Σκέψεις για την επερχόμενη “ανάπτυξη” στο λιμάνι της Σκιάθου

Οι σκέψεις για ανάπτυξη μαρίνας και λιμένα δεν είναι τωρινές. Ήδη από το έτος 1985 υπήρχε σχεδιασμός και πρόθεση για ανάπτυξη τέτοιων έργων. Το 1999 ολοκληρώνεται μια μεγαλεπήβολη μελέτη, που προβλέπει μεγάλη μαρίνα χωρητικότητας 350 σκαφών και επιβατικό λιμάνι ταυτόχρονα. Λίγο αργότερα, συστήνεται η «Σκιάθος Μαρίνες Α.Ε.», με βασικό μέτοχο την εταιρία Βερνίκου, με σκοπό την υλοποίηση και εκμετάλλευση του έργου, για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Περιέργως τίποτα από τα προηγούμενα δεν υλοποιείται. Δημιουργείται μια πρόχειρη εγκατάσταση και ένας πλωτός διάδρομος πρόσδεσης σκαφών, που εξυπηρετεί μέχρι σήμερα τα τουριστικά σκάφη και, σε συνδυασμό με την επέκταση του λιμενοβραχίονα, είναι τα μόνα λιμενικά έργα που έχουν γίνει.

Το τελευταίο διάστημα υπάρχει έντονος προβληματισμός για τα σχέδια πώλησης του τουριστικού λιμένα (μαρίνας) Σκιάθου. Όπως είναι...
γνωστό, από τον Αύγουστο του 2012 έχει παραχωρηθεί στο ΤΑΙΠΕΔ, τον φορέα αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας, ο λιμένας της Σκιάθου καθώς και 17 ακόμη τουριστικά λιμάνια, με στόχο την μακροχρόνια παραχώρησή τους σε ιδιώτη επενδυτή και την εξασφάλιση κεφαλαίων για την απομείωση του Ελληνικού χρέους. H μαρίνα παραχωρείται με την χωροθέτηση του 1999, προικοδοτείται με μια μελέτη, που εξασφαλίζει στον επενδυτή την υλοποίηση 47 στρεμμάτων επιχώσεων και 2.425 τετραγωνικών μέτρων νέων κτιριακών εγκαταστάσεων.

Παράλληλα μελετάται η επέκταση του επιβατικού και εμπορικού λιμένα, όπου προτείνονται αντίστοιχα μεγάλες επιχώσεις και τσιμεντοποίηση μεγάλων περιοχών. Η κλίμακα των προβλεπόμενων έργων με τις επακόλουθες περιβαλλοντικές και κοινωνικές συνέπειες, που προκαλούν, σε συνδυασμό με την παντελή έλλειψη συμμετοχής της τοπικής κοινωνίας και των φορέων στον σχεδιασμό αυτών των έργων, τα καθιστούν ακατάλληλα και σίγουρα όχι αναπτυξιακά έργα του τόπου.

Σε μια πρώτη ανάγνωση της χωροθετημένης μελέτης μαρίνας καθώς και των νέων προτάσεων για το επιβατικό λιμάνι παρατηρούμε τα ακόλουθα:

• Μεγάλες Επιχώσεις και τσιμεντοποίηση δυσανάλογα μεγάλης έκτασης συγκριτικά με την περιοχή της επέμβασης (10 στρέμματα όταν το Μπούρτζι είναι γύρω στα 8 στρέμματα), χωρίς να δικαιολογείται το μέγεθος της επέμβασης από τις πραγματικές ανάγκες του νησιού.
• Υποβάθμιση όλων των σημείων, όπου έχουμε έργα. Η προτεινόμενη επέκταση του λιμανιού αλλοιώνει το Μπούρτζι, με επιχώσεις που εφάπτονται στο ανατολικό του τμήμα. Η εναλλακτική πρόταση λιμανιού στις πλάκες καταστρέφει την αντίστοιχη περιοχή, με αμφίβολα αποτελέσματα, λόγω κόστους της επέμβασης και των προβλημάτων χερσαίας διασύνδεσης που πρέπει να επιλυθούν.
• Η μαρίνα είναι η επέμβαση, που καταλαμβάνει την μεγαλύτερης έκταση, υποβαθμίζει όλο τον ανατολικό άξονα, ο οποίος:
  • α. Χάνει τον δημόσιο χαρακτήρα, στο μεγαλύτερο μέτωπό του. Οι εγκαταστάσεις της μαρίνας, που θα αναπτυχθούν σε έκταση 47 στρεμμάτων, δημιουργούμενες από επιχώσεις (μπαζώματα), οφείλουν να είναι περιφραγμένες και ασφαλείς, αποκόπτοντας πλήρως την επαφή με το θαλάσσιο μέτωπο με την εγκατάσταση περιφραγμένης και απομονωμένης ιδιωτικής μαρίνας
  • β. Το μέγεθος της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης είναι πολύ μεγάλο με τις προβλεπόμενες επιχώσεις, τις επιπρόσθετες χρήσεις και τον μεγάλο αριθμό σκαφών που προβλέπονται
  • γ. Η ανάπτυξή της στη ζώνη ασφαλείας του αεροδιαδρόμου επιβαρύνει την ασφαλή λειτουργιά του αεροδρομίου, κάνοντας αμφίβολη την βιωσιμότητά του
  • δ. Η υπάρχουσα οικονομική δραστηριότητα στην περιοχή εξαλείφεται χωρίς προοπτική ανασύστασης, δεκάδες επιχειρήσεις θα κλείσουν και πολλαπλάσιοι εργαζόμενοι θα χάσουν τη δουλειά τους.

Τα προβλεπόμενα έργα θα οδηγήσουν στην μείωση της ελκυστικότητας συνολικά του νησιού, με τις επεμβάσεις να αλλοιώνουν την ομορφιά, την γραφικότητα και τον χαρακτήρα σημαντικών περιοχών. Η φύση και το μέγεθος των έργων θα οδηγήσουν σε ένα πολυετές διάστημα κατασκευών, μετατρέποντας για τουλάχιστον μια πενταετία τον πυρήνα του νησιού σε εργοτάξιο. Επιπλέον ο ιδιώτης επενδυτής θα εκμεταλλευτεί τις περιόδους καλοκαιρίας για την εκτέλεση του έργου, οι οποίες συμπίπτουν με την τουριστική σεζόν. Το όφελος από την «ανάπτυξη», με τον τρόπο που προτείνεται, θα είναι μάλλον ζημιά για τον τόπο και τους σημερινούς και μελλοντικούς κατοίκους του.

Πως όμως μπορεί κανείς να αντισταθεί στη δυναμική της εξέλιξης, την ανάγκη για νέες και βελτιωμένες υπηρεσίες, τον ανταγωνισμό που μας αναγκάζει να επιταχύνουμε τους ρυθμούς ανάπτυξης;

Η απάντηση προκύπτει αν στο βασικό σκεπτικό για ανάπτυξη και εξέλιξη πρωτοστατούν οι έννοιες της αειφορίας και της βιωσιμότητας, συνοδευόμενες από μέτρο και σωστή κλίμακα στις επεμβάσεις που κάνουμε. Η αειφόρος – βιώσιμη ανάπτυξη αναφέρεται στην οικονομική ανάπτυξη, που σχεδιάζεται και υλοποιείται, λαμβάνοντας υπόψη την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και την βιωσιμότητα, την κληρονομιά δηλαδή, που θα αφήσουμε στις επόμενες γενιές. Στόχος της βιώσιμης ανάπτυξης είναι η αποτελεσματική περιβαλλοντική διαχείριση και η διατήρηση υψηλών ρυθμών οικονομικής μεγέθυνσης και απασχόλησης, που θα αποσκοπούν σε καλύτερη ποιότητα ζωής και κοινωνική πρόοδο για τους σημερινούς πολίτες και για τις επόμενες γενιές. Ταυτόχρονα σημαντική είναι η επανεξέταση των υφιστάμενων πόρων και εγκαταστάσεων, ο εξορθολογισμός της χρήσης τους με στόχο την βελτιστοποίηση της απόδοσής τους. Η κλίμακα, και η αναλογικότητα των επεμβάσεων αποτελούν σημαντικά κριτήρια στην ορθολογική ανάπτυξη. Η έλλειψη ορθής κλίμακας στην μέχρι τώρα ανάπτυξη του τόπου μας έχει εκτροχιάσει πολλές παραμέτρους της ζωής μας και της καθημερινότητάς μας.

Παραδείγματα αναπτυξιακών έργων γενικότερα και λιμενικών έργων ειδικότερα, που έγιναν χωρίς κλίμακα και σύνεση, έχουν αποφέρει σημαντικά αρνητικές επιπτώσεις στους αποδέκτες τους, αντίθετα όπου έγιναν προσεκτικά βήματα και δεν θυσιάστηκε το περιβάλλον και το φυσικό κάλλος, καθώς και ο υφιστάμενος κοινωνικός και οικονομικός ιστός στον βωμό της άκρατης ανάπτυξης, τα αποτελέσματα έχουν επιβραβεύσει τον τόπο και τους κατοίκους που φρόντισαν για την εξέλιξη αυτής της μορφής.

Η Ενημέρωση – Συζήτηση που οργανώθηκε από το Λιμενικό Ταμείο Σκιάθου, την Τετάρτη 13 Μαρτίου 2013 με θέματα της αρμοδιότητάς του και κυρίως για το προγραμματικό σχέδιο του λιμένα, έκανε φανερή στους παρευρισκόμενους την υποβάθμιση που επιφέρουν σε όλα τα σημεία τα προτεινόμενα έργα. Έγινε αντιληπτό, ότι η τοπική κοινωνία δεν μπορεί να μείνει αμέτοχη, αλλά να αναλάβει αγωνιστική δράση. Κλείνοντας τη συζήτηση, παρουσία των εκπροσώπων του Λιμενικού Ταμείου, προτάθηκε και στηρίχτηκε από τη Δημοτική Αρχή η σύσταση Επιτροπής Αγώνα για το Μέλλον του Λιμένα Σκιάθου με σκοπό της:

Α. Την αποδέσμευση του Τουριστικού Λιμένα (Μαρίνα), ο οποίος εκτείνεται από την αφετηρία των ΤΑΧΙ μέχρι το Μύλο (47 στρέμματα επιχώσεων και κτίρια 2500 τ.μ.) από τη διαχείριση του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) με παράλληλη ακύρωση της Μελέτης/Χωροθέτησης της Μαρίνας, όπως εγκρίθηκε με το ΦΕΚ 799 Δ/1999

Β. Τη συλλογή και επεξεργασία άλλων προτάσεων για Επιβατικό Λιμένα Σκιάθου, που δεν θα απαιτούν μεγάλες επιχώσεις και τσιμεντοποίηση δυσανάλογα μεγάλης έκτασης συγκριτικά με την περιοχή της επέμβασης.

Με γνώμονα την ανάπτυξη του τόπου, σας καλούμε να αγωνιστείτε για την υλοποίηση κάθε έργου, που θα λαμβάνει υπόψη του την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και θα σέβεται την αισθητική και την πολιτιστική κληρονομιά του νησιού μας.

Για περισσότερες πληροφορίες:

www.limaniskiathos.com,

www.facebook.com/EpitropiAgonaLimenaSkiathou

Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας στην ηλεκτρονική διεύθυνση:

limenasskiathou@gmail.com