβαλε αιτήσεις όπως έκανε η Σκιάθος; Γιατί, ενώ έχουμε καταπληκτικές παραλίες που θα μπορούσαμε με πολύ λίγα έξοδα να καλύψουμε όλα τα κριτήρια, δεν κινηθήκαμε να πάρουμε γαλάζιες σημαίες;  Δεν μας ενδιαφέρει η τουριστική προβολή του πανέμορφου νησιού μας; Eχει κανένας το δικαίωμα να στερεί από το ωραιότερο κομμάτι του Αιγαίου αυτή τη προβολή; Αχ καημένη Καστάνη... Ευτυχώς που σε πρόβαλαν οι ξένοι με το ΜΑΜΜΑ ΜΙΑ ...

Ευχαριστώ τις Βόρειες Σποράδες γιατί μου έδωσαν την ευκαιρία να γράψω και θα γράφω πράγματα που θα βγαίνουν από την καρδιά μου και θα είναι αλήθειες του νησιού μας, τα οπoία θα τα γράφω χωρίς να φοβάμαι μην θίξω προσωπικά ή πολιτικά συμφέροντα ορισμένων... Επανειλημμένα έχω πει πως εγώ δεν έχω προσωπικά οφέλη από τον τουρισμό και αυτό το λέω προς γνώση όλων αυτών που θα ήθελαν να πουν κάτι... 
Εγώ δίνω και δεν παίρνω.
Την επόμενη φορά που θα πιάσω μολύβι και χαρτί να γράψω κάτι, εύχομαι να είναι κάτι το πιο θετικό, κάτι για το οποίο θα με έκανε να αισθανθώ υπερήφανος για το νησί μας...

ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜ. ΤΖΩΡΤΖΗΣ

Να αντισταθούμε για να υπάρξουμε

Δεν έχει καθόλου σημασία που έχουν περάσει δύο μήνες σχεδόν από τη λήξη των εργασιών της Συνόδου της Κοπεγχάγης για το κλίμα, καθώς οι κλιματικές αλλαγές θέλουμε δε θέλουμε θα μας απασχολούν συνεχώς όλο και πιο έντονα από δω και πέρα.

Τον Δεκέμβριο μαζεύτηκαν στην Κοπεγχάγη 193 επρόσωποι κρατών και κυβερνήσεων – πρωτοφανής σύναξη στην ιστορία της ανθρωπότητας - για να πάρουν αποφάσεις για τις κλιματικές αλλαγές οι οποίες εξελίσσονται στο μείζον πρόβλημα του 21ου αιώνα. Ένα πρόβλημα περίπλοκο και με πολλές διαστάσεις, καθώς υπάρχουν παράγοντες που συνδέονται όπως υποστηρίζουν οι επιστήμονες με τη γεωλογική δραστηριότητα και με τις λειτουργίες της βιόσφαιρας και κυρίως παράγοντες που συνδέονται με την ανθρώπινη δραστηριότητα.

Ήταν όλοι στη Δανία, εκείνοι που καθορίζουν τις τύχες μας και κατ' έπέκταση την τύχη του πλανήτη.

Όλοι πολίτες της Γης περίμεναν, και περισσότερο οι πολίτες των αναπτυσσόμενων χωρών (κάθε χρόνο 300.000 άνθρωποι πεθαίνουν και 325 εκατομμύρια πλήττονται σοβαρά από την υπερθέρμανση του πλανήτη, το 98% των θυμάτων αυτών προέρχεται από τις αναπτυσσόμενες χώρες), να παρθούν γενναίες αποφάσεις σ' αυτή τη Σύνοδο. Τα συμφέροντα όμως των μεγάλων βιομηχανικών χωρών δεν επέτρεψαν καμμία ουσιαστική συμφωνία, η απλή διακήρυξη που εξέδωσαν ήταν πως θα επανεξετασθεί αορίστως το θέμα το Νοέμβριο του 2010 στο Μεξικό γιατί δεν περιείχε αριθμητικούς στόχους για τη μείωση των εκπομπών του άνθρακα που ευθύνεται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου, και ούτε λόγος να αποδοθεί δικαιοσύνη στις χώρες που ευθύνονται για τις κλιματικές αλλαγές. Οι ΗΠΑ και η Κίνα χρεώθηκαν ουσιαστικά την αποτυχία της Συνόδου που κατέληξε σε κλιματική ντροπή.

Καθώς σ΄αυτή τη Σύνοδο δεν αποφασίστηκε καμία ανάληψη δράσης, είναι προφανές, ότι οι πλούσιες χώρες καταδίκασαν εκατομμύρια ανθρώπους στην πείνα, τη δυστυχία και το θάνατο, καθώς η απραξία η αδιαφορία και το πάθος τους για το κέρδος, δεν τους αφήνουν να πάρουν κανένα ουσιαστικό μέτρο κι έτσι επιταχύνονται οι συνέπειες των κλιματικών αλλαγών.

12 εικοσιτετράωρα σκληρών διαπραγματεύσεων για να καταλήξουν στη μη δεσμευτική συμφωνία να μην αυξηθεί η θερμοκρασία της Γης πάνω από 2 βαθμούς, με ποιούς τρόπους θα γίνει όμως αυτό, ούτε κουβέντα. Κανένα πλάνο για το ποιός ή ποιοί και πόσο θα μειώσουν τις εκπομπές αερίων και πως θα ελέγχονται.

Από την άλλη, οι επιστήμονες προαναγγέλουν δυσοίωνες προβλέψεις και

υποστηρίζουν ότι η θερμοκρασία του πλανήτη θα αυξηθεί κατά 3 βαθμούς Κελσίου κι αυτό σημαίνει θάνατος τόσο για τους κατοίκους των νησιών του Ειρηνικού που θα πλημμυρίσουν, όσο και για τα εκατομμύρια Αφρικανούς που αν δεν καούν θα πεθάνουν από την πείνα.

Εκατομμύρια άνθρωποι ήλπιζαν πως σ' αυτή τη Σύνοδο ίσως παίρνονταν καθοριστικές αποφάσεις αφού ήταν η τρίτη απόπειρα σύναξης «των μεγάλων», ώστε να παρθούν μέτρα αντιμετώπισης για την αλλαγή του κλίματος. Προηγήθηκε η Σύνοδος του Κιότο στην Ιαπωνία το 1997. Εκεί, 150 επρόσωποι χωρών είχαν καταλήξει με ένα σχέδιο πρωτοκόλλου για την κατά μέσο όρο 5% μείωση του διοξειδίου του άνθρακα, του μεθανίου και του πρωτοξειδίου του αζώτου, τα αέρια του θερμοκηπίου δηλαδή από τις βιομηχανικές χώρες σε σχέση με τα επίπεδα του 1990. Η αρχή της εφαρμογής του πρωτοκόλλου ορίστηκε για το 2005 όπως και έγινε και το περιθώριο του χρόνου για την πλήρωση του στόχου ορίστηκε για το 2012. Οι ΗΠΑ, η χώρα η οποία ήταν υπεύθυνη τότε για την εκπομπή του 36% της παγκόσμιας ετήσιας παραγωγής αερίων του θερμοκηπίου δεν υπέγραψε, καθώς επίσης και μερικές χώρες υποστηρικτές της, με αποτέλεσμα οι αμερικάνικες πολυεθνικές εταιρείες να συνεχίζουν να ρυπαίνουν ασύστολα. Ακόμα και οι χώρες που προσυπέγραψαν το πρωτόκολλο δεν αποφάσισαν μέτρα ευθείας μείωσης των εκπομπών, αλλά τους περιβόητους «ευέλικτους μηχανισμούς» και κυρίως με το «εμπόριο των ρύπων» τη μεγαλύτερη όπως αναφέρεται περιβαλλοντική απάτη του αιώνα. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, οι δεσμεύσεις του Κιότο δεν στάθηκαν ικανές παρά μόνο για να αποτρέψουν ελάχιστα, κατά 0,06 βαθμούς Κελσίου μια αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη, τη στιγμή που η αύξηση που αναμένεται με το φαινόμενο του θερμοκηπίου υπολογίζεται στους 2,5 έως 3 βαθμούς το 2050.

Η αναλγησία και η κοροϊδία συνεχίστηκε το 2007 στο Μπαλί όπου συναντήθηκαν ξανά για να υπογράψουν μια καινούρια συμφωνία μετά το Κιότο. Μια συμφωνία που δεν έγινε ποτέ, καμία αναφορά σε νούμερα, παρά μόνο κάποιες αοριστολογίες πάνω στην αποψίλωση των δασών του πλανήτη και κάτι για τη δημιουργία Ταμείου για τη στήριξη των θυμάτων των κλιματικών αλλαγών από τις φτωχές χώρες της Αφρικής και της Ασίας οι οποίες είναι οι μόνες που δεν έχουν καμία ευθύνη για τις κλιματικές αλλαγές. Στο Μπαλί προκηρύχθηκε και η απόφαση για την επίτευξη δεσμευτικής συμφωνίας στη Σύνοδο της Κοπεγχάγης που κατέληξε σε φιάσκο.

Στην Κοπεγχάγη οι μεγάλες και αναδυόμενες δυνάμεις όπως οι ΗΠΑ και η Κίνα αλληλοκατηγορούνταν και παζάρευαν τους ρύπους τους και τα ποσοστά μείωσής τους με αποτέλεσμα, 135 αναπτυσσόμενες χώρες να αποχωρήσουν σε ένδειξη διαμαρτυρίας από τη Σύνοδο για μερικές ώρες και τελικά να μην υπογραφεί καμιά συμφωνία. Στο μόνο που συμφώνησαν η ΕΕ, οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Βραζιλία και η Ν. Αφρική ήταν ένα τρισέλιδο κείμενο που ονομάστηκε «Σύμφωνο της Κοπεγχάγης» στο οποίο δεν υπάρχει πουθενά καμία αναφορά στην ανάγκη μείωσης κατά 50% σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 των αερίων του θερμοκηπίου ως το 2050 παρ΄όλο που οι διοργανωτές ΟΗΕ και Δανία υποστήριζαν αυτό το στόχο πολύ πριν γίνει η Σύνοδος.

Στην Κοπεγχάγη ήταν φανερός ο εμπαιγμός των φτωχότερων χωρών από τις αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες οι οποίες φτωχές χώρες, απαιτούν δεσμευτικά και δραστικά μέτρα αφού οι κλιματικές αλλαγές ήδη τις επηρεάζουν.

Λίγο ιδρώνει το αυτί των πλούσιων χωρών του κεφαλαίου για την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της, είναι φανερό ότι αξιοποιούν την κλιματική αλλαγή ως πρόσχημα για νέες κερδοφόρες πηγές όπως τα φωτοβολταϊκά π.χ., όπως της πράσινης ανάπτυξης η οποία είναι φανερό όπως αναφέρουν οι επιστήμονες πως θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη καταστροφή του περιβάλλοντος. Ο Αμερικανός πρέσβυς στην Ελλάδα σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» ανέφερε πως «ένα σχέδιο αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής πρέπει να είναι περιβαλλοντικά αποτελεσματικό ή οικονομικά αειφόρο». Αυτό είναι το σκεφτικό των πλούσιων χωρών. Ένα πρόβλημα τόσο σοβαρό για την ανθρωπότητα που οι ίδιες προκάλεσαν, πρέπει να αποφέρει κέρδη και να προσφέρεται για νέες επιχειρήσεις για να αξίζει να ασχοληθεί κανείς με τη διαχείρησή του.

«Η πόλη της Κοπεγχάγης είναι ένας τόπος εγκλήματος απόψε και οι ένοχοι το σκάνε, πάνε στο αεροδρόμιο Τζόν Σόβεν» δήλωσε η Βρετανική Greenpeace μετά τη λήξη της Συνόδου.

«Η κλιματική διάσκεψη της Κοπεγχάγης τελείωσε και όχι, δεν έχουμε μια δίκαιη, φιλόδοξη δεσμευτική συμφωνία, την οποία εκατομμύρια άνθρωποι ήλπιζαν ότι οι περισσότεροι από 120 ηγέτες θα επιτύγχαναν. Παρά τα αδιάσειστα επιστημονικά στοιχεία και την υποστήριξη των πολιτών σε Βορρά και Νότο, οι παγκόσμιοι ηγέτες, έβαλαν τα εθνικά τους συμφέροντα πάνω από τη μοίρα των επερχόμενων γενεών και απέτυχαν να επιλύσουν το πρόβλημα κλείνοντας το δρόμο προς αυτή την κατεύθυνση». Κοινή δήλωση των οργανώσεων WWF, OXFAM,AMNESTY, AVAAR και 350 ακόμα οργανώσεων.

Ο Πρόεδρος της Βενεζουέλας Ούγκο Τσάβες παίρνοντας το λόγο στο βήμα του ομιλητή είπε ότι «εάν το κλίμα ήταν τράπεζα, τότε σίγουρα οι πλούσιες χώρες θα είχαν σπεύσει να το σώσουν. Περιβάλλον και κέρδος δεν συμβαδίζουν».

Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η άναρχη καπιταλιστική ανάπτυξη, εμπορευματοποίηση γης, αέρα, νερού μπορεί να μην οδηγήσει στην εξαφάνιση του πλανήτη αλλά σίγουρα θα οδηγήσει στην εξαφάνιση του ανθρώπινου είδους.

Αναφέρουν ακόμα, για σημεία καμπής του περιβάλλοντος, που αν ξεπεραστούν τα όρια, οι επιπτώσεις θα είναι καταστροφικές. Μεγάλη απειλή αποτελεί σίγουρα η αποκάλυψη του παγωμένου εδάφους, αν συνεχιστεί το λιώσιμο των πάγων που θα αποδεσμεύσει στην ατμόσφαιρα τεράστια ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα.

Πάντως το μεγαλύτερο παζάρι για τη σωτηρία του περιβάλλοντος – θυμηθείτε - θα γίνει μεταξύ των χωρών που ευθύνονται για την υπερθέρμανση του πλανήτη κι αυτές είναι οι χώρες του G20 οι ισχυρότερες αναπτυγμένες και αναπτυσσόμενες βιομηχανικές χώρες της γης πάλι για τα δικά τους συμφέροντα βέβαια, χώρια που θα εμφανιστούν συγχρόνως και σαν σωτήρες του πλανήτη. Οι πλούσιες χώρες, που είναι μόλις το 20% και ρυπαίνουν κατά 60% τον πλανήτη.

Εμείς όλοι παραμένουμε θεατές μέσα από τις δραματικές εικόνες της τηλεόρασης των κατατρεγμένων περιοχών του κόσμου και των συνανθρώπων μας, από τις σοδειές που καίγονται από την ξηρασία, από την λιμοκτονούσα Αφρική, από περιοχές που σαρώνουν οι τυφώνες και από την απίστευτη εικόνα των πάγων που λιώνουν.

Μόνο η πίεση μας και οι φωνές μας θα μας σώσουν

100 χιλιάδες άνθρωποι από πολλές χώρες του πλανήτη διαδήλωσαν στους δρόμους της Κοπεγχάγης όλες τις ημέρες της Συνόδου για το κλίμα, με ποικίλες και πολύμορφες εκδηλώσεις για να ασκήσουν πίεση ώστε η Σύνοδος κορυφής να πάρει ουσιαστικές αποφάσεις για την αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Πολλοί από αυτούς συνελήφθησαν και ταλαιπωρήθηκαν, για όλους μας. Τα συνθήματά τους ήταν «system change not climate change», να αλλάξουμε το σύστημα όχι το κλίμα. Το σύστημα που έχει οδηγήσει στην σημερινή οικολογική κρίση. Εντύπωση βέβαια προκάλεσε η απίστευτη καταστολή και η αυξημένη αγριότητα που αντιμετώπισαν τους διαδηλωτές τα όργανα της τάξης στη νότια και βόρεια Δανία και η προσπάθεια που έκαναν τα μέσα ενημέρωσης περιγράφοντας καθημερινά τα κατασταλτικά μέτρα παροτρύνοντας τους Δανούς να μη διαδηλώσουν και να παραμείνουν στα σπιτάκια τους.

Είναι καιρός όμως να σταματήσουμε απλά να κάνουμε διαπιστώσεις να βγάζουμε λόγους για τη σωτηρία του περιβάλλοντος, να δηλώνουμε οικολόγοι, πρέπει κάποτε να γίνουμε ενεργοί αποφασιστικοί και ριψοκίνδυνοι κι αν χρειαστεί να συγκρουστούμε και να δώσουμε λύσεις να γίνουμε ένα μεγάλο κίνημα για τη σωτηρία του ανθρώπινου είδους, το χρωστάμε όλοι να αποτρέψουμε ένα μεγαλύτερο έγκλημα,το χρωστάμε στις επερχόμενες γενεές.

Κι ας μην έχουμε αυταπάτες ότι δήθεν τα νησιά μας είναι οικολογικοί παράδεισοι, αντιμετωπίζουμε ήδη πολύ κακή διαχείρηση των φυσικών μας πόρων κι ας μην ξεχνάμε ότι σε νησί μας βρέθηκε στο νερό υδράργυρος και έκλεισαν οι βρύσες ενώ λίγο παραέξω από εμάς, στον Ασωπό ανιχνεύθηκε εξασθενές χρώμιο.

Κι ένα τελευταίο που κυκλοφορεί για τα δύο σύνδρομα που κατατρέχουν όσους θέλουν να κάνουν ένα βήμα για τη σωτηρία του πλανήτη. Το σύνδρομο του Βanana (Build absolutely nothing anywhere near anyone) δηλαδή «μην αναπτύξεις απολύτως τίποτε, οπουδήποτε κοντά σε οποιονδήποτε» και το σύνδρομο Nimby (Not in my back yard) «Όχι στην αυλή μου», όροι που καθιερώθηκαν από επιστήμονες και σκεπτόμενους πολίτες. Όροι με περίσσια ειρωνία, που τους βιώνουμε κατά κόρον στα νησιά μας. 

Μίνα Πούλιου

Βηματίζοντας μὲ νοσταλγία στὸν τόπο καὶ τὴν ἱστορία του

Προδημοσίευση

(Μιὰ περιήγηση στὴ Χώρα τῆς Σκοπέλου μὲ ὁδηγὸ τὴν ἱστορία)

Στὴν ἱερὴ μνήμη Εὐγενίου Ἀρχιερέως, ἐσχάτου ποιμενάρχου τῆς Ἐπισκοπῆς Σκιάθου καὶ Σκοπέλου καὶ τῶν προκατόχων Αὐτοῦ.

α. Προσημείωση

Ἐνασχολούμενος πάνω ἀπό τρεῖς δεκαετίες μὲ τὴν ἱστορικὴ διαδρομὴ τῆς Σκοπέλου, ἀλλὰ καὶ διαπιστώνοντας πὼς οἱ συμπολίτες μου, ἰδιαίτερα τῆς Χώρας, ἀγνοοῦν πολλὰ καὶ σημαντικὰ ἱστορικὰ ζητήματα καὶ μαρτυρίες, θεώρησα καλὸ νὰ γράψω αὐτὴ τὴ μικρὴ μελέτη. Μελέτη ποὺ παρουσιάζει πολλὰ καὶ ἄγνωστα ἱστορικὰ στοιχεῖα, τὰ ὁποῖα προέρχονται κυρίως ἀπό ἀδημοσίευτες ἤ ἀθησαύριστες πηγές. Μάλιστα, ἐπειδὴ στὸ μέλλον κάποιοι μπορεῖ νὰ σκύψουν μὲ μεγαλύτερο μεράκι πάνω στὰ ὅσα παρουσιάζω, γι᾿ αὐτὸ καὶ μνημονεύω, στὸ τέλος τῆς μελέτης μου, τὶς πηγές μου, ποὺ εἶναι ὄντως κουραστικὲς γιὰ τὸν ἁπλὸ ἀναγνώστη, ὡστόσο τόσο χρήσιμες γιὰ τὸν κάθε ἐρευνητή. Φυσικὰ δὲν θὰ γίνει λόγος γιὰ τὴ χρονικὴ περίοδο ἀπό τὶς ἀρχὲς τοῦ 20^ου αἰ. μέχρι σήμερα, γιατὶ πιστεύω πὼς μὲ αὐτὰ πρέπει ν᾿ ἀσχοληθοῦν ἄλλοι καὶ πιὸ νεώτεροι ἀπό τὸν ὑποφαινόμενο.

Ἄν τώρα ἀναφέρομαι μόνο στὴ Χώρα τοῦ νησιοῦ μας κι ὄχι στὰ ὑπόλοιπα χωριά, αὐτὸ τὸ κάνω, ἐπειδὴ παρουσιάζει μεγαλύτερο ἐνδιαφέρον, ἀξίζει τῆς προσοχῆς καὶ πάνω ἀπ᾿ ὅλα τῆς εὐαισθησίας μας. Ἄν φυσικὰ τὸ ἐπιθυμοῦμε…

β. «Τώρα διὰ τὴν Σκόπελον ἐγὼ θὰ ὁμιλήσω..

Κ᾿ ἡ Σκόπελος εἰς τὰ νησιὰ εἶναι ἡ μικροτέρα

ἀπό πολλὰ μεγάλα δὲ εἶναι ἡ καλλιωτέρα»

(Καισάριος Δαπόντες, Κῆπος Χαρίτων)

Ἡ περιήγησή μας ἄς ἀρχίσει λοιπὸν μὲ πρῶτο καὶ βασικὸ σημεῖο ἐκκίνησης τὴν παραλία. Ἐκεῖ δηλαδὴ ποὺ ὑπῆρχε τὸ ὀνομαστὸ ναυπηγεῖο «τὸ κατὰ τὴν ἄμμον» καὶ τὸ ὁποῖο λειτούργησε σὲ ἐποχὲς ἀκμῆς τῆς ἐμπορικῆς ναυτιλίας τῆς Σκοπέλου. Δὲν εἶναι δὲ ὑπερβολὴ νὰ ποῦμε ὅτι τὴν ἀρχοντιὰ καὶ τὴν ὅποια πολιτιστικὴ προσφορὰ ἔχει νὰ ἐπιδείξει ἡ Σκόπελος στὰ χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας, μέχρι τὶς ἀρχὲς τοῦ 20^ου αἰ., στὴν ἐμπορικὴ της ναυτιλία τὰ ὀφείλει. Ὁπότε καὶ ἡ ὕπαρξη τοῦ ναυπηγείου, τοῦ περίφημου ταρσανᾶ μὲ τοὺς φημισμένους Σκοπελίτες καραβομαραγκοὺς δικαιολογεῖται ἀπόλυτα. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ἡ παραλία αὐτὴ ἔχει δεῖ δόξες καὶ ἔχει προσφέρει τόσες καὶ τόσες τιμὲς στὴ Χώρα, ὥστε ἀδιαμφισβήτητα εἶναι ἔνας χῶρος ἱστορικῆς μνήμης καὶ πολιτιστικῆς προσφορᾶς. Παράλληλα θὰ χρειαστεῖ νὰ ὑπενθυμίσω καὶ δύο γεγονότα ποὺ συνδέονται μὲ τὸν ἀκροθαλάσσιο αὐτὸ χῶρο.

Τὸ πρῶτο εἶναι ἡ καταστροφὴ τῶν Σκοπελίτικων καραβιῶν τὸν Ἀπρίλιο 1813, ὅταν φορτωμένα μὲ κρασιὰ ἑτοιμάζονταν νὰ τὰ μεταφέρουν στὰ λιμάνια τῆς Ρωσίας, στὴν Πόλη, στὴ Βενετία, στὴ Θεσσαλονίκη, ἀκόμα καὶ στὸ Μισίρ, τὴν Αἴγυπτο. Ξαφνικὴ φουρτούνα ὅμως τὰ κατέστρεψε βυθίζοντας τὸ νησὶ στὸ πένθος.

Τὸ δεύτερο ἔχει σχέση μὲ τὴ δημιουργία τοῦ πρώτου κυματοθραύστη τοῦ λιμανιοῦ, τοῦ ὁποίου ὁ θεμέλιος λίθος τέθηκε στὶς 6 Αὐγούστου τοῦ 1856, ἐπὶ τῶν ἡμερῶν τῆς Ἐπαρχείας τοῦ Π. Καλλιγᾶ καὶ Δημαρχείας τοῦ Δημ. Φαλκίδη. Τότε δὲ ἦταν ποὺ σχεδιάστηκε καὶ τὸ πρῶτο ἡλιακὸ ρολόι, ἀπὸ τὸν λοχαγὸ Λ. Πάγκαλο καὶ στήθηκε στὴν παραλία. Σήμερα κανεὶς δὲ γνωρίζει τὶ ἀπέγινε…

Μὲ ἕνα θαῦμα συνδέεται τὸ τρίτο γεγονός, ποὺ συνέβη τὸν καιρὸ τοῦ Ἀγώνα. Πρόκειται γιὰ τὸ θαῦμα ποὺ ἔγινε τὸν Ἀπρίλιο τοῦ 1824 ἀπό τὸν Ἅγιο Μερκούριο καὶ καταστράφηκε ὁ τουρκικὸς στόλος στ᾿ ἀνοιχτὰ τῆς Σκοπέλου. Αὐτὴ ἡ θεοσημία, δυστυχῶς, εἶναι ἄγνωστη σήμερα.

Παραμένουμε ὅμως στὴν περιοχὴ τῆς παραλίας, γιὰ νὰ θυμίσουμε ὅτι λίγο πιὸ πέρα, μετὰ τὴν Ἀμπελικὴ καὶ τὸ Ἀσκληπιεῖο, ὑπῆρχαν τὰ βαφεῖα, τὰ γνωστὰ μέχρι σήμερα «Μπογιατζίδικα». Βάφανε, ἄραγε τὰ καράβια ἐκεῖ ἤ τὰ νήματα καὶ ἄλλα εἴδη ρουχισμοῦ; Γιατὶ δὲν πρέπει νὰ λησμονοῦμε πὼς καὶ μέσα στὴ Χώρα ὑπῆρχαν βαφεῖα, ὅπως π.χ. τὸ βαφεῖο τῆς μονῆς τοῦ Ἁγίου Ρηγίνου κοντὰ στὴν Ἐλευθερώτρια.

Λίγο πιὸ ᾽δῶ, «στὰ καλάμια», πρέπει νὰ θυμίσουμε πὼς ὑπῆρχε ἀνεμόμυλος, τοῦ ὁποίου τὰ ἐρείπια φαίνονται μέσα στὴ θάλασσα. Εἶναι δὲ ὁ γνωστὸς μῦλος τοῦ Μουστάκα. Μάλιστα πρέπει νὰ ποῦμε, πὼς ἐκεῖ, στὰ τέλη τοῦ 19^ου μὲ ἀρχὲς τοῦ 20^ου αἰ. ὑπῆρχε ναυπηγεῖο.

Καθὼς ἀνηφορίζουμε τώρα ἀπό τὴν παραλία πρὸς τὰ μέσα, ἀνοίγονται μπροστά μας οἱ μικροὶ μαχαλάδες, ὅπως ἔλεγε κι ἔγραφε τὶς μικρὲς ἐνοριακὲς κοινότητες, ἕντεκα τὸν ἀριθμὸ τὸν 19^ο αἰ καὶ παλαιότερα, ὁ τότε Ἐπίσκοπος Εὐγένιος καὶ τελευταῖος ποιμενάρχης τῆς Ἐπισκοπῆς ποὺ περιελάμβανε τὰ νησιὰ, Σκιάθο, Σκόπελο κι Ἁλόννησο ἤ Λιαδρόμια. Μάλιστα, γιὰ κάποιο χρονικὸ διάστημα στὴν ἐπισκοπὴ αὐτὴ ἀνῆκε καὶ τὸ Τρίκερι, γιὰ λίγο μόνο, μέχρι τὸ 1824-25.

Πρώτη ἐνορία ἦταν τοῦ Ἁγίου Νικολάου στὸ Γιαλὸ, μετόχι παλιὰ, τὸν 17^ο -18^ο αἰ. τῆς μονῆς τῆς Ἁγίας Τριάδος Σουβριᾶς ποὺ βρίσκεται στὸ Πήλιο. Τὸ σημαντικὸ μάλιστα σ᾿ αὐτὴ τὴν ἐνορία ἦταν ὅτι ἐκεῖ πρέπει νὰ φιλοξενήθηκε ἡ κάρα τοῦ ὁσίου Γερασίμου τοῦ νέου, τοῦ ἐν Μακρυνίτσης, τὴν ὁποία κάλεσαν οἱ Σκοπελίτες γιὰ πνευματικὴ ἐνίσχυση καὶ γιὰ τὴν «λοιμικὴν νόσον» ποὺ τοὺς τυραννοῦσε. Ἄλλωστε, πρὸς τιμὴν τοῦ ὁσίου καὶ γιὰ εὐγνωμοσύνη γιὰ τὸ καλὸ ποὺ ἔλαβαν, κατασκεύασαν μὲ ἔξοδά τους τὴν ἐπάργυρη θήκη μέσα στὴν ὁποία εἶναι τοποθετημένη ἡ κάρα τοῦ ὁσίου.

Ἄλλη μαρτυρία γιὰ τὸν Ἅγιο Νικόλαο εἶναι ἡ ἐξῆς: Οἱ ἐκλογὲς γιὰ τοὺς ἀντιπροσώπους ποὺ θὰ παρίσταντο στὶς Ἐθνοσυνελεύσεις, τὸν καιρὸ τοῦ Ἀγώνα, πραγματοποιοῦνταν ἐκεῖ, μετὰ ἀπό κάποια τελετὴ, ἴσως καὶ θεία Λειτουργία, ὅπως μαρτυροῦν οἱ πηγές.

Λίγο πιὸ πέρα ἀπό τὸν Ἅγιο Νικόλαο εἶναι μιὰ ἄλλη ἐνορία, τῶν Ἁγίων Μερκουρίου καὶ Αἰκατερίνης. Πρόκειται γιὰ ἕνα ἀπέριττο ἐκκλησάκι, καθὼς φαίνεται, μὲ φωτεινή ὡστόσο ἱστορία, ἡ ὁποία καὶ ἐντοπίζεται σὲ κάποια ἄγνωστα μέχρι σήμερα τεκμήρια. Τεκμήρια πολιτισμοῦ καὶ προσφορᾶς. Γιατὶ ναὶ, ὁ Ἅγιος Μερκούριος ὑπῆρξε ἐνορία μέχρι τὸ 1830 - 31, ὅμως ἐκτὸς ἀπό ἐνοριακὴ κοινότητα ἦταν καὶ ἔνα μικρὸ πολιτιστικὸ κέντρο τῆς Σκοπέλου, ἀφοῦ στὸ κελλὶ ποὺ ἦταν δίπλα, ἐκεῖ ποὺ εἶναι σήμερα ἡ μικρὴ αὐλὴ, ὑπῆρχε στὰ χρόνια τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως ἁγιογραφικὸ ἐργαστήριο, τῶν ὀνομαστῶν Γαλατσάνων Ἁγιογράφων Μακαρίου ἱερομονάχου, Θαλασσίου ἱερέα καὶ Βενιαμὶν μοναχοῦ. Καὶ οἱ τρεῖς, μαζὶ μὲ ἕναν ἀκόμα ἀδελφὸ, τὸν ἱερομόναχο Ζαχαρία ἦταν ἀνεψιοὶ τοῦ φημισμένου Μακαρίου μοναχοῦ ἀπό τὴ Γαλάτιστα τῆς Χαλκιδικῆς. Κοντὰ στὸν θεῖο τους ἔμαθαν λοιπόν τὴν τέχνη τῆς ἁγιογραφίας καὶ ὡς φαίνεται οἱ ἄγαμοι, Βενιαμίν, Ζαχαρίας καὶ Μακάριος ἐγκαταστάθηκαν στὸ ὀνομαστὸ κελλὶ τοῦ Γενεσίου τῆς Θεοτόκου, τὸ ἐπιλεγόμενο τῶν Μακαραίων, ποὺ βρίσκεται στὶς Καρυὲς, πίσω ἀπό τὸν ΟΤΕ καὶ ἀνήκει στὴ Μονὴ τοῦ Καρακάλλου. Ὁ παπα-Θαλάσσιος, ὡς ἔγγαμος, φαίνεται πὼς ἔμεινε στὴ Γαλάτιστα.

Μετὰ τὰ γεγονότα τοῦ Νοεμβρίου τοῦ 1821 καὶ τὴν ὑποταγὴ τοῦ Ἁγίου Ὄρους στοὺς Τούρκους φεύγουν ὅλοι κι ἔρχονται, μαζὶ μὲ ἄλλους ἁγιορεῖτες πατέρες καὶ Κασσανδρινοὺς πάροικους στὴ Σκιάθο. Ἐκεῖ πεθαίνει ὁ παπα-Ζαχαρίας, τὸν ὁποῖο καὶ θάβουν πίσω ἀπό τὸ ναὸ τῆς Ἀγίας Τριάδος, ἐνῶ οἱ ὑπόλοιποι ἐνασχολοῦνται μὲ τὴν ἁγιογράφηση τοῦ ἱεροῦ Βήματος τοῦ Καθολικοῦ τῆς περιφήμου Μονῆς τοῦ Εὐαγγελισμοῦ, ἐπί τῶν ἡμερῶν τῆς ἡγουμενίας τοῦ ἱερομονάχου Ἀλυπίου Δημητράκη Ἐπιφανίου.

Στὰ τέλη τοῦ 1822 ἔρχονται στὴ Σκόπελο, ὅπου καὶ ἡ ἔδρα τῆς ἐπισκοπῆς Σκιάθου καὶ Σκοπέλου καὶ ἐγκαθίστανται στὸ κελλὶ ποὺ ἦταν δίπλα στὸν ἐνοριακὸ ναὸ τοῦ Ἁγίου Μερκουρίου. Ἐφημέριος ἀναλαμβάνει ὀ παπα-Θαλάσσιος, ὁ γνωστὸς κι ἀπό τὸ θαῦμα τοῦ ἀγίου ποὺ ἀναφέραμε παραπάνω, ἐνῶ ἀργότερα, γύρω στὰ 1825 χεροτονεῖται, ὁ μέχρι τότε διάκονος Μακάριος, σὲ ἱερομόναχο. Ἡ χειροτονία μάλιστα γίνεται στὸ μετόχι τῆς Μονῆς Διονυσίου, τὴ Φανερωμένη, γείτονα ἐνορία μὲ τὸν Ἅγιο Μερκούριο καὶ τὸν Ἅγιο Νικόλαο.

Ἡ δραστηριότητα ποὺ ἀνέπτυξαν αὐτοὶ οἱ ζωγράφοι εἶναι ἄξια προσοχῆς, ἀφοῦ πολλὲς φορητὲς εἰκόνες, ἴσως καὶ τοιχογραφίες, ἦταν ἡ παραγωγή τους. Τὴν παράδοση τοῦ ἐργαστηρίου συνέχισε ὁ μοναχὸς Εὐθύμιος ἀπό τὴν Ἴμβρο, ὁ ὁποῖος μάλιστα διετέλεσε καὶ ψάλτης στὴ Φανερωμένη.

Ὅμως ἀφοῦ ἔγινε λόγος γιὰ τὸν Ἄγιο Μερκούριο θὰ πρέπει νὰ θυμίσουμε, πὼς ἐκεῖ κοντὰ μετόχι εἶχαν δύο ἀγιορείτικες μονὲς, ἡ Μονὴ τοῦ Ξηροποτάμου καὶ ἡ Μονὴ τῆς Μεγίστης Λαύρας. Μάλιστα, σύμφωνα μὲ τὶς πηγὲς, τὸ μετόχι τῆς Ξηροποτάμου εἶχε καὶ οἴκημα, στὸ ὁποῖο φιλοξενοῦνταν οἱ πατέρες ποὺ ἔρχονταν ἀπό τὸ μοναστήρι τους. Αὐτὸ φαίνεται ὄτι συνέβαινε, ὅταν βρίσκονταν στὴ Χώρα, ἡ ὁποία ἀπέχει ἀρκετὰ ἀπό τὴ Γλώσσα, ὅπου εἶχαν τὸ μικρὸ μοναστηράκι τῶν Ταξιαρχῶν, ὡς κύριο μετόχι τους.

Λίγο πιὸ πέρα ἀπό τὸν Ἅγιο Μερκούριο βρίσκεται ἡ μικρὴ ἐκκλησία τῆς Παναγίας τῆς Ἐλευθερώτριας, μία ἀπό τὶς ὡραιότερες ἐκκλησίες τῆς Σκοπέλου. Παλιότερα λεγόταν «ἡ Παναγία ἡ Ἐλευθερώτρια στὸ μάρμαρο» καὶ ἦταν μετόχι τῆς Μονῆς τοῦ Προδρόμου, ὅπως καὶ ἡ γύρω περιοχή, δηλαδὴ δίπλα, ὅπου ἦταν οἰ ἀποθῆκες τοῦ Ἀγροτικοῦ Συνεταιρισμοῦ, ἴσως δὲ καὶ ἡ ἀπέναντι περιοχή. Μάλιστα, κάποιο οἴκημα, ποὺ ὑπῆρχε σιμὰ στὴν ἐκκλησία, προφανῶς τὸ κατάλυμα, «τὸ κονάκι» τῶν πατέρων τοῦ Προδρόμου ὅταν κατέβαιναν στὴ Χώρα καὶ διενυκτέρευαν, χρησιμοποιήθηκε γιὰ Ἑλληνικὸ Σχολεῖο, ἐπί τῶν ἡμερῶν τῆς Σχολαρχείας τοῦ Ἰωάννη Σφοίνη. Ἀξίζει δὲ νὰ ποῦμε, πὼς στὴν περιοχὴ ἐκείνη ἦταν καὶ τὸ βαφεῖο ποὺ ἀνῆκε στὴ μονὴ τοῦ Ἁγίου Ρηγίνου, ἴσως δὲ καὶ τὸ ρακοπωλεῖον ποὺ ἀνῆκε στὸν Καισάριο Δαπόντε., ἀλλὰ καὶ τὰ χασαπωλεῖα, ἴσως δὲ καὶ τὰ σφαγεῖα τῆς ἐποχῆς.

Ἡ περιοχὴ αὐτὴ, ὅπου εἶναι ὁ ἐλαιουργικὸς Συνειταιρισμὸς πρέπει νὰ θυμίσουμε πὼς ὑπῆρξε τὸ πρῶτο ἀγροκήπιο τῆς Σκοπέλου, πρὶν μεταφερθεῖ ἐκεῖ ποὺ εἶναι σήμερα τὸ Κέντρο Ὑγείας καὶ τὰ Σχολεῖα, τὸ Γυμνάσιο δηλαδὴ καὶ τὸ Λύκειο.

Προχωρώντας, λοιπόν φθάνουμε κι ἐκεῖ ὅπου βρίσκονται τὸ Κέντρο Ὑγείας καὶ τὰ Σχολεῖα, Γυμνάσιο καὶ Λύκειο.

Στὴν περιοχὴ αὐτὴ, ὅπως προαναφέρθηκε, στὰ 1894 καὶ μετὰ, ὑπῆρχε τὸ περίφημο Ἀγροκήπιο, τὸ ὁποῖο εἶχε συστήσει ἡ Γεωργικὴ Ἑταιρεία Σκοπέλου, μιὰ κορυφαία δηλαδὴ πολιτιστικὴ καὶ οἰκολογικὴ ὀργάνωση ἐνεργῶν Σκοπελιτῶν, ποὺ νοιάζονταν γιὰ τὴν προκοπὴ τῆς Γεωργίας τοῦ νησιοῦ, ἀφοῦ ἐκεῖ καλλιεργούνταν διάφορες ποικιλίες δέντρων καὶ ἄλλων φυτῶν. Ἀξίζει δὲ νὰ μνημονευτεῖ ἐδῶ τὸ ὄνομα τοῦ δωρητῆ τοῦ ἀγροκτήματος, τοῦ Δανιὴλ Μανωλάκη δηλαδὴ, γόνου παλιᾶς Σκοπελίτικης ἱστορικῆς οἰκογένειας. Ὅπως ἀξίζει νὰ μνημονευτεῖ καὶ τὸ ἑξῆς: ὅτι τὸ Ἀγροκήκιο ἀποτέλεσε τὴ μήτρα ὅπου καλλιεργήθηκε ἡ πρώτη δαμασκηνιὰ, τοῦ τύπου «ἀζὲν» κι ἀπό κεῖ καὶ πέρα ἁπλώθηκε σ᾿ ὅλο τὸ νησὶ, γιὰ να στηρίξει τὴν ἀγροτική του οἰκονομία, μετὰ τὴν ἀμπελουργία ποὺ ἄρχισε νὰ φθίνει… Ἕνα ἀκόμα ὄνομα ἀξίζει νὰ μνημονευτεῖ ἐδῶ, τοῦ ἀξιωματικοῦ Γεωργίου Ἀλεξάνδρου Βαλσαμάκη ποὺ ἔφερε τὰ πρῶτα «κοντύλια», δηλαδὴ τὰ ἐμβόλια γιὰ νὰ μετατραποῦν οἱ δαμασκηνιὲς, τοῦ τύπου ἁγιορείτικα (ξυνὰ), στὴν ποκιλία «ἀζέν».

Λίγο πιὸ πέρα δὲ βρίσκεται τὸ περικαλλὲς καὶ ἱστορικὸ μοναστήρι τῆς Παναγίας τῆς Ἐπισκοπῆς, τὸ ὁποῖο πρῶτος μελέτησε ὁ λησμονημένος σήμερα Σκοπελίτης λόγιος Νικόλαος Ἰ. Γεωργάρας, Γυμνασιάρχης στὸ Βόλο καὶ πολὺ ἀργότερα, μὲ τὴ φροντίδα τοῦ φιλίστορος καθηγητοῦ τῆς ζωοτεχνίας Ἰωάννου Δημητριάδη καὶ τοῦ ἀδελφοῦ του Σωτήριου Δημητριάδη, δικηγόρου, ὁ Ἀκαδημαϊκὸς Ἀνδρέας Ξυγγόπουλος. Πρόκειται γιὰ ἕνα ἀπό τὰ σημαντικὰ ἐκκλησιαστικὰ μνημεῖα τοῦ νησιοῦ μας μὲ ἱκανὴ ἱστορία, ἀφοῦ στὰ χρόνια τοῦ Ἀγώνα ἐκεῖ φυλάχτηκαν τὰ κειμήλια τῆς Ἁγιορειτικῆς μονῆς τοῦ Παντοκράτορος, ἀλλὰ καὶ διέμεναν πρόσωπα μὲ ἱστορία, ὅπως ὁ πρώην Μητροπολίτης Σάμου Θεοδόσιος.

Προχωρώντας πρὸς τὰ πάνω, μέσω τῆς περιφερειακῆς ὁδοῦ, συναντοῦμε λίγο πρὶν ἀπό τὸ Δημοτικὸ Σχολεῖο τὸ μοναστηράκι τοῦ Ἁγίου Νικολάου «στοὺς Κήπους», ποὺ ἵδρυσε ἠ ἀρχαία σκοπελίτικη οἰκογένεια Ραυτάκη, στὶς ἀρχὲς τοῦ 17^ου αἰ. ἴσως καὶ παλαιότερα. Τὸ σημαντικὸ μὲ τὸ μοναστηράκι αὐτὸ εἶναι πὼς στὰ κελλιά του, ἐρείπια, δυστυχῶς, σήμερα, φιλοξενήθηκε τὸ 1828-29 τὸ πρῶτο Ἑλληνικὸ Σχολεῖο μὲ δασκάλους τὸν Ἀστέριο Φιλίππου ἤ Φιλιππίδη, ἀπό τὴ Γαλάτιστα τῆς Χαλκιδικῆς καὶ τὸν ἱερομόναχο Γρηγόριο Μήτα. Μάλιστα στὰ χρόνια τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως τὸ μοναστηράκι αὐτὸ εἶχε καταστεῖ ἐνορία ἀπό τὸ πλῆθος τῶν παροίκων ποὺ διέμεναν ἐκεῖ τριγύρω. Δὲ γνωρίζουμε ἄν ὁ Ἀστέριος Φιλίππου δίδακε ἐκεῖ καὶ τὸ 1825, ὅπως ἐπίσης καὶ ὁ ἄλλος δάσκαλος, ὁ ἱεροδιάκονος Διονύσιος ἀπό τὴν Εὔβοια, ποὺ εἶχε ἰδιωτικὸ Σχολεῖο. Νὰ εἶναι, ἄραγε, τυχαῖο τὸ γεγονὸς ὅτι ἐκεῖ δίπλα εἶχε κτιστεῖ τὸ περικαλλὲς Δημοτικὸ Σχολεῖο ἀπό τὴ δωρεὰ τοῦ εὐεργέτη Ἀνδρέα Συγγροῦ, τὸ ὁποῖο στεφάνωνε τὴ Χώρα;

(ἀπόσπασμα εὑρύτερης μελέτης)

π. Κων. Ν. Καλλιανός

Ανεξέλεγκτη καύση πλαστικών στα νησιά μας

Από την ανεξέλεγκτη καύση των πλαστικών εκλύονται μονοξείδιο του άνθρακα, υδρογονάνθρακες και αιθάλη, που αποτελούν προϊόντα κάθε ατελούς καύσης. Επίσης εκλύονται στην ατμόσφαιρα διοξίνες και φουράνια, οργανικές ουσίες πολύ τοξικές και καρκινογόνες, οι οποίες καθώς έχουν μεγάλο μοριακό βάρος δεν διαχέονται στην ατμόσφαιρα σε μεγάλη απόσταση, αλλά πέφτουν στην γύρω περιοχή. Ασφαλώς δεν είναι μόνο η επιβάρυνση της ατμόσφαιρας από την καύση η μόνη συνέπεια, αλλά επιβαρύνεται και το έδαφος με τα υπολείμματα της καύσης, τα οποία είναι απόλυτα επικίνδυνα (στάχτη που περιέχει βαρέα μέταλλα). το συγκεκριμένο χωράφι.

Oι κάτοικοι σ΄ αυτά τα νησιά πόση επικινδυνότητα είμαστε αποφασισμένοι να ανεχθούμε;

Απονομή κυπέλου στην πρωταθλήτρια της Γ' Κατηγορίας του τοπικού πρωταθλήματος για την περίοδο 2008-2009 ομάδα της Σκοπέλου και μεταλλίων στους αθλητές της πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 20 Δεκεμβρίου 2009 πριν από τον νικηφόρο αγώνα με την Δάφνη (4-1). Την απονομή του κυπέλλου έκανε εκ μέρους της ΕΠΣΘ ο παλαιός ποδοσφαιριστής και πρόεδρος της επιτροπής πρωταθλήματος Μάκης Γαρμπής ο οποίος συνεχάρη διοίκηση, προπονητή και παίκτες για την κατάκτηση του πρωταθλήματος και την άνοδο της Σκοπέλου στη Β' Κατηγορία.

Προπονητής της Σκοπέλου τη χρόνια της ανόδου ( 2008-2009 ) ήταν ο Δημήτρης Καρυοφύλης, ενώ στο δυναμικό της ομάδας ήταν οι Δημ. Χρυσάνθης, Λάμπρος Χριστίνης, Ρηγ.Στιβαχτής, Κ. Καραγιώργος, Γ. Δάφνης, Σταμ. Χρυσοφός, Παντ. Χρυσοφός, Γιάννης Γλυκός, Εριον Χισάϊ, Δημ. Δαλακιάρης, Γ. Μακαρατζής, Στυλ. Χρυσάνθης, Ι. Αγγάλου, Δ. Καρυοφύλης, Αργ. Καρβέλης, Ι. Ξηρογιάννης, Κ. Καραγιώγος, Δ. Σκλάβος, Ν. Πάτρας, Ι. Καθηνιώτης, Σ. Γκαλιμανάς, Ο. Πόλασεκ, Μ. Γιανουράκος, Α. Τριανταφύλλου, Ν. Σάββας, Ε. Κερμελής, Μαν. Γκέκας, Ε. Μπακόπουλος, Δ. Καραχαλίδης, Ι. Γιακείμης, Αντ. Ξηροχειμώνας, Γ. Κοχύλης, Δ. Κοχύλης, Αντ. Βαφίνης, Μιχ. Κεχριώτης, Γ. Γκόρης, Παντ. Παχής, Γιαν. Παχής, Ν. Κλωνάρης, Ι. Σκιαθίτης, Ι. Νάστας, Μαν. Βλαχάκης, Ν. Καραθανάσης, Β. Γαρουφαλής, Ρηγ. Ανδριώτης, Μάρκος Γκίκας, Εγκλι Ροκαι.

Κατά τη διάρκεια της απονομής ο δήμαρχος Σκοπέλου κ. Χρήστος Βασιλούδης συνεχάρη την απελθούσα διοίκηση, ενώ ευχήθηκε στη νέα, δύναμη στο έργο της και πολλές επιτυχίες. «Αυτή η δημοτική αρχή έχει βοηθήσει την ομάδα όσο κανείς άλλος. Ό,τι υποσχεθήκαμε το κάναμε…» είπε ο κ. Βασιλούδης κλείνοντας τη σύντομη ομιλία του.

Τη φετινή χρονιά ο Α.Ο. Σκοπέλου, με νέα ορεξάτη διοίκηση, συμμετέχει στη Β' κατηγορία. Η ομάδα σε κάθε αγώνα γίνεται καλύτερη και μετά τα τελευταία θετικά αποτελέσματα πολλοί έχουν αρχίσει να βλέπουν τετράδα και νέα άνοδο.

Κρυφό παράπονο παικτών και διοίκησης είναι οι άδειες κερκίδες. Όλοι ελπίζουν ότι τα αποτελέσματα και η προσπάθεια παικτών και διοίκησης, θα φέρουν τους Σκοπελίτες πάλι στο γήπεδο.