Για το τελευταίο βιβλίο του Θωμά Κοροβίνη, Κατάδεσμος

Παρουσίαση από την 

Κατερίνα Παπαδοπούλου

Ο Θωμάς Κοροβίνης δεν είναι τυχαίος. Σίγουρα δεν περνά απαρατήρητος. Πληθωρική προσωπικότητα, εκρηκτική ή υπό προϋποθέσεις εκρήξεως, ο Κοροβίνης αιφνιδιάζει και προκαλεί τα χρηστά ήθη μιας ψεύτικης και υποκριτικής κοινωνίας με τη γραφή του. Δάσκαλος-το βάζω πρώτο όχι τυχαία-, τραγουδοποιός, ποιητής, φίλος. Στη ΔΕΒ, Διεθνή Έκθεση Βιβλίου, φέτος στη Θεσσαλονίκη, είχαμε την ευκαιρία να τον απολαύσουμε στην παρουσίαση του τελευταίου του βιβλίου, πάντα από τις εκδόσεις Άγρα, τον "Κατάδεσμο". Κατάδεσμος σημαίνει ξόρκι, κατάρα, ίσως κάποτε και ευχή, μαγικό φίλτρο με το οποίο η πρωταγωνίστρια του βιβλίου, Ζηνοβία, το γένος Καραβοκύρη, εκτοξεύει κατάρες στον άχρηστο σύζυγό της και συγχρόνως απελευθερώνει όλο το θυμό της και απελευθερώνεται. Ο λόγος χειμαρρώδης, ξεσηκωτικός, περνά πάνω μας ως τυφώνας και διαλύει ενώ συγχρόνως θεραπεύει. Η Ζηνοβία είναι καθένας από εμάς σε μια χώρα που δε μας αντέχει και δεν την αντέχουμε. Η γλώσσα του Κοροβίνη εφευρετική, λεξιπλαστική, προκλητική, νευρώδης, ερωτική, αφοριστική οδηγεί τον αναγνώστη αβίαστα στη δική του κάθαρση. Το βιβλίο διαβάζεται απνευστί και συστήνεται ανεπιφύλακτα.

Εδώ, ένα απόσπασμα:

Πολιτικά τι είσαι; Απ’ όλα είσαι και απ’ όλα φρονείς. Να ’σουνα κι η εξαίρεση, πάει στο διάολο. Ανήκεις στον κανόνα, έτσι είν’ αυτός ο τόπος, επαίσχυντος, εκτός απ’ τις εξαιρέσεις ευτυχώς, που γίνονται θυσία, όλοι οι άλλοι είναι απ’ όλα, κι όλοι δεν είναι τίποτα. Ο άνθρωπος εξελίσσεται, λέει, πρέπει να εξελίσσεται, να μη μένει στάσιμος, με τις ίδιες ιδέες, κι ας τον λένε ρεφορμίστα και οπορτουνίστα, παλιότερα ο κόσμος ντρέπονταν, ο κόσμος ο αριστερός εννοείται, οι άλλοι τι ανάγκη, τώρα άμα δεν αλλάζεις ιδέες και κόμματα αναλόγως του καιρού θεωρείσαι ντεμοντέ και κορόιδο από τους ίδιους εκείνους που πρέσβευαν στα νιάτα τους τα ακριβώς αντίθετα, φρίκη, φρίκη, έτσι βάσει αυτού του νέου θέσφατου, εκείνοι οι αγύριστοι, κάτι αριστεράντζες μονοκόμματες και άκαμπτες που σε περνούσαν από λαϊκό δικαστήριο άμα έλεγες τίποτα παράξενο, τίποτα έξω απ’ τη γραμμή του κόμματος ή τη νοοτροπία της εποχής, εκείνοι που θα σε βγάζανε στην εξορία λοιπόν, έγιναν κάτι άλλο, και μετά κάτι άλλο, και πάει λέγοντας, όλοι τους για φτύσιμο. Ξέρω πολύ καλά τι λέω, γιατί στα νιάτα μου είχα μπλέξει κι εγώ, τι δηλαδή έμπλεξα, απλώς έκανα παρέα με τους Ρηγάδες, και λίγο με κάτι κουκουέδες, είχε γίνει η διάσπαση, και με κάτι κινεζόφιλους. Δεν ανήκα πουθενά αλλά εγώ παρέμεινα, ναι, αριστερή επί της ουσίας, γιατί δεν κωλώνω και δεν αλλάζω, κι ας μην ανήκω σε κανένα αριστερό κόμμα απ’ αυτά τα τρέχοντα και του εποχικού συρμού. Εσύ, με την εξουσία βέβαια. Πάντοτε. Την εκάστοτε. Πάντοτε. «Φρόνιμα και τακτικά πάω με κείνον που νικά», που λέει κι ο γέρο-Βάρναλης. Ήρθαν οι πασόκοι στα πράγματα, τα ’βαψες πράσινα, και καπελάκι πράσινο, και παπουτσικό καταπράσινο, χώρια το κουστούμι, σαν κάμπια νεογέννητη κυκλοφορούσες, έσπευσες και πανηγύριζες σ’ όλες τις φιέστες. Και σλιπάκια πήγες και μου πήρες όλα σε αποχρώσεις του πράσινου, πευκί, σμαραγδί, βεραμάν, ετσετερά. Καταβαραθρώθηκαν εκείνοι, έπιασες κολεγιά με τους δεξιούς. Η φύτρα σου φυσικά δεξιά ήταν, τι ήταν; Σαμαρόφερνες λοιπόν, Χαμουραμπί. Και πριν Μητσοτακόφερνες. Με τα τσιπρολαγνικά τσιπρίζεις ανερυθρίαστα τσιπρ, τσιπρ, τσιπρ. Να γλείψεις κάνα ξεροκόμματο, Πράξο μου, πειναλέοντά μου εσύ. Ε, μεθαύριο, αλίμονο, θα κάνεις τα γλυκά μάτια του επομένου!
Ποικίλα βλαχαδερά έχουν κατακλύσει τη χώρα, βλαχαδερά ανενδοίαστα, ασύδοτα κτηνάκια, και σφίγγουν τον κλοιό. Θα μας πνίξουν, αδιάβαστοι θα πάμε. Έχουν μέθοδο αυτά. Δεν εννοώ χωρικούς, όχι, μια χαρά είναι οι χωρικοί μας, με τους χωριάτες τι θα κάνουμε! Τους χωριάταρους, τους παλιοχωριάταρους! Την ασύστολη τσογλανερί κάθε προελεύσεως και επαγγέλματος, τα κωλοπαίδια κυνικού χαρακτήρος. Εδώ εντάσσονται και αστόπαιδα και χωριατόπαιδα και συνοικιακά τσόλια, παντός φύλου και πάσης γενεάς, άπαντα σιχτιρισμένα πρώτης.  

Κι εγώ του Δημοτικού είμαι, δεν είμαι του Πανεπιστημίου. Ψέματα, της δευτέρας Γυμνασίου. Και όχι πλήρης, μεσοχρονίς τα παράτησα για την ακρίβεια. Έλα όμως που μ’ έκοψε το ξερό μου και αξιοποίησα τα λίγα μου κολυβογράμματα και το ’ ριξα στην ανάγνωση και στη μελέτη, οτιδήποτε σε σύγγραμμα και εφημερίδα πέσει στα χέρια μου, ακόμη και αθλητικές, και κατινίστικες, και περιοδικά κομμωτηρίου, έντυπα έστω γάμμα διαλογής, χώρια το τι τσιμπάω από δανειστικές βιβλιοθήκες, και χώρια από γειτόνισσες ημιεγγράμματες και κάθε δεκαπέντε μέρες ενημέρωση στου «Ραγιά» το βιβλιοπωλείο, όπου ξόδευα πάντοτε σεβαστό ποσό απ’ τον ταπεινό μου κορβανά. Έτσι με βλέπεις και χρησιμοποιώ αραιά και πού φράσεις μεγάλων συγγραφέων, όχι για επίδειξη, αλλά να, απλά όπως μιλάω, και βέβαια παροιμίες του ελληνικού λαού. Μαζί με μπόλικα μπινελίκια που ρίχνω. Εσύ, αρχικοθώνι, χαμπάρι δεν έχεις. Έβλεπες να κυκλοφορούν παντού μέσα στο σπίτι, σε τραπέζια, σε κρεβάτια, σε κουζίνες, τι Μάρκες, τι Ελύτηδες, τι Μαρκούζε και κορόιδευες! –Εσύ, καλέ, τα διαβάζεις όλα αυτά; Εγώ αν τα διάβαζα, δε θα μου σηκωνότανε! Και τι το λες σε μένα, τυραννόσαυρε; Έχω σάματι τσουτσού για να ξέρω με τι σηκώνεται και με τι ξενερώνει; Ή αμολούσες καμιά κοτρόνα. «Τάδε έφη Ζαρατούστρα», μάλιστα. Ωραίο βιβλίο, με είπανε. Την ξέρω αυτήν που το ’γραψε, την Έφη Ζαρατούστρα, μια ζωντοχήρα είναι, έχει κομμωτήριο στη Σταυρούπολη, απέναντι απ’ τους Λαζαριστές! Πάλι καλά που δεν την είπες Ζαραπούστα!