Καλά Χριστούγεννα,
με υγεία, αγάπη και ψυχική πληρότητα!
Καλά Χριστούγεννα,
με υγεία, αγάπη και ψυχική πληρότητα!
Τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις που συνοδεύουν τις ψυχικές παθήσεις καθώς και η έλλειψη ενημέρωσης για αυτές, έχουν σοβαρές επιπτώσεις σε εκατομμύρια ανθρώπους που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας , διαμορφώνοντας ένα κοινωνικό στίγμα, το οποίο συχνά εμποδίζει τους ψυχικά πάσχοντες να αναζητήσουν βόηθεια.Παρά τις αλλαγές που έχουν συντελεστεί στο πεδίο της ψυχικής υγείας, με την πρόοδο της ψυχοφαρμακολογίας, την χρήση πολλών και διαφορετικών ψυχοθεραπευτικών παρεμβάσεων και τη δημιουργία δομών ψυχικής υγείας μέσα στην κοινότητα, η ψυχική νόσος παραμένει ακόμη ανεξιχνίαστη και γριφώδης για το ευρύ κοινό και επενδύεται συχνά από πλήθος λανθασμένες απόψεις, προκαταλήψεις, δοξασίες και φόβους.
Γράφει η
Μαρία Καφαντάρη
Ψυχολόγος
Το πρώτο στάδιο της διάγνωσης της ασθένειας
Ο αντίκτυπος της διάγνωσης σε ψυχικό επίπεδο και ταυτόχρονα η δυνατότητα προσαρμογής της στη νέα συνθήκη της ασθένειας, για μια γυναίκα σχετίζεται με κάποιες παραμέτρους, όπως:
η σοβαρότητα της ασθένειας,
τα χαρακτηριστικά προσωπικότητας της ίδιας,
το ιστορικό ψυχικής πάθησης (αν υπάρχει),
η ύπαρξη ή όχι υποστηρικτικού δικτύου,
η ηλικία της και η φάση ζωής στην οποία βρίσκεται,
οι γνωστικές αποδόσεις και εκτιμήσεις σχετικά με την ασθένεια,
το αίσθημα ελέγχου σε σχέση με αυτή
και τέλος οι διαθέσιμοι τρόποι διαχείρισης της ασθένειας από την ίδια, τόσο σε πρακτικό όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο.
Ο όρος «σχολικός εκφοβισμός» αναφέρεται στη κατάσταση αυτή, όπου ασκείται εσκεμμένη, απρόκλητη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία και επιθετική συμπεριφορά με στόχο την επιβολή, καταδυνάστευση και την πρόκληση ψυχικού και σωματικού πόνου σε μαθητές από συμμαθητές τους, εντός και εκτός σχολείου. Χαρακτηρίζεται από ανισορροπία δυνάμεων, καθώς ο θύτης υπερτερεί του θύματος και το τελευταίο αδυνατεί να υπερασπιστεί αποτελεσματικά τον εαυτό του.
Οι τσακωμοί, οι καβγάδες, τα πειράγματα μεταξύ μαθητών ίσης δύναμης και επιρροής -που δεν συμβαίνουν συστηματικά- δε θεωρούνται «σχολικός εκφοβισμός».
ΕΙΔΗ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΒΙΑΣ
• Σωματική (χειρονομίες, σπρωξιές, ξυλοδαρμοί)
• Ψυχολογική - Συναισθηματική (εκβιασμοί, απειλές, κοινωνική απομόνωση)
• Λεκτική (βρισιές, προσβολές, φραστικές επιθέσεις)
• Σεξουαλική (σεξουαλική παρενόχληση)
ΠΡΟΦΙΛ ΘΥΜΑΤΟΣ
Οποιοσδήποτε θα μπορούσε να είναι θύμα σχολικού εκφοβισμού. Παρολ’ αυτά υπάρχουν παιδιά που είναι περισσότερο ευάλωτα, λόγω διαφορετικότητας από την ομάδα των συνομηλίκων, λόγω:
Γράφει η
Μαρία Καφαντάρη
Ψυχολόγος
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι διαχείρισης αυτών των δυσκολιών, ανάλογα με την ποιότητα, την ένταση και τη διάρκεια τους και σε σχέση με παραμέτρους, όπως η προσωπικότητα του ατόμου, η φάση ζωής στην οποία βρίσκεται, το υποστηρικτικό του δίκτυο, για να αναφέρουμε κάποιες από αυτές. Ένας δόκιμος όμως τρόπος για τη διαχείριση και λύση των προαναφερθέντων δυσκολιών, αποτελεί η επίσκεψη σε ένα ειδικό ψυχικής υγείας και η έναρξη συνεδριών συμβουλευτικής ή / και ψυχοθεραπείας.
Η εφηβεία αποτελεί την περίοδο μετάβασης από την παιδική ηλικία στην ενήλικη ζωή και - ως αναπτυξιακό στάδιο στη ζωή του ανθρώπου -χαρακτηρίζεται από αλλαγές σε σωματικό, γνωστικό και ψυχοσυναισθηματικό επίπεδο.
Οι αναπτυξιακοί στόχοι λοιπόν της περιόδου αυτής είναι οι ακόλουθοι:
Το φαινόμενο της εξάρτησης από ψυχότροπες ουσίες αποτελεί χωρίς αμφιβολία ένα από τα σοβαρότερα και συχνότερα ψυχοκοινωνικά προβλήματα των σύγχρονων δυτικών κοινωνιών. Γύρω από το φαινόμενο της εξάρτησης έχουν αναπτυχθεί διάφορες στερεοτυπικές αντιλήψεις και μύθοι, οι οποίοι δημιουργούνται και αναπαράγονται με ποικίλους τρόπους και συμβάλλουν συχνά στη δημιουργία σύγχυσης και παρανόησης αναφορικά με διάφορες πλευρές του φαινομένου, όπως τη δράση των ουσιών, τους αιτιολογικούς παράγοντες που οδηγούν στην χρήση, τη θεραπεία της εξάρτησης και την πρόληψη.
Ας παραθέσουμε λοιπόν κάποιους από τους πιο κοινούς μύθους, σε σχέση με την εξάρτηση:
Ο καθένας αισθάνεται ανήσυχος κατά καιρούς. Προκλήσεις και γεγονότα ζωής - όπως οι πιέσεις στον χώρο εργασίας, το ιδιαίτερα απαιτητικό πρόγραμμα ή οι εξετάσεις μπορούν να οδηγήσουν σε μια αίσθηση ανησυχίας , ακόμα και φόβου.
Η κατάθλιψη, όπως ορίζεται από τη Δυτική ψυχιατρική, είναι μια ψυχική διαταραχή, η οποία εμφανίζεται με συμπτώματα σε επίπεδο σωματικό, ψυχολογικό και νοητικό-γνωστικό , όπως το καταθλιπτικό συναίσθημα, η απώλεια ενδιαφέροντος ή / και ευχαρίστησης, η μειωμένη ενεργητικότητα, το αίσθημα ενοχής και χαμηλής αυτοεκτίμησης,το αίσθημα αβοηθησίας και απελπισίας, η φτωχή συγκέντρωση, οι διαταραχές του ύπνου και της όρεξης κτλ τα οποία υπάρχουν στο μεγαλύτερο διάστημα της ημέρας και για μεγάλο χρονικό διάστημα.Πρέπει να αναφερθεί ότι υπάρχει στην πραγματικότητα μια ευρεία γκάμα συμπτωμάτων της κατάθλιψης, δλδ δεν εκδηλώνεται σε όλους τους ανθρώπους με τον ίδιο τρόπο και συχνά «καλύπτεται» καθώς εκδηλώνεται με διαφορετικού τύπου συμπτώματα (π.χ. χρόνιος πόνος ή διαταραχές στη μνήμη).
Η Μαρία Καφαντάρη είναι ψυχολόγος, απόφοιτη του Τμήματος Ψυχολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης, κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης στην Κοινωνική – Κλινική Ψυχολογία Εξαρτήσεων και Ψυχοκοινωνικών προβλημάτων, επίσης του Τμήματος Ψυχολογίας του Α.Π.Θ. και έχει εκπαιδευτεί στην Συστημική/Οικογενειακή Ψυχοθεραπεία στο Κέντρο Οικογενειακής Θεραπείας Θεσσαλονίκης.
Οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας που παρέχονται αφορούν ατομική συμβουλευτική και ψυχοθεραπεία, θεραπεία οικογένειας και θεραπεία ζεύγους.
Όταν συμβαίνουν δύσκολα και στρεσογόνα γεγονότα ζωής -όπως η διάγνωση μιας χρόνιας ασθένειας, όπως ο καρκίνος- οι άνθρωποι συχνά νιώθουν την ανάγκη να μιλήσουν για ό,τι τους στενοχωρεί, τους ενοχλεί ή τους αγχώνει.Οι ασθενείς με καρκίνο που έχουν ισχυρή συναισθηματική υποστήριξη από το οικογενειακό και φιλικό τους περιβάλλον τείνουν να προσαρμόζονται καλύτερα στις αλλαγές που φέρνει ο καρκίνος στη ζωή τους. Παρόλαυτα, συχνά υπάρχει η ανησυχία από το κοντινό περιβάλλον -οικογενειακό και φιλικό- του ασθενή με καρκίνο σχετικά με τον τρόπο και το περιεχόμενο της επικοινωνίας μαζί του. Ασφαλώς υπάρχει όλη η καλή διάθεση να είναι βοηθητικοί η οικογένεια και οι φίλοι, υπάρχει όμως και μια δυσκολία συχνά από τον φόβο μήπως ειπωθεί κάτι «λάθος» ή «μη βοηθητικό». Συμβαίνει λοιπόν όντως μερικές φορές να γίνονται «ατοπήματα» στην επικοινωνία από το στενό περιβάλλον του ασθενή, όσο κι αν υπάρχει το κίνητρο της στήριξης και της ενθάρρυνσης του.
Πολλοί ήταν αυτοί που βρέθηκαν την Κυριακή στον "Ορφέα" για να παρακολουθήσουν την ενδιαφέρουσα εκδήλωση - συζήτηση, που οργάνωσε ο Σύλλογος Γυναικών Σκοπέλου με θέμα τα ναρκωτικά.
Την Κατερίνα Λιθαδιώτη, Ψυχολόγο (Msc Εξελικτικής Ψυχολογίας-Ψυχολογίας παιδιών και εφήβων) και την Μαρία Καφαντάρη, Ψυχολόγο (Msc Κοινωνικής-Κλινικής Ψυχολογίας Εξαρτήσεων και Ψυχοκοινωνικών προβλημάτων) επέλεξε ο Σύλλογος Γυναικών Σκοπέλου σαν ομιλήτριες στην επιτυχημένη και άκρως ενδιαφέρουσα ομιλία / συζήτηση που έγινε την Κυριακή 16 Φεβρουαρίου στην καφετέρια Pablo's με θέμα «Η εξάρτηση των παιδιών και των εφήβων από το διαδίκτυο» με την ευκαιρία της Ημέρας Ασφαλούς Διαδικτύου που γιορτάστηκε για ενδέκατη φορά στην Ελλάδα.
Κατερίνα Λιθαδιώτη και Μαρία Καφαντάρη |