Τα διδάγματα της πανδημίας – όπλα στην πάλη των εργαζομένων

Εύη Γ. Καρυδάκη 

Πρόεδρος Συνδικάτου 

Εργαζομένων ΟΤΑ Μαγνησίας

Επικεφαλής της ΔΑΣ-ΟΤΑ 

στον Σύλλογο Εργαζομένων ΟΤΑ Μαγνησίας

Μέλος της Γραμματείας του ΠΑΜΕ

Οι δύσκολες στιγμές που περνάμε οι εργαζόμενοι και οι οικογένειες μας και ο φυσιολογικός φόβος για την υγεία μας δεν πρέπει να μας παγώσουν. Ξέρουμε τις δυσκολίες της ζωής, έχουμε μάθει να παλεύουμε καθημερινά  τα δύσκολα. Θα σταθούμε όρθιοι και τώρα. Για να βγούμε όμως και από αυτή την περιπέτεια, όχι απλά όρθιοι, αλλά πιο δυνατοί, πρέπει να σκεφτούμε καλά, να μετρήσουμε ποιος πραγματικά στάθηκε στο πλευρό μας το διάστημα αυτό, να αποδώσουμε από σήμερα ευθύνες στους φταίχτες.

• Το κράτος αυτό δεν είναι φύλακας-άγγελος για τους εργαζόμενους. Ούτε ήταν ποτέ, ούτε μπορεί να γίνει «κοινωνικό», ένα κράτος που θα εξυπηρετεί εξίσου όλους τους «πολίτες», εργαζόμενους και μεγαλοεπιχειρηματίες αντάμα. Οι διαδοχικές κυβερνήσεις όχι μόνο δεν προετοίμασαν το δημόσιο σύστημα Υγείας για να αντέξει τα χειρότερα, αλλά το υπονόμευσαν συστηματικά σε όφελος των ιδιωτικών νοσοκομείων. Δεν πήραν κανένα ουσιαστικό μέτρο για την ανάπτυξη της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, που θα μπορούσε να παίξει καθοριστικό ρόλο στην πρόληψη και στην αποφυγή της γρήγορης επέκτασης του ιού. Οι όποιες αντοχές, δείχνει σήμερα το ΕΣΥ, οφείλονται στην αυτοθυσία του προσωπικού των νοσοκομείων και στα μέτρα αυτοπεριορισμού που πήραμε όλοι μας. 
• Ο βαθιά ταξικός χαρακτήρας του κράτους υπέρ των επιχειρηματιών φάνηκε ξεκάθαρα το διάστημα αυτό: Δίνει από τον κρατικό κορβανά 800 ευρώ για ενάμισι μήνα (500 ευρώ το μήνα) στους δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους που οι επιχειρηματίες πέταξαν, δίχως δεύτερη σκέψη, στην ανεργία, για να μη θιγούν ούτε στο ελάχιστο τα κέρδη τους. Πληρώνει με ζεστό χρήμα τις ασφαλιστικές εισφορές των εργοδοτών για να μην κάνουν περισσότερες απολύσεις. Χρηματοδοτεί με δεκάδες εκατομμύρια μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους (κανάλια, εταιρείες που διαχειρίζονται τους χρυσοπληρωμένους ήδη εθνικούς δρόμους, εφοπλιστές της ακτοπλοΐας, κτλ). Την ίδια ώρα εκατοντάδες δισεκατομμύρια κέρδη, βγαλμένα από τη σκληρή δουλειά και τον ιδρώτα μας, παραμένουν ανέγγιχτα στα θησαυροφυλάκια μιας χούφτας από κοινωνικά παράσιτα (βιομήχανοι, εφοπλιστές, τραπεζίτες, μεγαλέμποροι).
• Από την άλλη μεριά, εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι που εξακολουθούν να δουλεύουν, το κάνουν κάτω από δύσκολες και επικίνδυνες συνθήκες, δίχως τη λήψη ακόμα και στοιχειωδών μέτρων προστασίας σε μεγάλους χώρους δουλειάς. Ο κατάλογος δεν έχει τελειωμό: Εγκληματική έλλειψη αποτελεσματικών Μέσων Ατομικής Προστασίας (καλές μάσκες σε υπηρεσίες που αντιμετωπίζουν μολυσματικούς παράγοντες, όπως η Καθαριότητα, φόρμες μιας χρήσης, συχνές απολυμάνσεις, κτλ), εντατικοποίηση της εργασίας και αύξηση των ωρών δουλειάς που αδυνατίζουν τον οργανισμό και τον κάνουν πιο ευάλωτο, συνεχιζόμενη λειτουργία βιομηχανιών που χρησιμοποιούν στην παραγωγή υλικά και παράγοντες που η επίδραση τους στον οργανισμό δεν έχει ποτέ διερευνηθεί. 
•  Την ίδια ώρα, οι κρατικοί εκείνοι μηχανισμοί ελέγχου που το εργατικό κίνημα επέβαλλε μέσα από τους αγώνες του (Επιθεώρηση Εργασίας),  είναι πρακτικά ακυρωμένοι τις μέρες αυτές, μετά από συστηματική υπονόμευση χρόνων. Σε ολόκληρες πόλεις, όπως ο Βόλος, σε νομούς όπως η Μαγνησία, σε περιφέρειες όπως η Θεσσαλία,  με σημαντική οικονομική δραστηριότητα, το αρμόδιο για τον έλεγχο των συνθηκών Υγείας  και   Ασφάλειας, Τμήμα της Επιθεώρησης, αναγκάζεται λόγω της υποστελέχωσης και της εκ περιτροπής εργασίας, να λειτουργεί με μόνο 2 επιθεωρητές σε καθημερινή βάση. Οι τακτικοί έλεγχοι των συνθηκών εργασίας στους χώρους δουλειάς, ακόμα και η διερεύνηση των εργατικών ατυχημάτων, όπως αυτά που έγιναν πρόσφατα σε εργαζόμενους του Δήμου Αλμυρού, γίνονται περιττή πολυτέλεια για το κράτος των επιχειρηματιών. 
• Στα πλαίσια της λογικής να μην εφαρμόζεται με «απόλυτο τρόπο» η εργατική νομοθεσία, μια λογική που διαπερνά, με ευθύνη της πολιτικής ηγεσίας, τη λειτουργία της Επιθεώρησης, οι επιθεωρητές σηκώνουν συχνά τα χέρια ψηλά γιατί ο νόμος δεν προβλέπει ρητά κάποιο συγκεκριμένο μέτρο ασφάλειας, στη μια ή την άλλη περίπτωση (π.χ φόρμες μιας χρήσης στην Καθαριότητα), αντί να επιβάλλουν στους εργοδότες τη συνολική υποχρέωση τους να εξασφαλίζουν «την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων ως προς όλες τις πτυχές της εργασίας», εφαρμόζοντας «τις υποδείξεις των τεχνικών και υγειονομικών επιθεωρητών εργασίας». Οι γενικές διατάξεις της νομοθεσίας για την παροχή μέτρων και μέσων ατομικής προστασίας των εργαζομένων μπορεί να λειτουργήσουν ως στοιχειώδης ασπίδα προστασίας και αυτό οι εργαζόμενοι πρέπει να το απαιτήσουμε και να το επιβάλλουμε με την πάλη μας και απέναντι στους μηχανισμούς ελέγχου του κράτους. 
• Είναι κοροϊδία και προσπάθεια εξαπάτησης το επιχείρημα ότι οι Δήμοι έχουν «κοινωνικό χαρακτήρα» και υπηρετούν τους πολίτες, επειδή δήθεν βρίσκονται πιο κοντά τους από τον κεντρικό κρατικό μηχανισμό. Η εμπειρία όλων των τελευταίων χρόνων δείχνει ότι η συντριπτική πλειοψηφία των δημάρχων, παρά τους κούφιους ψευτο-παλληκαρισμούς, υπηρέτησαν με ευλάβεια την κεντρική πολιτική των κυβερνήσεων, αγκαζέ και σήμερα και χθες, με τους κομπορρήμονες συνδικαλιστές των άλλων παρατάξεων   στο Σύλλογο Εργαζομένων ΟΤΑ ν. Μαγνησίας, στην  ΠΟΕ-ΟΤΑ,  στην ΑΔΕΔΥ.  Οι κυβερνητικές-εργοδοτικές «αλεπούδες» που διαχρονικά βγαίνουν στο «παζάρι», για να ξεγελάσουν τους συναδέλφους,… υπηρετώντας μια πολιτική αδυνατίσματος και ιδιωτικοποίησης των δημοτικών υπηρεσιών, μόνιμης υποστελέχωσης τους και επέκτασης των ελαστικών μορφών εργασίας (συμβασιούχοι, «κοινωνική εργασία», κτλ). 

Σήμερα,  οι   δημαρχαίοι  στον καιρό της πανδημίας, ούτε παρέχουν στους εργαζόμενους τους επαρκή και ασφαλή μέσα προστασίας, ούτε διεκδικούν τα κρατικά κονδύλια για να καλύψουν τις άμεσες υπαρκτές ανάγκες σε προσωπικό, καταφεύγοντας για μια ακόμα φορά στη γνωστή συνταγή των εποχικών συμβασιούχων. Είναι αποκαλυπτικό ότι χρειαζόταν να έρθει η πανδημία για να προκηρυχθούν κάποιες ελάχιστες οργανικές θέσεις στο πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι» (μόνο 15 σε ολόκληρο το Δήμο Βόλου, 50 σε όλους του δήμους της Μαγνησίας). Την ίδια ώρα, τα μεγάλα κενά σε προσωπικό προβλέπεται να καλυφθούν το επόμενο διάστημα με 4μηνίτες συμβασιούχους (!), είτε μιλάμε για την Καθαριότητα στο Δήμο Βόλου (για εργάτες καθαριότητας, οδηγούς και χειριστές), είτε μιλάμε για ειδικότητες Υγείας (γιατρούς, νοσηλευτές, τραυματιοφορείς) στην Περιφέρεια Θεσσαλίας.

• Η «επιστροφή στην κανονικότητα» δεν θα σημάνει για τους εργαζόμενους και το λαό κάποια δυνατότητα αυτόματης επιστροφής στις συνθήκες εργασίας και διαβίωσης πριν την πανδημία. Κυβέρνηση και αντιπολίτευση αντάμα, θα επιχειρήσουν να μονιμοποιήσουν τα αποτελέσματα των «έκτακτων μέτρων»: τους χαμηλότερους μισθούς-φιλοδωρήματα, την εκ περιτροπής εργασία, τα αυξημένα ωράρια σε μια σειρά κλάδους, την κατάργηση των ειδικοτήτων (βλ. τη μεταφορά του προσωπικού των παιδικών σταθμών, με την πρόφαση του προσωρινού κλεισίματος τους, στο πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι»), την μη τήρηση των μέτρων Υγείας και Ασφάλειας, το κουτσούρεμα των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων, τους μηχανισμούς ηλεκτρονικής παρακολούθησης και καταστολής. Θα προσπαθήσουν να μετατρέψουν το «μένουμε σπίτι» σε «μένουμε σκυμμένοι και υπάκουοι». Να μας πείσουν με το παραμύθι ότι όλοι «πρέπει» να βάλουμε πλάτη για «να σταθεί η χώρα στα πόδια της» και να μην διεκδικήσουμε «αλόγιστα αιτήματα» (όπως είπε ο πρωθυπουργός), δηλαδή αξιοπρεπείς μισθούς και συντάξεις. Στόχος τους είναι να αυγατίσουν τα κέρδη των επιχειρηματιών, πατώντας πάνω στην καμένη γη των εργατικών δικαιωμάτων.

Δεν υπάρχουν περιθώρια αναμονής. Δεν περιμένουμε «να λογαριαστούμε μετά», όπως ψεύτικα διαδίδουν όσοι πριν μερικά χρόνια ισχυρίζονταν «ότι οι αγορές θα χόρευαν στα νταούλια τους». Για να μείνουμε εμείς δυνατοί, για να μην επιτρέψουμε στους επιχειρηματίες και το κράτος τους να κάνουν τις ζωές μας μια μόνιμη πανδημία, χρειάζεται να μην τους έχουμε καμία εμπιστοσύνη και από σήμερα κιόλας να οργανωθούμε και να παλέψουμε μέσα από τις γραμμές των ταξικών σωματείων και του ΠΑΜΕ. Η πανδημία του κορονοϊού απέδειξε ότι ο πιο επικίνδυνος «ιός» είναι αυτός του καπιταλισμού. Μόνο η σύγκρουση για την ανατροπή του, θα ανοίξει το δρόμο για να οικοδομηθεί το ευτυχισμένο αύριο των ανθρώπων του μόχθου, για την πραγματική Ανάσταση του εργαζόμενου λαού.

Εύη Γ. Καρυδάκη 
Πρόεδρος Συνδικάτου Εργαζομένων ΟΤΑ Μαγνησίας
Επικεφαλής της ΔΑΣ-ΟΤΑ στον Σύλλογο Εργαζομένων ΟΤΑ Μαγνησίας
Μέλος της Γραμματείας του ΠΑΜΕ