ΠΟΙΗΣΕΩΣ ΓΕΥΣΕΙΣ: εναντίωση στον κοινωνικό κομφορμισμό

Γράφει η Λίτσα Δημητρίου*

Ιαματική - ψυχοθεραπευτική διαδικασία η κοινωνία με τη νέα ποιητική έκπληξη του Δημήτρη Βλαχοπάνου, του συνάδελφου και φίλου, «Στ’ ανοιχτότερα τ’ ουρανού».

Η αυθόρμητη, συνειρμική αντίδραση που μου βγήκε τελειώνοντας την απολαυστική περιήγηση στα ποιητικά του σύνολα, ήταν το σερβοτσιγγάνικο παραδοσιακό κομμάτι -ύμνος για μένα- σε μουσική Γκόραν Μπρέκοβιτς, στιχουργική διασκευή της Λίνας Νικολακοπούλου, και ερμηνεία από την Άλκηστη Πρωτοψάλτη (κορυφαίο πάντρεμα του στίχου με τη μουσική). Ειδικότερα οι στίχοι:

«Να μπορούσα στα σύννεφα να ’χα εγώ βενζινάδικο,/ στο κενό να κινδύνευα/ για τ’ αστέρι μου τ’ άδικο».

Και έπεται άλλος συνειρμός «Η σωτηρία της ψυχής είναι πολύ μεγάλο πράγμα»… κι οι συνειρμοί ατέρμονοι!

Είναι καιρός για τέτοια, εδώ ο κόσμος καίγεται! Ένσταση πιθανή, άποψη αποστασιοποιημένη από τον κόσμο της ποιήσεως. Πώς όχι; Η ζωή τα έχει όλα, τα θέλει όλα! Και μην ξεχνάμε.. «Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος», αν θέλουμε να λεγόμαστε άνθρωποι.

Ευαγγελή (Λίτσα) Δημητρίου | «Άμπωτη και πλημμυρίδα – στα ίχνη του Λεωνίδα» | μυθιστόρημα Εκδόσεις «Άπειρος Χώρα»

Γράφει ο
Δημήτρης Βλαχοπάνος

Η
Λίτσα Ευαγγελή – Δημητρίου
←
εισέρχεται στων ιδεών την πόλη με την αυτοπεποίθηση –και τις αξιώσεις επομένως– ενός πνευματικού ανθρώπου που διαθέτει τον αναγκαίο ισχυρό θεωρητικό εξοπλισμό για να τολμήσει. Και τούτο γιατί αποθήκευσε στην ψυχή της, από τα πρώτα της βήματα στο γραφικό χωριό της Άγιος Γεώργιος Πρέβεζας, έναν ανεκτίμητο πλούτο εικόνων, μορφών, αφηγήσεων, μύθων και ιστοριών που καλλιέργησαν μέσα της το σεβασμό προς τον άνθρωπο και τις αξίες του. Και μαθήτευσε, από την άλλη, στα κείμενα της ελληνικής, ως επί το πλείστον, φιλοσοφίας και λογοτεχνίας, τα οποία σφυρηλάτησαν κι έπλασαν την προσωπικότητά της.

Στο βιβλίο της «Άμπωτη και πλημμυρίδα», που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις «Άπειρος Χώρα», βρίσκει την ευκαιρία, με αφορμή το δράμα του Λεωνίδα, να περιπλανηθεί σε γνώριμους ιστορικούς και φιλοσοφικούς χώρους και να αποτυπώσει στις σελίδες του ένα μεγάλο μέρος της δικής της βιοθεωρίας και αισθητικής. Η συγγραφέας ξεδιπλώνει με μια πρωτότυπη συνειρμική γραφή, η οποία κινείται μεταξύ αφήγησης, ποίησης και φιλοσοφίας, τη βαθιά της ενδοχώρα και χαρτογραφεί έναν κόσμο ποικίλων και πολλαπλών αντιθέσεων και συγκρούσεων, όπως έχει καταγραφεί μέσα της και αποδίδεται με έντονο το στοιχείο της προσωπικής της μυθολογίας.

Και επιχειρεί ένα μεγάλο χρονικό άλμα προς τα πίσω: συναντά το τέλος του 19ου και το πρώτο μισό του 20ου αιώνα. Εγχείρημα δύσκολο και συνάμα γοητευτικό. Δύσκολο γιατί περνά κατ’ ανάγκη μέσα από τα μεγάλα και κρίσιμα για τη χώρα μας ιστορικά γεγονότα. Η λαμπρή περίοδος του Τρικούπη με τα σημαντικά δημόσια έργα, ο ατυχής πόλεμος του 1897 και ο Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος, το γλωσσικό μας ζήτημα, το Κρητικό, οι βαλκανικοί πόλεμοι, οι δύο παγκόσμιοι πόλεμοι, η μικρασιατική εκστρατεία και η τραγωδία του ελληνισμού. Περιορίζομαι μόνο σ’ αυτά. Και γοητευτικό γιατί είναι μια ταραγμένη φάση που έχει, ωστόσο, οριοθετηθεί και κατασταλάξει στη συνείδησή μας ως η νεότερη κλασική εποχή, μέσα στην οποία αρχίζει πλέον να σχηματίζεται και να παίρνει την τελική του μορφή ο νέος ελληνισμός.