Τί είναι η Ανακουφιστική Φροντίδα (Palliative Care)

Σύμφωνα με τον ορισμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) Ανακουφιστική Φροντίδα είναι «η προσέγγιση που επιδιώκει τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών με απειλητικό για τη ζωή τους νόσημα και των οικογενειών τους, μέσω της πρόληψης και ανακούφισης από το "υποφέρειν", που επιτυγχάνεται με την έγκαιρη αναγνώριση και ορθή αξιολόγηση και αντιμετώπιση του πόνου και των λοιπών οργανικών, ψυχοκοινωνικών και πνευματικών προβλημάτων.»

Η Ανακουφιστική φροντίδα αποτελεί δηλαδή μια προσέγγιση ολιστική και περιλαμβάνει την παροχή φροντίδας σε επίπεδο οργανικό, ψυχολογικό, κοινωνικό και πνευματικό, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενή και της οικογένειας του και η οποία βοηθά τόσο τον ασθενή όσο και την οικογένεια στην αντιμετώπιση και διαχείριση της ασθένειας- από τη διάγνωση της έως την ίαση ή τον θάνατο, μέσω της αξιολόγησης αναγκών στα προαναφερθέντα επίπεδα και την στοχευμένη παρέμβαση για την κάλυψη τους– αλλά και τα μέλη της οικογένειας στην περίοδο του πένθους.

Η Aνακουφιστική φροντίδα γεννήθηκε από το σεβασμό της αξίας κάθε ασθενή ως μοναδικού ατόμου που έχει τη
δική του ιστορία ζωής, διαπροσωπικές σχέσεις και πολιτισμικό υπόβαθρο και δικαιούται ισότιμης πρόσβασης στις καλύτερες διαθέσιμες υπηρεσίες που θα του προσφέρουν τις καλύτερες δυνατές ευκαιρίες για την διαχείριση του πολύτιμου χρόνου του, όταν η νόσος δεν ανταποκρίνεται στη ριζική θεραπευτική αγωγή. Αρχικά συνδέθηκε κυρίως με την εντατική προσπάθεια αντιμετώπισης του καρκινικού πόνου αλλά με την πάροδο του χρόνου η ΑΦ διευρύνθηκε από «τελική φροντίδα» σε φροντίδα ατόμων με απειλητικά για τη ζωή νοσήματα που δεν πεθαίνουν άμεσα περικλείοντας πρόσφατα διαγνωσθέντες από προχωρημένο καρκίνο, άτομα με νευρολογικά νοσήματα, σύνδρομο επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας ή χρόνιες παθήσεις του κυκλοφορικού και αναπνευστικού συστήματος.

 Σήμερα η προσέγγιση της Α.Φ. είναι μια  οικουμενικά αποδεκτή φιλοσοφία φροντίδας η οποία  αποσκοπεί:

• στην επιβεβαίωση της ζωής και την θεώρηση του θανάτου περισσότερο ως μια φυσιολογική παρά σαν μια βιοϊατρική διεργασία
• ούτε στην επίσπευση, αλλά ούτε και στην αναβολή του θανάτου
• στην ανακούφιση του πόνου και των άλλων συμπτωμάτων
• στην παροχή βοήθειας στα άτομα, ώστε να γίνουν ικανά να αποδεχθούν το δικό τους θάνατο, όσο καλύτερα και εποικοδομητικότερα μπορούν
• στην παροχή ενός υποστηρικτικού συστήματος βοήθειας των ατόμων να ζουν το κατά το δυνατόν ενεργητικά και δημιουργικά μέχρι το θάνατο
• στην παροχή ενός υποστηρικτικού συστήματος βοήθειας της οικογένειας και των φίλων κατά την διάρκεια της νόσου και της περιόδου θρήνου.

 Ως  μια διεπιστημονική προσέγγιση, η Α.Φ. ενσωματώνει στο πεδίο δράσης της, τον ασθενή, την οικογένειά του και την κοινωνία και προσφέρει το πλέον ουσιαστικό στοιχείο της φροντίδας, δηλαδή την εξατομικευμένη αντιμετώπιση του ασθενούς, όπου αυτός κι αν βρίσκεται, στο σπίτι του ή το νοσοκομείο.  επικυρώνοντας την αξία της ζωής και θεωρώντας την πορεία προς το θάνατο, ως μια φυσιολογική διαδικασία, χωρίς να επιδιώκει να επισπεύσει αλλά ούτε και να αναβάλλει το θάνατο, θέτοντας ως στόχο την εξασφάλιση της καλύτερης δυνατής ποιότητας ζωής, μέχρι τη στιγμή του θανάτου..

 Είναι προφανές λοιπόν, ότι η παροχή της Ανακουφιστικής φροντίδας  είναι ευρύτερη από τις αρμοδιότητες ενός ατόμου κι ενός επιστημονικού κλάδου και απαιτεί τη συνεργασία διεπιστημονικής ομάδας υγείας. Το ανθρώπινο δυναμικό μιας οργανωμένης υπηρεσίας Α .Φ αποτελείται ιδανικά από:

•  ΦΡΟΝΤΙΣΤΕΣ ΑΣΘΕΝΩΝ: οικογένεια, φίλοι, γείτονες
•  ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ OMAΔΑ: γενικοί /ειδικοί νοσηλευτές
•  ΙΑΤΡΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: γενικοί γιατροί, ειδικευμένοι στην ανακουφιστική ιατρική,  ιατροί άλλων ειδικοτήτων
•  ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: κοινωνικοί λειτουργοί
•  ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: ιερείς, πνευματικοί σύμβουλοι
•  ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: σύμβουλοι ,κλινικοί ψυχολόγοι, ψυχοθεραπευτές, συνδετική ψυχιατρική
•  ΘΕΡΑΠΕΥΤΕΣ: εργοθεραπευτές, φυσιοθεραπευτές, λογοθεραπευτές, μουσικής, δράματος, τέχνης /θεραπευτές
•  ΕΙΔΙΚΟΥΣ: διαιτολόγοι, φαρμακοποιοί
•  ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ: βοηθοί φροντίδας, διοικητικό προσωπικό, κηπουροί, οδηγοί και άλλοι
•  ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ

 Δυστυχώς στην Ελλάδα, όπου η νέα προσέγγιση της ΑΦ δεν έχει ακόμη πλήρως υιοθετηθεί, αρκετές φορές η ειλικρινής επικοινωνία για τα επακόλουθα μιας απειλητικής για τη ζωή ασθένειας και των θεραπευτικών της παρεμβάσεων αναβάλλεται ή και αγνοείται με αποτέλεσμα, η μετακίνηση του ασθενή από την επιθετική θεραπεία στην ΑΦ να γίνεται τις τελευταίες μέρες της ζωής του ή και ποτέ.

 Από τις αρχές του 2010 λειτουργούν στην Αττική δύο μονάδες παροχής κατ’ οίκον Ανακουφιστικής φροντίδας δωρεάν. Η μονάδα παροχής κατ’οίκον ΑΦ  της ΜΕΡΙΜΝΑΣ παρέχει φροντίδα από διεπιστημονική ομάδα στο σπίτι σε παιδιά και εφήβους με απειλητικά για τη ζωή νοσήματα που διαμένουν στην Αττική. Η μονάδα ΑΦ ΓΑΛΙΛΑΙΑ της Ιεράς Μητρόπολης Μεσογαίας και Λαυρεωτικής παρέχει υπηρεσίες Ανακουφιστικής φροντίδας  στο σπίτι (τις εργάσιμες ημέρες σε πρωινό ωράριο και τηλεφωνική κάλυψη σε 24ωρη βάση), καθώς και δυο φορές την εβδομάδα σε ομάδα ασθενών στη μονάδα ημερήσιας απασχόλησης και φροντίδας σε ενήλικες ασθενείς με καρκίνο που ζουν στη γεωγραφική περοχή που καλύπτει η Ιερά μητρόπολη Μεσογαίας και Λαυρεωτικής, από διεπιστημονική ομάδα και εκπαιδευμένους εθελοντές.

ΦΑΡΟΣ ΣΚΟΠΕΛΟΥ
24240 22341
6978 955 539.
www.farosskopelou.gr/