Πνευματικό αφιέρωμα στον Αλεξανδρο Παπαδιαμάντη

Το Σάββατο 4 Ιανουαρίου 2014 πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία η εκδήλωση - θεσμός αφιερωμένη στον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, που διοργάνωσε ο Δήμος Σκιάθου και το Μουσείο Παπαδιαμάντη. 

Στις 3-1-2014 συμπληρώθηκαν 103 χρόνια (3-1-1911) από την εκδημία του Αγίου των Νεοελληνικών Γραμμάτων, ο οποίος άφησε την τελευταία του πνοή στην αγαπημένη του γενέτειρα  τη Σκιάθο.

Η φετινή εκδήλωση τιμής και μνήμης στον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη φιλοξενήθηκε στον Ιερό Ναό της Παναγίας Λιμνιάς Σκιάθου, στη δεύτερη ενορία της πόλης, όπου...

φυλάσσεται και η κάρα του.

Επιλέχθηκε ο χώρος της εκκλησίας για να τελεστεί το εκκλησιαστικό και κατόπιν το φιλολογικό μνημόσυνο στον κορυφαίο λογοτέχνη, διότι, όπως γνωρίζουμε η εκκλησία υπήρξε ο πιο οικείος και αγαπητός του χώρος.

Α

πό την παιδική του ηλικία ως παπαδοπαίδι γαλουχήθηκε στους ναούς και τα εξωκλήσια του νησιού του, μεγάλωσε με βυζαντινές ψαλμωδίες, καθαρά κεριά και αγιορείτικα λιβάνια και παρέμεινε προσηλωμένος στην εκκλησία δια βίου.

Η ανταπόκριση του κόσμου υπήρξε πολύ μεγάλη και ο Ναός κατακλύστηκε από τους κατοίκους του νησιού κάθε ηλικίας. Παρευρέθηκαν μεταξύ άλλων οι ιερείς, ο Δήμαρχος και Δημοτικοί Σύμβουλοι Σκιάθου και εκπρόσωποι Αρχών και Υπηρεσιών.

Στις 18:30 τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση υπέρ αναπαύσεως της ψυχής του από τον Πανοσιολογιότατο π. Λουκά, εφημέριο του ναού.

Στη συνέχεια ο Δήμαρχος Σκιάθου Νικόλαος Πλωμαρίτης χαιρέτισε την εκδήλωση, αφού ευχήθηκε μια ευλογημένη και δημιουργική χρονιά τονίζοντας το χρέος που νιώθουν οι σημερινοί Σκιαθίτες να θυμούνται και να τιμούν τη μνήμη του μεγάλου τους συμπατριώτη, που του οφείλουν πολλά.

Το πνευματικό αφιέρωμα επιμελήθηκε και παρουσίασε η Διευθύντρια του Μουσείου Παπαδιαμάντη κα Αθηνά Παπαγεωργίου, κινήθηκε γύρω από τους εξής θεματικούς άξονες, με σκοπό να φωτιστούν διάφορες πτυχές της ζωής και του έργου του μεγάλου λογοτέχνη:

1) ακολουθήθηκε η προτροπή του έγκριτου Παπαδιαμαντολόγου – Φιλόλογου Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλου «…να διαβάζονται από τα παιδιά πριν και ύστερα από τις διακοπές των Χριστουγέννων ένα ή δύο χριστουγεννιάτικα διηγήματα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Θα είναι καλή ετοιμασία για την Χριστού Γέννησιν, λαδάκι για τις ταραγμένες ψυχούλες των μαθητών μας, σπόρος που δεν θα χαθεί εντελώς». Στην κατανυκτική ατμόσφαιρα του Ναού διαβάστηκε το διήγημα «Υπηρέτρα» από την μαθήτρια Γ΄ Λυκείου Φιλαρέτη Κουιμτζή- Φιλαρέτου και την κα Δημόκλεια Παπουτσή – Δελχαρογιάννη.

2) Παρουσιάστηκε το υμνογραφικό έργο του Αλ. Παπαδιαμάντη και επιλογή αυτού του έργου έψαλλε ο Νίκος Ντούγκας, καθηγητής Βυζαντινής Μουσικής και Θεολογίας.

3) Στην ενότητα «Η μουσικότητα στα έργα του Παπαδιαμάντη» διαβάστηκαν αποσπάσματα από τα διηγήματα «Η Γλυκοφιλούσα» και «ο Ξεπεσμένος Δερβίσης». Αναγνώστριες ήταν οι Σκιαθίτισσες κυρίες Αγγελική Μαυρογιάννη και Τάσση Καρδέλη.

4) Στο πνευματικό αυτό αφιέρωμα δόθηκε ο τίτλος  «Αποσπινθηρίζοντας…»  τον οποίο δανειστήκαμε από το ομότιτλο άρθρο του άοκνου μελετητή του  Παπαδιαμαντικού έργου Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλου. Στο άρθρο αυτό δίνει την ερμηνεία του για το διήγημα «Τα ρόδιν’ ακρογιάλια» αναφέροντας: «όλα τα φώτα στα ‘Ρόδιν’ ακρογιάλια’ το βλέπεις, αποσπινθηρίζουν τινάζοντας τη σπίθα τους κατ’ Αυτόν (τον Χριστόν)». Στη συνέχεια διαβάστηκε απόσπασμα από τα «Ρόδινα ακρογιάλια» από την εκπαιδευτικό Δήμητρα Συκιώτου και παρατέθηκαν κάποια ερμηνευτικά και επεξηγηματικά στοιχεία για τη βαθύτερη κατανόηση του Παπαδιαμαντικού κειμένου.

5) Ακολούθησε μουσικό αφιέρωμα που περιελάμβανε τροπάρια από την Ασματική Ακολουθία, την οποία συνέθεσε ο καθηγητής Αγιολογίας – Υμνολογίας Π. Β. Πάσχος για τον Παπαδιαμάντη, καθώς και βυζαντινότροπα τραγούδια αφιερωμένα στον Παπαδιαμάντη. Ερμηνευτές ήταν οι καλεσμένοι από τον Βόλο καθηγητές Βυζαντινής μουσικής και δάσκαλοι παραδοσιακών οργάνων: Στέφανος Πουργιανός, πρωτοψάλτης, Γιώργος Σπανοδήμος, ιεροψάλτης και Φανή Μπαρμπή δασκάλα παραδοσιακού τραγουδιού. Το μουσικό αυτό αφιέρωμα προσφέρθηκε ως δοξαστικό και αντίδωρο στον κυρ Αλέξανδρο, ο οποίος αγαπούσε την «μουσική των Αγγέλων», όπως αποκαλούσε τη βυζαντινή μουσική.

6) Το αφιέρωμα έκλεισε με αναφορά στο ιστορικό των τελευταίων στιγμών του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη και την ψαλμώδηση του Τροπαρίου των Ωρών της παραμονής των Φώτων, το οποίο έψαλλε ο Αλ. Παπαδιαμάντης πριν αφήσει την τελευταία του πνοή. 

Στο τέλος της εκδήλωσης η χορωδία παραδοσιακού τραγουδιού του Συλλόγου Γυναικών Σκιάθου τραγούδησε στο ενθουσιασμένο εκκλησίασμα  από την μέθεξη του παπαδιαμάντειου λόγου και της μουσικής που βίωσαν, τα Κάλαντα των Φώτων.

Θερμές ευχαριστίες απευθύνθηκαν σε όλους τους συμμετέχοντες στη μυσταγωγική αυτή εκδήλωση, σε όσους εργάστηκαν για την άρτια διοργάνωσή της, καθώς και στο εκκλησιαστικό συμβούλιο, που με χαρά καλοδέχτηκε και φιλοξένησε στον Ιερό Ναό την όλη εκδήλωση.