Αυτή είναι η δουλειά του Νηπιαγωγείου...

...εκείνο για το οποίο η δικιά μας γενιά θα μετανιώσει πικρά δεν θα είναι τόσο η σκληρότητα και οι αδικίες των κακών ανθρώπων όσο η απαράδεκτη σιωπή των καλών…

Της Λένας Κουτούμπα

Νηπιαγωγού

Με τον πιο απλό και συγκινητικό τρόπο, πολλές φορές τα παιδιά λένε όσα χρειάζονται να ειπωθούν για το ρατσισμό.

Έτσι μας συγκίνησε την Πέμπτη ένας μαθητής μου. Εκείνη την ώρα όλη η τάξη έφτιαχνε ζωγραφιές για ένα αγόρι που είχε τα γενέθλιά του, προκειμένου να του ετοιμάσουμε αναμνηστικό άλμπουμ. Παρατηρώ λοιπόν το μαθητή μου αυτόν να εξηγεί κάτι από τη ζωγραφιά του στο αγόρι που γιόρταζε. Κι όταν έμαθα τι ήταν αυτό, ένιωσα πραγματικά πολύ περήφανη. Του είχε ζωγραφίσει ένα καράβι. Στην πρύμη του καραβιού ζωγράφισε την ελληνική σημαία και στην πλώρη την αλβανική. (Η χώρα καταγωγής του αγοριού που γιόρταζε). Ένιωσε ότι αυτό έπρεπε να κάνει για να δώσει χαρά και να τιμήσει το συμμαθητή του. Μέσα λοιπόν απ' τον πιο απλό και καθημερινό τρόπο προέκυψε το επόμενό μας σχέδιο εργασίας. Κι αυτή είναι η δουλειά του Νηπιαγωγείου.

Είναι σημαντικό τα παιδιά να ευαισθητοποιηθούν πάνω στο φαινόμενο του ρατσισμού από την προσχολική ηλικία. Με το θέμα αυτό στο Νηπιαγωγείο δίνεται η ευκαιρία να φυτευτεί ο σπόρος για «το καλό κ’ αγαθό» των προγόνων μας που...

τον κόσμο τον κάνει πιο καλό και πιο δίκαιο. Είναι σημαντικό να μάθουν τα παιδιά να σέβονται και να αποδέχονται την ιδιαιτερότητα του άλλου, είτε αφορά διαφορές στη σωματική διάπλαση ἠ την πνευματική του κατάσταση, το φύλο, τη φυλή, το χρώμα, τη θρησκεία, τη γλώσσα. Έτσι μπορούν να γίνουν πολίτες του κόσμου μακριά από προκαταλήψεις και μισαλλοδοξίες. Το Νηπιαγωγείο μπορεί όλα αυτά να τα προσφέρει. Είτε με την παραδοσιακή μέθοδο, με παρατήρηση εποπτικού υλικού, εικόνων, φωτογραφικού υλικού. Είτε με τη βιωματική προσέγγιση και τη συνεργατική μέθοδο που στην περίπτωση αυτή το σημαντικό είναι η ανατροφοδότηση των ομάδων. Το θέμα της διαφορετικότητας στο Νηπιαγωγείο εμπλέκεται με όλα τα πεδία της γνώσης. Γλώσσα, Μαθηματικά, Μελέτη Περιβάλλοντος, Δημιουργική Έκφραση, Τεχνολογία.

Μέσα στις σημερινές συνθήκες που η Επιστήμη αναπτύσσεται ραγδαία και που η Τεχνολογία εξελίσσεται στα μέσα επικοινωνίας και που οι σχέσεις ανάμεσα στα έθνη έχουν γίνει πιο στενές, μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες το να εντείνεται το φαινόμενο του ρατσισμού είναι αρκετά παράδοξο φαινόμενο. Κι είναι ένα φαινόμενο που γυρίζει τον πολιτισμό αρκετά χρόνια πίσω. Κι ας αναρωτηθούμε λίγο για το ποια μπορεί να είναι τα αίτια του ρατσισμού. Θεωρώ λοιπόν ότι ένα από τα σημαντικότερα αίτια είναι η έλλειψη ανθρωπιστικής Παιδείας και η πνευματική φτώχεια. Όταν κάποιοι άνθρωποι δε διδάσκονται την αξία της ισότητας, της ειρήνης, του σεβασμού, εύκολα μετά παρασύρονται από ρατσιστικές αντιλήψεις. Όταν το μορφωτικό επίπεδο ενός ανθρώπου είναι χαμηλό αυτό αμέσως αμέσως και τη σκέψη του αδρανοποιεί και τον κάνει να δέχεται άκριτα κάθε είδους στερεότυπα. Τα συμπλέγματα ανωτερότητας ή κατωτερότητας που φέρουν οι άνθρωποι αυτοί καλλιεργούν το φθόνο και το μίσος. Οι μετανάστες  κατηγορούνται συνήθως σε μια χώρα για την όξυνση της ανεργίας και την έξαρση της βίας. Εκείνο όμως που μια χαρά καλύπτεται είναι η ανικανότητα της πολιτικής ηγεσίας να δώσει λύσεις στα προβλήματα. Με δυο λόγια ο ρατσισμός μεταθέτει τις ευθύνες από τις ισχυρές κοινωνικά ομάδες στα πιο ανίσχυρα θύματά τους.

Για να μπορεί λοιπόν ο άνθρωπος να κατανοεί και να κρίνει τι είναι ρατσιστικό και τι όχι πρέπει να έχει γνώσεις. Με την παιδεία με τη μελέτη της Ιστορίας και της Κοινωνιολογίας μπορεί να αποδείξει ότι οι ρατσιστικές αντιλήψεις είναι αβάσιμες και πως η ισότητα μεταξύ των ανθρώπων είναι αδιαμφισβήτητη. Οι άνθρωποι που πιστεύουν σ’ αυτές τις αξίες δεν πρόκειται ποτέ να γίνουν ρατσιστές. Είναι καιρός να ευαισθητοποιηθούμε και να δράσουμε όλοι γρήγορα ώστε να συμβάλουμε στη εξάλειψη αυτού του φαινομένου. Ιδιαίτερα η νέα γενιά δεν πρέπει να σωπάσει. Είναι υποχρέωσή μας να βοηθήσουμε ώστε κάθε άνθρωπος να ζει ελεύθερος. Γιατί όλοι οι άνθρωποι έχουν δικαιώματα. Γιατί όλοι οι άνθρωποι είναι ΙΣΟΙ.

Κι ας θυμόμαστε κάθε στιγμή αυτούς τους ανθρώπους που αφιέρωσαν τη ζωή τους για την εξάλειψη του ρατσισμού. Όπως ο Νέλσον Μαντέλα στη νότια Αφρική που τιμήθηκε και με το Νόμπελ Ειρήνης. Και ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, σπουδαίος άνθρωπος και γενναίος αγωνιστής, ο οποίος τελικά θυσιάστηκε για τις ιδέες του και δολοφονήθηκε στις 4 Απριλίου 1968. Αυτό που κράτησε ζωντανό το κήρυγμά του ήταν η φλόγα της αγάπης για το συνάνθρωπο, όσο διαφορετικός κι αν είναι. Και  λέει χαρακτηριστικά ότι εκείνο για το οποίο η δικιά μας γενιά θα μετανιώσει πικρά δεν θα είναι τόσο η σκληρότητα και οι αδικίες των κακών ανθρώπων όσο η απαράδεκτη σιωπή των καλών…

Λένα Κουτούμπα 

Νηπιαγωγός

στο 3ο Νηπιαγωγείο Σκιάθου