2 Φεβρουαρίου | Παγκόσμια Ήμερα Υγροτόπων | Το Έλος της Μηλιάς (Σκόπελος)

Η αφύπνιση και η ενημέρωση του κοινού για την αξία των υγροτόπων, τόσο στο περιβάλλον όσο και στη διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας, επιδιώκεται από οργανισμούς και περιβαλλοντικές οργανώσεις  μόνο μια φορά (δυστυχώς) το χρόνο, στις 2 Φεβρουαρίου, ημέρα η οποία έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων, επειδή το 1971 υπογράφηκε στην πόλη Ραμσάρ του Ιράν η διεθνής σύμβαση για την προστασία των υγροτόπων. 

Η Ελλάδα υπέγραψε τη “Σύμβαση Ραμσάρ” 3 χρόνια αργότερα (1974) και ενέταξε στον Κατάλογο Υγροτόπων Διεθνούς Σημασίας 10 υγροτόπους: το Δέλτα Έβρου, τις Λίμνες Βιστωνίδα - Ισμαρίδα, τη λιμνοθάλασσα Πόρτο Λάγος και τις λιμνοθάλασσες Θράκης, το Δέλτα Νέστου, τη Λίμνη Κερκίνη, τις Λίμνες Κορώνεια και Βόλβη, το Δέλτα Αξιού - Λουδία - Αλιάκμονα και Αλυκής Κίτρους, τις λίμνες Μικρή και Μεγάλη Πρέσπα, τον Αμβρακικό Κόλπο, τις Λιμνοθάλασσες Μεσολογγίου - Αιτωλικού και το Δάσος Στροφυλιάς - Λιμνοθάλασσα Κοτύχι. Σύμφωνα με το άρθρο 3 της Σύμβασης, η χώρα οφείλει να προστατεύσει το σύνολο των υγροτόπων που βρίσκονται στην επικράτειά της και όχι μόνο αυτούς που χαρακτηρίζονται ως διεθνούς σημασίας.

Όπως ορίζει η "Σύμβαση για τους Υγροτόπους Διεθνούς Σημασίας ως Ενδιαιτήματος Υδροβίων Πουλιών"  (Σύμβαση Ραμσάρ),  ο ορισμός των υγροτόπων διατυπώνεται ως εξής: "υγρότοποι είναι οι φυσικές ή τεχνητές περιοχές αποτελούμενες από έλη με ποώδη βλάστηση, από μη αποκλειστικώς ομβροδίαιτα έλη με τυρφώδες υπόστρωμα , από τυρφώδεις γαίες ή από νερό. Οι περιοχές αυτές είναι μονίμως ή προσωρινώς κατακλυζόμενες με νερό το οποίο είναι στάσιμο ή ρέον, γλυκό, υφάλμυρο ή αλμυρό και περιλαμβάνουν επίσης εκείνες που καλύπτονται από θαλασσινό νερό το βάθος του οποίου κατά τη ρηχία δεν υπερβαίνει τα έξι μέτρα". Κατά την ίδια σύμβαση στους υγροτόπους μπορούν να περιλαμβάνονται και οι "παρόχθιες ή παράκτιες ζώνες που γειτονεύουν με υγροτόπους ή με νησιά ή με θαλάσσιες υδατοσυλλογές, που έχουν βάθος μεγαλύτερο από έξι μέτρα κατά τη ρηχία αλλά βρίσκονται μέσα στα όρια του υγροτόπου όπως αυτός καθορίζεται ανωτέρω".

Νησιωτικοί υγρότοποι

Το 2004 το WWF Ελλάς ξεκίνησε το πρόγραμμα "Προστασία των υγροτόπων των νησιών της Ελλάδας", ώστε να καταγραφούν οι υγρότοποι που βρίσκονται στα νησιά. Στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού, το WWF Ελλάς κατέγραψε περισσότερους από 800 υγροτόπους σε 75 νησιά.

Το Έλος της Μηλιάς (Σκόπελος)

Στον κατάλογο των μικρών νησιωτικών παράκτιων υγροτόπων περιλαμβάνεται το Έλος της Μηλιάς (με κωδικό Y143SKO001 και έκταση 20 στρεμμάτων)

Η περιοχή του έλους της Μηλιάς, χαρακτηρίζεται από μέτριας έως μεγάλης έκτασης βλάστηση και ποικιλότητα σε τύπους οικοτόπων (υγρόφιλη βλάστηση τόσο με καλάμια όσο και με είδη βούρλων, φυτοκοινότητες υγρών λιβαδιών με Juncus spp. Cyperus Badious, αμμονιτρόφιλη βλάστηση, δασική βλάστηση με χαλέπιο πεύκη).

Η προστασία και ορθολογική διαχείριση του έλους της Μηλιάς επιβάλλεται λόγω της μοναδικής παρουσίας ενός παράκτιου υγρότοπου, τέτοιου μεγέθους, στο νησί της Σκοπέλου. Στον όρμο της Μηλιάς αντιμετωπίζοντας τον ως σύνολο, παρατηρούνται πρότυπα οικολογικής διαδοχής της βλάστησης, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και οικολογική σημασία.

Η περιοχή συνολικά αξιολογείται ως υψηλής προτεραιότητας για προστασία, αλλά θα πρέπει οι ζώνες που αναφέρθηκαν παραπάνω και έχουν διατηρηθεί ως υπολειμματικά στοιχεία (ζώνη υγρόφιλης βλάστησης με καλάμια και είδη βούρλων) να προστατευθούν αποτελεσματικά.

Στο Προεδρικό Διάταγμα (ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/19-06-2012) με τίτλο «Έγκριση καταλόγου μικρών νησιωτικών υγροτόπων και καθορισμός όρων και περιορισμών για την προστασία και ανάδειξη των μικρών παράκτιων υγροτόπων που περιλαμβάνονται σε αυτόν» αναφέρεται στο άρθρο 2 (Όροι και περιορισμοί για την προστασία και ανάδειξη) εκτός των επιτρεπομένων δραστηριοτήτων και αυτές που απαγορεύονται και απαριθμούνται ως ακολούθως:


α) Οι εργασίες δόμησης και ειδικότερα η ανέγερση οποιασδήποτε μόνιμης ή προσωρινής κατασκευής, που δεν σχετίζεται άμεσα με την προστασία και διατήρησή
τους, την επιστημονική παρακολούθηση της κατάστασης διατήρησής τους και την περιβαλλοντική ενημέρωση των επισκεπτών.
β) Η διάνοιξη οδικού δικτύου.
γ) Οι εκχερσώσεις της φυσικής βλάστησης. Επιτρέπονται κατ’ εξαίρεση οι παρεμβάσεις που αποσκοπούν στην αποκατάσταση ή/και στη διαχείριση των υγρότοπων, στο πλαίσιο εφαρμογής εγκεκριμένων διαχειριστικών σχεδίων.
δ) Οι αποξηράνσεις και τα αποστραγγιστικά έργα.
ε) Οι επιχωματώσεις.
στ) Η απόρριψη στερεών και υγρών αποβλήτων.
ζ) Η εισαγωγή ξενικών ειδών πανίδας και χλωρίδας.
η) Οι εξορύξεις αδρανών και άλλων υλικών.
θ) Η επέκταση των καλλιεργειών.
ι) Η βόσκηση, εκτός αν από ειδική μελέτη, προκύπτει ότι σχετίζεται με τη διατήρηση και οικολογική διαχείριση του υγροτόπου.
ια) Η αλιεία και οι ιχθυοκαλλιέργειες.
ιβ) Οι αμμοληψίες εκτός αν από ειδική μελέτη προκύπτει ότι σχετίζονται με τη διαχείριση του υγροτόπου.
ιγ) Η συλλογή αμφιβίων.
ιδ) Οι παρεμβάσεις που προκαλούν αλλαγή του υδρολογικού καθεστώτος, συμπεριλαμβανομένων των γεωτρήσεων και της άντλησης υδάτων, εκτός αν αποσκοπούν στη διατήρηση του υγροτόπου.
ιε) Οι παρεμβάσεις που αλλοιώνουν το τοπίο.
4. Από τις διατάξεις του παρόντος άρθρου εξαιρούνται τα έργα τα οποία χαρακτηρίζονται ως εθνικής άμυνας.

Επίσης αναφέρεται στο άρθρο 3 (Γενικές διατάξεις):

Η αντιμετώπιση εξάρσεων των πληθυσμών κουνουπιών ή άλλων εντόμων πρέπει να γίνεται με εγκεκριμένα βιολογικά σκευάσματα.
Αν η αντιμετώπιση με τα παραπάνω σκευάσματα δεν είναι επαρκής και συντρέχουν εξαιρετικοί λόγοι προστασίας της δημόσιας υγείας,
που τεκμηριώνονται με ειδική μελέτη που εκπονείται από την αρμόδια υπηρεσία ή οποιονδήποτε ενδιαφερόμενο, είναι δυνατόν να επιτρέπονται
εντός των ορίων των μικρών νησιωτικών υγροτόπων και περιμετρικά αυτών, σε απόσταση που καθορίζεται κατά περίπτωση από την μελέτη,
ψεκασμοί με άλλα σκευάσματα. Οι ψεκασμοί επιτρέπονται μετά από έγκριση της αρμόδιας Διεύθυνσης του Υπουργείου Υγείας για το είδος του φαρμάκου.
Ο τρόπος και η συχνότητα των ψεκασμών προκύπτει από την μελέτη.

ΣΧΕΤΙΚΗ ΑΝΑΡΤΗΣΗ ↓ ΚΛΙΚ

Υπογράφηκε το Π.Δ. για την προστασία των υγροτόπων Μηλιάς και Λούτσας Σκοπέλου