21 Μαρτίου | Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης

ΣΧΕΔΙΟ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΣΤΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΞΟΡΙΑ

Κάθε τόσο Μας έρχονται καινούριες καραβιές γερόντοι
απ’ το Μοριά, απ’ τη Ρούμελη
Και πιο πάνω απ’ τα Τρίκαλα και τη Μακεδονία
Λιγνοί γερόντοι χοντροκόκκαλοι μ’άσπρα μουστάκια και φλοκάτες
Μυρίζουν σβουνιά και χωράφι
Μέσα στα μάτια τους βελάζουν τα πρόβατα του απόβραδου
Στα τσουλούφια τους κρέμονται οι σκιές των πλατανόφυλλων

Καταγγέλλω τον εαυτό μου, που δεν ξύπνησα πιο μπροστά

Γράφει η
Λένα Κουτούμπα
Εκπαιδευτικός

Έχουμε αναρωτηθεί γιατί το Πολυτεχνείο, αποτελεί ακόμη και σήμερα ορόσημο; Γιατί είναι γεγονός με σημασία; Μα γιατί αποτελεί την αφετηρία μιας νέας περιόδου. Γιατί είναι το αποκορύφωμα της αντίστασης ενός λαού, που έχει φτάσει στα όριά του.. Και το ξεκίνημα για νέους αγώνες. Εξάλλου το απέδειξε αυτό η ροή της Ιστορίας...

Γι αυτό και έχει γίνει φάρος φωτεινός για τα Σχολεία μας.. Και για εμάς τους Δασκάλους και για τους μαθητές μας. Και συνεχίζει να μας εμπνέει. Κι είναι πιο επίκαιρο από ποτέ...

Πλούσιο το υλικό, πλούσια παρακαταθήκη για τη σχολική τάξη.

Το Πολυτεχνείο σημάδεψε ακόμη και γνωστούς προοδευτικούς εικαστικούς καλλιτέχνες, όπως τον γνωστό χαράκτη Αναστάσιο Αλεβίζο, με το καλλιτεχνικό όνομα Τάσσος. 

Ο Α. Tάσσος δουλεύοντας τη σύνθεση «17 Νοεμβρίου 1973» στις 10 Ιουνίου 1974. Φωτ: Σπάρου Καραχρήστου

Διακεκριμένος χαράκτης, εκφράζει με τις ασπρόμαυρες ξυλογραφίες του, τον αντιδικτατορικό του αγώνα.  Χαράζει λοιπόν σε ξύλο την 17η Νοέμβρη. Κι η ξυλογραφία του είναι εμπνευσμένη από μία νεκρή κοπέλα, φοιτήτρια των οικονομικών, που πέφτει στα 21 χρόνια της το 1972, χτυπημένη στο κεφάλι από τους αστυνομικούς.  Το μήνυμα που ο Τάσσος περνάει με τις ξυλογραφίες του, είναι η ταπείνωση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας...

Τ΄όνειρο δε μουσκεύει στη βροχή

21 Μαρτίου | Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης

Άκου τι όμορφα που τραγουδάει η βροχή, 

τι όμορφα που τραγουδάει η καρδιά μας.

Τ΄όνειρο δε μουσκεύει στη βροχή.

Γιάννης Ρίτσος

Τ΄όνειρο δε μουσκεύει στη βροχή

Άκου τι όμορφα που τραγουδάει η βροχή, 

τι όμορφα που τραγουδάει η καρδιά μας.

Τ΄όνειρο δε μουσκεύει στη βροχή.

Γιάννης Ρίτσος

Όμως τι να ζωγράφιζε κανείς πάνω στον άρτο;

Ο άρτος

Δείπνησε μ' ένα ξεροκόμματο κάτω απ' το λύχνο. Τα ψίχουλα
τα μάζεψε προσεχτικά στη φούχτα του, τα ζύμωσε
κ' έφτιαξε εννιά ψωμιά - ίσως στο σχήμα και το μέγεθος
της ίδιας του της πείνας. Δεν έφαγε καθόλου. Απόμεινε
με τα ψωμιά γύρω-τριγύρω του, καθώς κι οι αγγειοπλάστες
με τα λαγήνια τους. Όμως εκείνα είναι από χώμα -
γι' αυτό και ζωγραφίζουν πάνω τους τόσες και τόσες παραστάσεις.
Όμως τι να ζωγράφιζε κανείς πάνω στον άρτο;

Γιάννης Ρίτσος

Πάρνηθα / Στο πάρκο των ψυχών!

Λίγα χιλιόμετρα από κέντρο της Αθήνας, στο «πάρκο των ψυχών» … Εδώ που -γιατί όχι- μπορεί να “συναντήσουμε” τις ψυχές που έχουν “φύγει”…

Δίπλα και το ερειπωμένο πλέον Σανατόριο, όπου νοσηλεύτηκε ο Γιάννης Ρίτσος από τον Οκτώβριο του 1937 μέχρι τον Απρίλιο του 1938.

Κατά την παραμονή του εκεί έγραψε τρία έργα: «Μια πυγολαμπίδα φωτίζει τη νύχτα» (1937), «Όνειρο καλοκαιρινού μεσημεριού» (1938, αφιερωμένο στον Β. Ρώτα), «Εαρινή Συμφωνία» (1938).

Φωτό: Λευτέρης Πούλιος

Τα 20 ξυλόγλυπτα τα δημιούργησε το 2012 ο γλύπτης και δασικός υπάλληλος του Δασαρχείου Πάρνηθας Σπύρος Ντασιώτης, ο οποίος είχε την ιδέα “του πάρκου των ψυχών”. Είναι καμένοι κορμοί δέντρων από την πυρκαγια του 2007. Τα έργα έχουν ύψος 2,5 - 4.5 μέτρα.

Μ' ένα μουλάρι από θυμό μες στην καρδιά

Κάθε τόσο μας έρχονται καινούριες καραβιές γερόντοι

/ απ' το Μοριά, απ' τη Ρούμελη / Και πιο πάνω απ' τα Τρίκαλα και τη Μακεδονία / Λιγνοί γερόντοι χοντροκόκκαλοι μ' άσπρα μουστάκια και φλοκάτες / Μυρίζουν σβουνιά και χωράφι / Μέσα στα μάτια τους βελάζουν τα πρόβατα του απόβραδου / Στα τσουλούφια τους κρέμονται οι σκιές των πλατανόφυλλων /

***

Μιλάνε λίγο δεν μιλάνε καθόλου ωστόσο πότε πότε το βλέπεις / Που 'χουν συμπεθεριάσει με τα ελάτια / Μια στιγμή που σηκώνουν τα μάτια απ' το χώμα / Και τηράνε πίσω απ' τους ώμους μας / Οταν γαλανίζει το βράδυ τις τέντες / Κι ο αγέρας μπλέκει τα μουστάκια του στο θυμάρι / Οταν ο ουρανός κατεβαίνει απ' τα βράχια / Δρασκελώντας τη θύμηση με τις προκαδούρες των άστρων / κι ο θάνατος κόβει βόλτες αμίλητος έξω απ' το συρματόπλεγμα, / τότες τους βλέπουμε που συνάζονται τρεις-τρεις, πέντε-πέντε, / σα στα παλιά τα χρόνια στις μπαρουταποθήκες του Μεσολογγιού / Και τότες πια δεν ξέρεις - έτσι συναγμένοι στον αυλόγυρο της βραδιάς / αξούριστοι, άλαλοι, / δεν ξέρεις πια, σαν ανάβουν τα τσακμάκια τους, / αν είναι ν' ανάψουν το τσιγάρο τους / ή αν είναι ν' ανάψουν το φιτίλι του δυναμίτη.

Τούτοι οι γερόντοι δε μιλάνε. / Τα παιδιά τους βγήκαν στο κλαρί. / Ετούτοι χώσαν την καρδιά τους στο βουνό / σαν ένα βαρέλι με...