Η Ιστορία της Σκιάθου και ο Τρύφων Ευαγγελίδης

Τον σπουδαίο ιστορικό Τρύφωνα Ευαγγελίδη* και πόσο σημαντικό είναι για τη Σκιάθο, το έργο του «Η νήσος Σκιάθος και αι περί αυτήν νησίδες» που δημοσίευσε το 1913, γνώρισαν οι παρευρισκόμενοι στην εκδήλωση «Η Ιστορία της Σκιάθου και ο Τρύφων Ευαγγελίδης», που διοργάνωσε ο Πολιτιστικός Σύλλογος "Η Σκιάθος", το Σάββατο 17 Μαρτίου 2018, στο Πνευματικό Κέντρο Ιερών Ναών Σκιάθου.

Η Δρ Αργυρούλα Δουλγέρη-Ιντζεσίλογλου, επί τιμή Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας, επεσήμανε τη σπουδαιότητα του έργου του Ευαγγελίδη, παρουσιάζοντας με εύληπτο και επιστημονικά τεκμηριωμένο τρόπο, όλες τις αναφορές του βιβλίου στις αρχαιότητες και ευρήματα της προϊστορικής και κλασικής περιόδου που αναφέρει ο Ευαγγελίδης, στις οποίες στηρίχτηκαν οι μετέπειτα ερευνητές, αλλά και σε αυτές που μπορεί είναι αφορμή για μελλοντική έρευνα. Πολύ σημαντική ήταν η πρότασή της για για την επανατύπωση του βιβλίου, ως ένα έργο που θα πρέπει να βρίσκεται σε κάθε βιβλιοθήκη Σκιαθίτη, ενώ η επανέκδοση θα μπορούσε να προκαλέσει τη διοργάνωση Συνεδρίου με τη συμμετοχή επιστημόνων, όπως γεωλόγοι, περιβαλλοντολόγοι, αρχαιολόγοι των προϊστορκών, κλασσικών, βυζαντινών, μεταβυζαντινών και των νεώτερων χρόνων.

Ο εγγονός του ιστορικού και επίτιμος δικηγόρος Αθηνών, Τρύφων Ευαγγελίδης, αναφέρθηκε στη ζωή και το
έργο του, ως ένα επιφανής των γραμμάτων στην εποχή του με σπουδαίο μελετητικό και συγγραφικό έργο. Παρουσίασε τους σημαντικούς σταθμούς της ζωής του, μέσα από το σπάνιο φωτογαφικό αρχείο  της οικογένειας,  και τις επιστολές από την αλληλογραφία του Ευαγγελίδη με τον Εθνομάρτυρα και ΄Αγιο, Χρυσόστομο Σμύρνης (1867-1922), τους οποίους συνέδεε από τα παιδικά τους χρόνια φιλία που κράτησε μέχρι το θάνατο του Ιεράρχη. 

Ο πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου "Η Σκιάθος" Θοδωρής Τζούμας σημείωσε πως αυτό που συγκινεί κάθε Σκιαθίτη διαβάζοντας τη μελέτη του Ευαγγελίδη, είναι το αληθινό ενδιαφέρον και η αγάπη του για τη Σκιάθο, κάτι που εύκολα διαπιστώνει κανείς μέσα από τις συχνές αναφορές-προτροπές του, για τη διάσωση κειμηλίων και μνημείων, τόνισε δε πως  “είναι μεγάλη τύχη που η Σκιάθος, βρέθηκε στο ερευνητικό ταξίδι του Τρύφωνος Ευαγγελίδη, ο οποίος μας κληρονόμησε ένα σημαντικό αρχείο, μια πολύτιμη ιστορική παρακαταθήκη για τον τόπο μας”.

Στην εκδήλωση παρουσιάστηκε το πολιτιστικό πρόγραμμα του Γυμνασίου Σκιάθου “Περιδιάβαση από το παρελθόν ...στο παρόν: από την προϊστορία στη σύγχρονη Σκιάθο”, από την καθηγήτρια  Ασημίνα Σουλτάνη, η οποία εμπνεύστηκε το πρόγραμμα, τονίζοντας την ανάγκη να γνωρίσουν οι μαθητές την ιστορία της Σκιάθου και να αγαπήσουν, ότι την περιγράφει και την τεκμηριώνει. Οι μαθητές στη συνέχεια παρουσίασαν μέσα από το δικό τους φωτογραφικό υλικό και τις περιγραφές τους την εμπειρία τους.

Την εκδήλωση χαιρέτισαν ο Πρωτοπρεσβύτερος της Σκιάθου πατήρ Γεώργιος Σταματάς και η Διευθύντρια του Γυμνασίου Σκιάθου Μαρία Καραγιαννοπούλου.

Με την ευκαιρία της εκδήλωσης η κα Δουλγέρη-Ιντζεσίλογλου, ξενάγησε, την Παρασκευή 16 Μαρτίου τους μαθητές του Γυμνασίου, και την Κυριακή 18 Μαρτίου υπό βροχή κάποιους "γενναίους" Σκιαθίτες, στην αρχαιολογική θέση "Κεφάλα" στη μοναδική έως τώρα γνωστή θέση των πρώιμων ιστορικών χρόνων στις Σποράδες, περιοχή ιδιαίτερης σπουδαιότητας. 

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος "Η Σκιάθος", ευχαριστεί θερμά για την τιμητική συμμετοχή  την κα Δουλγέρη-Ιντζεσίλογλου, η οποία με την άοκνη εργασία της, έχει παραδώσει ένα σπουδαίο έργο για τη Σκιάθο, το οποίο φαίνεται πως θα έχει συνέχεια. Ακόμη ο Σύλλογος ευχαριστεί ιδιαίτερα τον κ. Τρύφωνα Ευαγγελίδη και την αδελφή του κα Παρθενόπη Ευαγγελίδου - Τζαφέστα και στο πρόσωπό τους εκφράζει την ευγνωμοσύνη του για το πολύ σημαντικό έργο του παππού τους για τη Σκιάθο. Για την άψογη συνεργασία ο Σύλλογος ευχαριστεί θερμά την καθηγήτρια του Γυμνασίου κα Ασημίνα Σουλτάνη και την Διευθύντρια κα Μαρία Καραγιαννοπούλου. Τέλος ο Σύλλογος, ευχαριστεί θερμά για την ευγενική χορηγία, τον κ. Γεώργιο Αντωνίου Πλοίαρχο του ΠΡΩΤΕΥΣ/ΑΝΕΣ, την κα Κατερίνα Κεφαλά του ξενοδοχείου Meltemi/ Manthos hotels, τους κ. Γιάννη Τσιφλίδη και κα Καλλιόπη Φερετζέλη  της εταιρείας trust me touring, η συμβολή των οποίων ήταν πολύ σημαντική για την πραγματοποίηση της εκδήλωσης, και το Πνευματικό Κέντρο των Ιερών Ναών Σκιάθου για τη φιλοξενία.

_________________

* Ο Τρύφων Ευαγγελίδης γεννήθηκε στην Τρίγλεια της Βιθυνίας την 1η Φεβρουαρίου 1863. Φοίτησε στην Μεγάλη του Γένους Σχολή της Κωνσταντινουπόλεως (1878-1884) και στη συνέχεια ήλθε στην Αθήνα όπου παρακολούθησε φιλολογικά μαθήματα. Αργότερα έφυγε στην Γερμανία όπου ανακηρύχθηκε διδάκτωρ το 1892. Από το 1892 ασχολήθηκε με τη συγγραφή ιστορικών βιβλίων. Διορίσθηκε καθηγητής το 1901 και υπηρέτησε επί 37 έτη, από τα οποία τα 11 ως γυμνασιάρχης. Νυμφεύθηκε την Παρθενόπη Ζολώτα, από την οποία απέκτησε 4 υιούς επιστήμονες και μία θυγατέρα. Πέθανε στην Αθήνα τον Φεβρουάριο του 1941. Συνέγραψε περισσότερα από 50 έργα ιστορικού αλλά και θρησκευτικού περιεχομένου τα κυριότερα από τα οποία είναι: "Η Παιδεία επί Τουρκοκρατίας" (1936, 2 τόμοι", "Ιστορία του ΄Οθωνος" (1893), "Ιστορία του Καποδιστρίου" (1894), "Ιστορία της Τραπεζούντος" (1898), "Τα Μετά τον ΄Οθωνα" (1898), ιστορία της Μυκόνου (1912), της Σκιάθου (1913), "Ροδιακά" (1917), "Ιστορία του εποικισμού της ΄Υδρας" (1934), "Βρύλλειον-Τρίγλεια" (1934), πολλά από τα οποία έχουν επανεκδοθεί τα τελευταία χρόνια. Για τα έργα του ‘Ιστορία του Εποικισμού της Ύδρας’ Αθήναι 1935, και ‘Η παιδεία επί Τουρκοκρατίας εις δύο τόμους’ Αθήναι 1936, βραβεύθηκε από την Ακαδημία Αθηνών. Τη Σκιάθο επισκέφθηκε ο ιστορικός Τρύφων Ευαγγελίδης το καλοκαίρι του 1912, αφού όπως αναφέρει στο έργο του, ‘επί δίμηνον διαθερίσας οικογενειακώς εν Σκιάθω, και την νήσον επισκεψάμενος και μελετήσας πληθύς εγγράφων, ως εν τω οικείω τόπω, αναγράφεται, συνέγραψα την ιστορίαν της νήσου Σκιάθου”.

Σε μια εποχή όπου “ουδεμία συστηματική εργασία μέχρι τούδε εγένετο” για τη Σκιάθο, όπως επισημαίνει και ο ΄ίδιος, χρησιμοποιώντας επιστημονικές και προχωρημένες για την εποχή μεθόδους, όπως η κλασική επαγωγική και η συγκριτική μας παρέδωσε ένα έργο που υπήρξε σημείο αναφοράς των μετέπειτα ερευνητών αλλά και διέσωσε μέσα από τις αναφορές του, αρχεία που έχουν για πάντα χαθεί. Το έργο του Ευαγγελίδη εκδόθηκε με την οικονομική υποστήριξη του Φιλοκλή Γεωργιάδη, ο οποίος διετέλεδε για 14 χρόνια Δήμαρχος και Πρόεδρος της Σκιάθου και ανέλαβε τη δαπάνη της έκδοσης, όπως αναφέρει ο Ευαγγελίδης  «Η πραγματεία δ΄αύτην θα έμενε αδημοσίευτος εάν μη επήρχετο μοι αρωγός προς έκδοσιν ο εις παν έργον αγαθόν πρόθυμος επίκουρος κ. Φιλοκλής Γεωργιάδης».