Οι ρίζες της νεοναζιστικής τρομοκρατίας

[Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών, 1 Οκτωβρίου 2013]

Γιώργος Ν. Οικονόμου

Δρ Φιλοσοφίας

yoroiko@yahoo.gr

Η νεοναζιστική τρομοκρατία τα τελευταία έτη παρουσιάζει μία συνεχή άνοδο με κορύφωση την απεχθή δολοφονία του Π. Φύσσα στο Κερατσίνι. Στην άνοδο αυτή συνετέλεσαν τόσο η οικονομική κρίση και η συναίνεση μέρους της κοινωνίας όσο και η ανοχή του συστήματος εξουσίας. Όσον αφορά το τελευταίο η κυβερνητική, η νομοθετική, η δικαστική και η εκτελεστική εξουσία έχουν επιτρέψει την ύπαρξη της εγκληματικής οργάνωσης και εν συνεχεία έχουν αδρανήσει στις τρομοκρατικές πράξεις της εναντίον μεταναστών και διαφωνούντων Ελλήνων. Με άλλα λόγια η δράση της Χ.Α. έχει διευρυνθεί και αποθρασυνθεί λόγω της κυβερνητικής απραξίας και της δικαστικής ανοχής.

Μεγάλη ευθύνη έχει η ΝΔ που ασκεί την εξουσία και έχει δημιουργήσει πόλωση και διχασμό, και διατηρεί με τις πράξεις και τα λεγόμενά της διαύλους ανοικτούς με το νεοναζιστικό κόμμα. Έτσι αυτό βρίσκει γόνιμο έδαφος στα παραδοσιακά κρατικά προπύργια του συντηρητισμού, του μιλιταρισμού, του εθνικισμού, τoυ θρησκευτικού φανατισμού και του αυταρχισμού, δηλαδή στην Αστυνομία, στον Στρατό, στις Μυστικές Υπηρεσίες και στην Εκκλησία. Επί πλέον η δικομματική κυβέρνηση δεν είναι διατεθειμένη να προβεί σε ουσιαστικές εκκαθαρίσεις, διότι αυτό που την ενδιαφέρει είναι να παραμείνει στην εξουσία ακόμη και με τη «βοήθεια» της Χ.Α., που συντηρεί και επαυξάνει τον φόβο, τον οποίο γέννησε και καλλιέργησε η ίδια η κυβερνητική εξουσία.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που η ΝΔ έχει μετασχηματισθεί σε ακροδεξιό κόμμα με ευθύνη του συντηρητικού και εθνικιστή Α. Σαμαρά, ο οποίος έχει συγκεντρώσει ό,τι ακροδεξιό και εθνικιστικό στοιχείο δεν απορροφήθηκε από την Χρυσή Αυγή: άτομα λ.χ. όπως τον Π. Μπαλτάκο, όπως τον Α. Γεωργιάδη και τον Μ. Βορίδη από το φιλοχουντικό εθνικιστικό θρησκευτικό ΛΑΟΣ, όπως τον Β. Πολύδωρα και τα...
στελέχη του περιβόητου εθνικιστικού «Δικτύου 21», Φαήλο Κρανιδιώτη και Χρύσανθο Λαζαρίδη. Ο τελευταίος έχει διέλθει όλα τα στάδια του αυταρχισμού και της μισαλλοδοξίας, έχει αυτοχρισθεί τιμητής του πατριωτισμού και της συνταγματικότητας, αποκλείοντας απόψεις και κόμματα από το «συνταγματικό τόξο». Με άλλα λόγια είναι επικίνδυνος, όπως και ο αρχηγός του.

Η βία, το μίσος και ο αυταρχισμός των νεοναζιστών δεν είναι καινοφανή στοιχεία. Έχουν τις ρίζες τους σε ορισμένες ιδεολογικές και πολιτικές συνθήκες που ανάγονται στη δεκαετία 1980, κατά την οποία είχε δημιουργηθεί ένα κλίμα εθνικισμού και θρησκευτικής έξαρσης από κάποιους θεολόγους και θεολογούντες, γνωστούς με την ονομασία «νεοορθόδοξοι». Αυτοί, με βασικούς εκπροσώπους τον Χ. Γιανναρά και τον Στ. Ράμφο, εισήγαγαν συντηρητικά και μισαλλόδοξα ιδεολογήματα με έμφαση στον βυζαντινισμό, στην ορθοδοξία, στον αντιδυτικισμό και τον αντιδιαφωτισμό. Τα ιδεολογήματα των νεοορθοδόξων επέτρεψαν και έθρεψαν εθνικιστικές και θρησκευτικές κινήσεις στη δεκαετία 1990.

Η αρχή έγινε με εθνικιστές, εκκλησιαστικούς παράγοντες και ακροδεξιούς κύκλους που δημιούργησαν μία πρωτοφανή εθνικιστική υστερία για το ζήτημα της ονομασίας της γείτονος χώρας η οποία διεκδικούσε το παλαιό όνομά της ως Μακεδονία. Την υστερία αυτή νομιμοποίησε και η πολιτική εξουσία των κυβερνητικών κομμάτων. Όσοι είχαν την άποψη πως έπρεπε να χρησιμοποιηθεί σύνθετη ονομασία προπηλακίσθηκαν, καθυβρίσθηκαν ως «εθνοπροδότες», «ενδοτικοί», «εθνομηδενιστές»^. ορισμένοι διώχθηκαν ποινικώς από το μισαλλόδοξο «Δίκτυο 21», που ιδρύθηκε από άτομα της παρέας του Α. Σαμαρά.

Αργότερα, με την ευκαιρία των πολέμων στην πρώην Γιουγκοσλαβία, εκδηλώθηκε εθνοθρησκευτική υστερία υπέρ των εθνικιστών ορθοδόξων Σέρβων. Ο Μιλόσεβιτς και ο Κάρατζιτς, αν και σφαγιαστές αμάχων, έγιναν ελληνικοί εθνικοί ήρωες! Η πολιτική και η εκκλησιαστική εξουσία έπαιξαν πάλι πρωτεύοντα νομιμοποιητικό ρόλο της βίας, της μισαλλοδοξίας και του αυταρχισμού. Όσοι είχαν αντίθετη άποψη και κατηγορούσαν τους Σέρβους χριστιανούς για τις εθνοκαθάρσεις αποπέμφθηκαν πάλι με τη ρετσινιά του «εθνοπροδότη». Τον ίδιο χαρακτηρισμό είχαν όσοι ήταν εναντίον της ανάληψης των Ολυμπιακών αγώνων. Το ίδιο μένος των εθνικιστών, εκκλησιαστικών και παραεκκλησιαστικών αντιμετώπισαν οι έχοντες αντίθετη άποψη με την επίσημη θέση της Εκκλησίας στο ζήτημα της αναγραφής του θρησκεύματος στις ταυτότητες.

Από τη δεκαετία 1990 άρχισε λοιπόν να ασκείται βία και τρομοκρατία όλων των αποχρώσεων (δεξιών, ακροδεξιών, θρησκευτικών, εθνικιστικών) στις αντίθετες ή διαφορετικές απόψεις. Η βία δεν ήταν μόνο λεκτική ή ιδεολογική, αλλά και ποινική. Το πλαίσιο αυτό επέτρεψε την απενοχοποίηση των ακραίων απόψεων, που εκδηλώθηκε με φιλοχουντικές εκδηλώσεις και επίθεση στην εξέγερση του Πολυτεχνείου το 1973. Έτσι η εθνικιστική και θρησκευτική μισαλλοδοξία δημιούργησαν έναν βίαιο διχασμό στο κοινωνικό σώμα, πόλωση και μίσος, εισήγαγαν τη βία και την τρομοκρατία για την αντιμετώπιση της αντίθετης ή διαφορετικής άποψης. Αυτοί οι παράγοντες επέτρεψαν στις ακροδεξιές κινήσεις να αποκτήσουν κοινοβουλευτικό πρόσωπο - κατ’ αρχάς με το ορθόδοξο ΛΑΟΣ του Γ. Καρατζαφέρη και αργότερα με το ρατσιστικό εθνικιστικό νεοναζιστικό κόμμα.

Συνεπώς, για να ηττηθεί ο νεοναζισμός θα πρέπει να εκκριζωθεί, να χτυπηθεί στις ρίζες του^. να αποδυναμωθούν δηλαδή τα στοιχεία που τον τροφοδοτούν: ο εθνικισμός, ο θρησκευτικός φανατισμός, ο βυζαντινισμός, ο αντιδυτικισμός, ο αντιδιαφωτισμός, ο δογματισμός, η μισαλλοδοξία και ο φόβος.