Μαζεύω μανιτάρια με ασφάλεια

του Φιλάρετου Ψημμένου

Καθώς δεν βλέπω τηλεόραση, η ενημέρωσή μου για τα κρούσματα δηλητηρίασης και την τηλεοπτική μανιταρο-υστερία που επακολούθησε προέρχεται είτε από σχετικές αναρτήσεις στο facebook είτε από άσχετα αγωνιώδη τηλεφωνήματα γονιών και άλλων γηραιών συγγενών, που πείστηκαν ότι κάθε μέρα παίζω με τον θάνατο και όπου νά 'ναι θα την πατήσω!

Από ό,τι κατάλαβα, στα τηλεοπτικά παράθυρα έπεσαν πάλι από τα σύννεφα, ανακάλυψαν ότι στη φύση υπάρχουν δηλητηριώδεις οργανισμοί! Μια ολόκληρη κοινωνία, που τις τελευταίες δεκαετίες είχε πειστεί ότι μπορεί να κάνει ό,τι της καπνίσει ατιμώρητα, ανακάλυψε ότι στην τροφοσυλλογή υπάρχουν κανόνες, που αν τους παραβλέψεις μπορεί και να πεθάνεις! Είναι μια γνώση τόσο αρχέγονη όσο ακριβώς και το αντίστοιχο ένστικτο της συλλογής της τροφής, που χάνεται στην προϊστορία του ανθρώπου. Όσο βέβαια η συλλογή άγριων μανιταριών ήταν αποκλειστική υπόθεση κάποιων ορεινών χωριών και οι όποιες δηλητηριάσεις αφορούσαν γηραιά άτομα, που δεν έβλεπαν πια τι μάζευαν, τότε κανείς δεν ενδιαφερόταν. Τώρα που η μανιταροσυλλογή έγινε trend (επιστροφή στη φύση, κλπ) και με τα δεδομένα της έλλειψης παιδείας και της...

ανυπότακτης σε κανόνες φύσης μας, φτάσαμε στη... μανιταρο- υστερία των τηλεπαραθύρων και τις γελοίες απαγορευτικές ανακοινώσεις των υπουργείων.

Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Είναι σε όλους γνωστό ότι και στα τρία βασίλεια της βιολογίας (μύκητες, φυτά, ζώα), από τα οποία τρέφεται ο άνθρωπος, υπάρχουν είδη βρώσιμα και μη. Ανάμεσα στα μη βρώσιμα ξεχωρίζουν αυτά που έχουν τοξικές ιδιότητες, ορισμένα από τα οποία μπορούν να οδηγήσουν ακόμη και στον θάνατο. Από την προϊστορία του το ανθρώπινο γένος πλήρωσε με πολλούς θανάτους την κατάκτηση της γνώσης αυτής. Ιδιαίτερα στους μύκητες ορισμένα είδη είναι ιδιαίτερα δηλητηριώδη. Οι δύο λέξεις - κλειδί στην προηγούμενη πρόταση είναι «ορισμένα είδη».  Αυτό σημαίνει ότι δεν νοείται μανιταροσυλλέκτης, έστω και αρχάριος, που να μην ξέρει τα είδη αυτά. Στην προκείμενη περίπτωση το θανατηφόρο μανιτάρι είναι ο αμανίτης ο φαλλοειδής (amanita phalloides), ένα μανιτάρι ξεχωριστό, απόλυτα διακριτό από τα υπόλοιπα. Ό,τι μανιτάρι βγαίνει από λευκή βόλβα, έχει λευκό δακτύλιο και λευκά ελάσματα, δεν το μαζεύουμε. Τώρα, αν αναρωτιέστε τι είναι η βόλβα κτλ, σας ενημερώνω ότι αν ο κάτοικος της πόλης θέλει να μαζέψει άγρια μανιτάρια πρέπει να ξεκινήσει διαβάζοντας λίγη μυκολογία πριν ξεκινήσει. Οι κάτοικοι των χωριών μαθαίνουν από παιδιά 3-4 είδη και σ’ αυτά περιορίζονται.

Η Φύση θέλει σεβασμό και όσοι συλλέγουμε από τη φύση πρέπει να ακολουθούμε κανόνες, ώστε να φροντίσουμε και για την αειφορία της και για την ασφάλειά μας. Όσον αφορά τα μανιτάρια αντιγράφω από το βιβλίο ”Μανιτάρια – οδηγός τσέπης” του Γιώργου Κωνσταντινίδη (προέδρου των Μανιταρόφιλων Ελλάδας): «Ο μόνος κανόνας που ισχύει γενικά για τη συλλογή μανιταριών είναι αυτός που λέει ότι: μαζεύουμε για τροφή μόνο τα είδη των οποίων τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωρίζουμε με απόλυτη βεβαιότητα. Η παραμικρή αμφιβολία είναι λόγος απόρριψής τους. Η γνώση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών, η εμπειρία και η προσεκτική παρατήρηση, αποτελούν τις μόνες εγγυήσεις για την ασφαλή αναγνώριση ενός είδους».

Τι πιο απλό; Ξέρεις τον βιότοπο; Ξέρεις με σιγουριά κάποια είδη μανιταριών που βγαίνουν σ’ αυτόν; Αυτά και μόνον αυτά μάζεψε. Όλα τα υπόλοιπα, μικρά, μεγάλα, λευκά, χρωματιστά, ψηλά, κοντά, όμορφα, άσχημα, μυρωδάτα, άοσμα, κλπ θαύμασέ τα, φωτογράφισέ τα και προσπέρασε.

Δεν ξέρεις από μανιτάρια και σε μια φθινοπωρινή βόλτα στο δάσος είδες αρκετά; Μην τα κόβεις γεμίζοντας σακούλες σούπερ μάρκετ. Σου μπήκε το μικρόβιο της μανιταροσυλλογής; Ψάξε, ρώτησε, υπάρχουν σύλλογοι μανιταρόφιλων, ομάδες, παρέες, μεμονωμένα άτομα, που ασχολούνται και θα χαρούν να σε γνωρίσουν και να σε εκπαιδεύσουν.

Προσοχή λοιπόν στο τι μαζεύετε και όπως λένε οι σύλλογοι των μανιταρόφιλων: «αγαπάμε τα μανιτάρια, περισσότερο όμως αγαπάμε τη ζωή. Δεν παίζουμε με τα άγρια μανιτάρια».

____________

ΦΙΛΑΡΕΤΟΣ ΨΗΜΜΕΝΟΣ

Από στέλεχος επιχειρήσεων στον τομέα του marketing έγινα ξενοδόχος με γαστρονομικές ανησυχίες στο «Αμανίτα», στην Τσαγκαράδα, αλλά πάνω από όλα είμαι τροφοσυλλέκτης. Από τη μια μεριά τα γονίδια του ταβερνιάρη παππού και του μπακάλη πατέρα, από την άλλη ένα επίθετο με... γαστρονομική βαρύτητα με ώθησαν να γίνω και παραγωγός προϊόντων πολύ μικρής παραγωγής.

Οι μαγικές μου στιγμές είναι όταν βρίσκομαι στο δάσος με το καλάθι μου και καλή παρέα, αναζητώντας τα πονηρά μανιταράκια, που κρύβονται κάτω από τα φύλλα.

Περισσότερα γαστρονομικά στο amanitagastronomie.blogspot.com
Τα προϊόντα μου στο amanitaproducts.gr
Το ξενοδοχείο μου στο amanita.gr