Ο ατομικισμός και η αδιαφορία των νέων για το κοινό συμφέρον

Γράφει ο
Παν. Γρ. Σταμούλης
Παιδίατρος

Έγραφα πριν ακριβώς ένα χρόνο (22/01/2018) και με αφορμή την αποχή των συμπολιτών μου από τα κοινά, ένα άρθρο («Τον μηδέν τούτων μετέχοντα ουκ απράγμονα αλλ΄αχρειον νομίζομεν»), το οποίο, δυστυχώς, και φέτος είναι εξίσου επίκαιρο όπως τότε.

Η αδιαφορία, κυρίως των νέων, για τα κοινά και η αποχή τους από τα κοινωνικά και πολιτικά δρώμενα του τόπου μας χτυπά «κόκκινο» και, το χειρότερο, δεν φαίνεται να αλλάζει κάτι προς το καλύτερο στο ορατό μέλλον.

Το φαινόμενο είναι γενικότερο και δεν αφορά μόνο την μικροκοινωνία στην οποία ζούμε. Η εξήγηση του φαινόμενου δεν είναι απλή. Ωστόσο,  μπορούμε με ασφάλεια να πούμε ότι ένας από τους λόγους, ίσως ο σημαντικότερος, που οι νέοι μας αδιαφορούν για τα κοινά είναι το κλυδωνιζόμενο κλίμα που επικρατεί στη χώρα μας αλλά και στον κόσμο γενικότερα. Η αναξιοκρατία στους κρατικούς θεσμούς ( πχ πελατειακές σχέσεις στις προσλήψεις στον δημόσιο άτομα), η οικονομική κρίση, η ατιμωρησία των ενόχων για διάφορα σκάνδαλα, η αδικία, η ανεργία, το άγχος για την μετέπειτα επαγγελματική αποκατάσταση και το αβέβαιο μέλλον, καθώς και η απαξίωση της πολιτικής και των κομμάτων είναι οι  κύριοι λόγοι που οι νέοι αποστασιοποιηθήκαν από τα κοινά.

Πιστεύω ότι
έφτασε η ώρα αυτοί οι άνθρωποι να ανασκουμπωθούν, να αφήσουν στο περιθώριο τις πρακτικές του ωχαδερφισμού και να δράσουν για να κάνουν την κοινωνία μας πιο ηθική, πιο δίκαιη, πιο ανθρώπινη.

Ο Αριστοτέλης έλεγε ότι για να έχει κάποιος δικαίωμα να φέρει τον τίτλο του πολίτη και να λογίζεται οργανικό μέλος μιας κοινωνίας, πρέπει τα ενδιαφέροντα του να μην στρέφονται αποκλειστικά γύρω από το ατομικό του συμφέρον, αλλά να επεκτείνονται ευρύτερα μέσα στον κύκλο της ολότητας. Όσοι κατά την αρχαιότητα έδειχναν αδιαφορία για τα κοινά και αποκλειστική μεριμνά τους ήταν η προαγωγή του ατομικού τους συμφέροντος ονομάζονταν «ιδιώτες», δηλαδή απαίδευτοι και ανόητοι.

Οσάκις οι άνθρωποι επιδίωκαν την προαγωγή του ατομικού συμφέροντος μέσα από την προαγωγή του κοινωνικού, οι πολιτείες άκμάζαν. Αντίθετα η ατομική υπερτροφία οδήγησε στο μαρασμό. Για τους εθελοτυφλούντες, που νομίζουν ότι ο κόσμος τελειώνει στην εξώπορτα του σπιτιού τους, ίσως  καλύτερη απάντηση να μην υπάρχει από τους στίχους του Τζων Ντόουν: «Κάθε ανθρώπου θάνατος είναι και δικός σου θάνατος. Γι΄αυτό μη στέλνεις ποτέ να ρωτήσεις, για ποιον χτυπά η καμπάνα. Χτυπάει για σένα».

ΥΓ |  Αφορμή για την συγγραφή αυτού του άρθρου αποτέλεσε η σχεδόν καθολική αποχή των μελών του Πολιτιστικού Συλλόγου Νέου Κλήματος κατά την χθεσινή προγραμματισμένη γενική του συνέλευση

Σε όλους αυτούς που συνειδητά επέλεξαν να μην μας τιμήσουν με την παρουσία τους, αφιερώνω αυτό το άρθρο.